Adipogene capaciteit als een intermediair van gewichtstoename

Een groot probleem bij de aanpak van overgewicht is de gewichtstoename na het
afvallen (zogenaamde jojo-effect). Hierbij is gebleken dat een genetische
component een rol speelt, aangezien bepaalde mensen meer aanleg hebben voor
gewichtstoename in vergelijking met anderen. Deze genetische achtergrond is nog
niet opgehelderd, al zijn er wel een aantal polymorfismen in verband gebracht
met overgewicht en gewichtstoename. Deze genetische factoren beïnvloeden weer
vele andere factoren en kunnen zo een effect hebben op onder andere energie
verbruik, adipogene capaciteit en fysieke activiteit.

Dit onderzoek richt zich op de verschillen tussen mensen met een
hoge/lage/gemiddelde aanleg voor gewichtstoename (gebaseerd op genetische
achtergrond) op een periode van gewichtsverlies gevolgd door gewichtsbehoud op
het gebied van energie verbruik, lichaamssamenstelling, adipogene capaciteit,
fysieke activiteit en hormoon levels.

Bij dit onderzoek worden de deelnemers in drie groepen verdeelt, namelijk
groepen met een hoge, lage of gemiddelde aanleg voor gewichtstoename. Dit zal
gebeuren op basis van het FTO allel, AA, TT of AT respectievelijk (p.17 van het
research protocol). Deze groepen zullen vervolgens allemaal een gewichtsafname
periode volgen van 2 maanden en een periode van gewichtsbehoud van 10 maanden.
Tijdens dit jaar komen ze dus voor 6 keer naar de universiteit (zie ook
p.13+14):

1. screening
2. start gewichtsafname (0)
3. halverwege gewichtsafname (1maand)
4. einde gewichtsafname (2 maanden)
5. eerste deel gewichtsbehoud (5 maanden)
6. einde gewichtsbehoud (12 maanden)

De duur van deze testdagen is afhankelijk van de groep zoals eerder al
beschreven (E2 of p13 + 14 van het research protocol).

Het dieet (Modifast) is een interventie in dit onderzoek. De deelnemers zullen dit voor 2 maanden volgen en bestaat uit 2.1MJ/dag in de vorm van 3 keer maaltijdvervangende shakes/pudding en fruit en groenten om te voorzien in vitaminen.

voor alle deelnemers:
- bloedafname tijdens screening, voor dieet, na dieet en na gewichtsbehoud
(risico op blauwe plek en minimale pijn)
- volgen dieet (Modifast)
- invullen vragenlijsten
- bepalen lichaamsgewicht/lengte/heup/taille
- drinken deuterium, verzamelen urine en meting in bodpod
- dragen van bewegingsmeter (TracmorD)
voor de deelnemers in de groep met hoge/lage aanleg:
- nemen van vet biopten (risico op blauwe plek en minimale pijn)
- verblijf in de respiratie kamer overnacht
- meting onder de ventilated hood
- drinken van dubbel gelabeld water en verzamelen urine

Alle risico's van de metingen zullen geminimaliseerd worden door het volgen van
de daarvoor beschreven protocol. Het dieet heeft geen nadelige gevolgen
aangezien de samenstelling hiervan voldoet aan de Nederlandse aanbevelingen van
dagelijkse inname. Het drinken van deuterium en dubbel gelabeld water is
veilig, aangezien het gaat om stabiele isotopen die ook van nature voorkomen in
ons lichaam. Verder zijn de concentratie zeer laag. Het dragen van de
bewegingsmeter, verzamelen van urine, verblijven op de universiteit en metingen
in bodpod, respiratiekamer en ventilated hood hebben geen risico's en zijn in
die zin uitsluitend een tijds-belasting voor de deelnemers. Hiervoor worden ze
dus ook vergoed. De risico's hierboven beschreven (E9) zullen natuurlijk zo
minimaal mogelijk gehouden worden en wegen in onze ogen minder zwaar dan de
wetenschappelijk kennis die we ermee vergaren.