Posterieure alfa oscillaties als index voor een systematische afwijking in de aandacht bij kinderen met ADHD

Er is geen eenduidige evidentie over de aard van de elektrofysiologische
afwijkingen bij kinderen met Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD).
De alfa-activiteit (8-14 Hz oscillaties) wordt als de meest fundamentele en
constante component in de hersenactiviteit beschouwd. Volgens de *inhibition
timing hypothesis* is alfa-activiteit betrokken bij het onderdrukken van
irrelevante informatie. In overeenstemming met deze hypothese is er bij gezonde
proefpersonen tijdens het uitvoeren van een aandachtstaak een hogere power in
de occipitale alfagolven ipsilateraal ten opzichte van de aandachtzijde dan
contralateraal ten opzichte van de aandachtszijde geconstateerd. Deze
vergelijking in alfa-respons wordt de *alfa lateralisatie index* (ALI) genoemd.
ADHD zou aldus beschouwd kunnen worden als een stoornis in het controleren van
de posterieure alfa-activiteit en dus een probleem in het richten van de
visueel spatiële aandacht. Recent onderzoek bij volwassenen met ADHD liet zien
dat mensen met ADHD een aandachtsvoorkeur hebben voor een reactie op het
rechter visuele veld in vergelijking met het linker visuele veld, terwijl
mensen zonder ADHD deze voorkeur niet hebben. In de ALI werd er, in
tegenstelling tot in de groep gezonde proefpersonen, geen verschil gevonden
tussen de *cue*-conditie of *geen cue*-conditie in de ADHD-groep. Aangezien
zowel cognitieve capaciteit als alfa-activiteit verandert tijdens het ouder
worden, kan de aandachtsvoorkeur die bij volwassenen met ADHD gevonden is, niet
zomaar gegeneraliseerd worden naar kinderen met ADHD. Hoewel rustmetingen bij
de kinderen met ADHD hebben laten zien dat verhoogde power in de rechter
hemisfeer 8 keer zo vaak voorkomt als verhoogde power in de linker hemisfeer,
ontbreekt tot op heden nog het directe verband met cognitieve prestatie.

De hypothese toetsen dat kinderen met ADHD moeite hebben met het richten van de
viso-spatiële aandacht en dat dit gerelateerd is aan een stoornis in de
controle van posterieure alfa-activiteit. Er zal een paradigma gebruikt worden
waarbij het doel is om op een vergelijkbare manier een beroep te doen op de
coverte aandacht als in recent onderzoek bij volwassen met ADHD is gedaan.

Alfa activiteit zal tijdens een coverte aandachtstaak worden gemeten door
middel van een EEG. Vervolgens zal wordt de ALI berekend en gecorreleerd aan de
reactietijd en de ernst van de ADHD.

Kinderen en hun ouders wordt gevraagd tweemaal naar het lab te komen. De duur
van het eerste bezoek is afhankelijk van de al dan niet aanwezige noodzaak van
de afname van een verkorte IQ-test. Alleen kinderen uit de ADHD-groep hebben in
de regel recent een dergelijke meting gehad. Wanneer dit niet recent gemeten
is, zal in 45 minuten een verkorte intelligentietest afgenomen worden. De
tijdens het tweede bezoek uit te voeren taak zal gedurende het eerste bezoek
ongeveer 8 minuten worden geoefend. Daarnaast zal het kind gevraagd worden een
aantal minuten durende taak met pen en papier uit te voeren, terwijl de
ouder/vertegenwoordiger een vragenlijst invult. Tot slot zal de procedure van
het volgende bezoek uitgelegd worden. Het tweede bezoek zal bestaan uit een
EEG-meting van ongeveer 90 minuten, inclusief voorbereiding, een korte
oefensessie en de eigenlijke meting. Er is geen indicatie voor enig risico bij
deelname.

Belang: Deelname is van groot belang omdat generalisatie van de recent gevonden
nieuwe inzichten over de aard van afwijkingen in ADHD niet mogelijk is zonder
meting in deze specifieke doelgroep. De hersenen ontwikkelen zich tijdens de
kinderperiode en het is nog niet duidelijk hoe ALI er in normaal ontwikkelende
kinderen uitziet. Daarom is het belangrijk om kinderen met ADHD te vergelijken
met normaal ontwikkelende kinderen.