Genetische verschillen in purinerge celreceptoren in relatie tot botontkalking

Osteoporose is een veel voorkomende aandoening met een sterke genetische
component. Nucleotiden, inclusief ATP (adenosine trifosfaat) en haar purinerge
celreceptoren, spelen een rol bij de botstofwisseling. Recentelijk
wetenschappelijk onderzoek bij een cohort van postmenopausale vrouwen wijst
erop dat genetische variaties (polymorfismen ofwel SNP's) in de P2X7 receptor
geassocieerd zijn met het risico op een fractuur.

In het kader van WP6 van een Europees samenwerkingsproject binnen het zevende
kaderprogramma voor EU-onderzoek, zullen we associaties onderzoeken tussen
purinerge receptor SNP's en het risico op osteoporose in een cohort van
fractuurpatiënten met een hoge prevalentie van osteoporose. Verder zullen ex
vivo effecten van verstoorde purinerge receptorsignalering op de vorming van
ontstekings- en botmarkers onderzocht worden.

Het cohort zal bestaan uit ca. 1000 fractuurpatiënten met een leeftijd van 50
jaar en ouder, die geworven zullen worden in het academisch ziekenhuis
Maastricht tijdens een regulier zorgtraject. Reguliere zorg na een klinische
fractuur bestaat uit o.a. een botdichtheidmeting d.m.v. een zgn. DXA-scan,
mogelijk gevolgd door medicatie voor osteoporose. Bij deze groep
fractuurpatiënten zullen we, voorafgaand aan medicatie, bloed afnemen waarin
purinerge receptor SNP's en botmarkers zullen worden geanalyseerd. De
associatie van purinerge receptor SNP's met systemische botmarkers zal
vergeleken worden tussen patiënten met osteoporose (d.w.z. lage botdichtheid)
en patiënten zonder osteoporose (d.w.z. normale tot hoge botdichtheid). Met
bloed van subgroepen van patiënten (n=10 per groep), gebaseerd op
aan-/afwezigheid van de P2X7 Glu496Ala SNP, zullen verdere
laboratoriumexperimenten worden gedaan om de ex vivo invloed van verstoorde
purinerge receptorfunctie op de vorming van ontstekings- en botmarkers te
onderzoeken.
In het kader van de EU-samenwerking zullen onze data vergeleken en zo mogelijk
gepoold worden met de data van twee Deense cohorten met een hoge prevalentie
van osteoporose.

In het kader van het huidige onderzoek wordt eenmalig bloed afgenomen bij
patiënten tijdens een regulier bezoek aan het academisch ziekenhuis Maastricht.
Een steekproef van 20 patiënten, gebaseerd op aan-/afwezigheid van de P2X7
Glu496Ala SNP, wordt na verloop van tijd (ca. 12-18 maanden) uitgenodigd voor
een tweede bloedafname. Het huidige onderzoek is naar zijn aard zonder risico's
en heeft geen gevolgen voor de reguliere behandeling van de patiënten.