Pilot-studie: Dexametasongebruik en HPA-as functie bij kinderen na acute lymfatische leukemie; Relatie met slaap

De laatste decennia is er belangrijke vooruitgang geboekt in de behandeling en
overleving van kinderen met acute lymfatische leukemie (ALL). Door dit succes
wordt het effect dat de behandeling heeft op het psychosociaal functioneren van
de patiënt steeds belangrijker. Corticosteroïden zijn een belangrijk onderdeel
van de behandeling en lijken een nadelige effect op slaap en vermoeidheid te
hebben, welke weer leiden tot meer psychosociale problematiek. Slaapproblemen
en vermoeidheid komt ook vaker voor bij volwassen overlevers van kinderkanker.
Bij gezonde kinderen is er een samenhang tussen cortisolspiegels en
slaapproblemen. Zowel op korte als op langere termijn na de behandeling voor
ALL wordt onderdrukking van de hypotalame-hypofysaire-bijnier as als gevolg van
de (hoge dosis) corticosteroïden gevonden. Eerder onderzoek naar het verband
tussen het gebruik van corticosteroïden en functie van de
hypotalame-hypofysaire-bijnier as en het effect hiervan op slaap en
vermoeidheid bij kinderen met ALL werd niet verricht.
Meer inzicht in de invloed van hoog gedoseerde corticosteroïden op verstoorde
slaap en toegenomen vermoeidheid, en het verband met onderdrukking van de
hypothalame-hypofysaire as kan aanknopingspunten bieden voor betere
hulpverlening en zo helpen de kwaliteit van leven van deze groep kinderen te
verbeteren. Deze pilotstudy is bedoeld om het verband tussen bovenstaande te
exploreren. Indien interessante verschillen gevonden worden, zal deze pilot een
landelijk vervolg krijgen.

Deze pilotstudy is bedoeld om verschillen in slaap en vermoeidheid, en het
verband met het functioneren van de hypothalame-hypofysaire as, tussen
overlevers van ALL en een gezonde controlegroep te exploreren.

Cross sectionele, multi-center studie. Kinderen behandeld i.v.m. Acute
Lymfatische Leukemie volgens het landelijke ALL-9 of ALL-10 protocol in het VU
Medisch Centrum of volgens het landelijke ALL-10 protocol in het Wilhelmina
Kinderziekenhuis te Utrecht en het UMC Nijmegen worden uitgenodigd deel te
nemen. De controlegroep zal bestaan uit op leeftijd en geslacht gematchte
gezonde vriendjes of vriendinnetjes. Op twee opeenvolgende (weekend)dagen zal
informatie verzameld worden over de functie van de
hypothalame-hypofysaire-adrenerge as. Met behulp van vragenlijsten zal een
indruk verkregen worden over onder andere slaap en vermoeidheid.

De studie zal op twee opeenvolgende dagen plaatsvinden. Kinderen zullen zeven
maal speeksel verzamelen door middel van het kauwen op een watje. Vragenlijsten
worden ingevuld door ouders en kinderen vanaf 8 jaar, de invulduur wordt
geschat op 45 minuten. Er zijn geen risico's van toepassing. Tijdens voorgaande
onderzoeken onder kinderen met ALL gaven ouders en (oudere) kinderen
herhaaldelijk aan dat zij het zeer op prijs stelden dat er systematisch
aandacht werd besteed aan de (psychosociale) gevolgen van de behandeling.
Vanuit dit perspectief verwachten wij bij ouders/kinderen dan ook weinig
drempels en een grote bereidheid tot deelname.