Stress reductie middels ademhalingsfeedback training als additionele revalidatiemethode voor patiënten na een myocardinfarct.

Stress reductie middels ademhalingsfeedback training als additionele
revalidatiemethode voor patiënten na een acuut ST-elevatie myocardinfarct met
primaire PCI in de acute fase.

Mentale stress in patiënten die lijden aan een coronair ziekte is een
gebruikelijk beeld en tevens een risico factor voor cardiale morbiditeit en
mortaliteit. Depressie wordt geassocieerd met het disfunctioneren van het
autonome zenuwstelsel hetgeen op zijn minst gedeeltelijk het verhoogde risico
kan verklaren (1).

Na een myocardinfarct is de activiteit van het autonome zenuwstelsel
toegenomen, dat wordt gekarakteriseerd door sympathische overactiviteit en
afname van vagale activiteit.(2,3,4) Biofeedback is een vorm van zelfregulatie
therapie, waarbij de patiënt de activiteit van zijn autonome zenuwstelsel in
gunstige zin kan beïnvloeden. Tot de jaren vijftig waren wetenschappers van
mening dat de functies van het autonome zenuwstelsel, zoals spijsvertering,
bloeddruk en lichaamstemperatuur, niet bewust onder controle gehouden konden
worden. Sinds de jaren vijftig is het echter duidelijk geworden dat functies
van het autonome zenuwstelsel door bewuste gedachten en training beïnvloed
kunnen worden.(5) Twee variabelen waarmee dit kan worden gemeten is de heart
rate variability (HRV), dit is de variatie in tijd tussen twee opeenvolgende
hartslagen. Deze niet- invasieve meting van autonome activiteit geeft
informatie over vagale modulatie en sympathovagale interacties. HRV is met name
afhankelijk van de extrinsieke regulatie van de hartfrequentie (autonome
zenuwstelsel) en reflecteert de mogelijkheid van het hart zich aan te passen
aan omstandigheden door onvoorspelbare stimuli te detecteren en snel te
reageren. (6) Een verminderde HRV is geassocieerd met een slechtere prognose
na een acuut myocardinfarct.(4,7) De HRV kan verhoogd worden door biofeedback
training, in de vorm van ademhalingsfeedback training.(5) Er is nog niet veel
bekend over het gebruik van ademhalingsfeedback training ter verbetering van de
HRV bij patiënten die een acuut myocardinfarct hebben doorgemaakt. QT-
dispersie gedurende een inspanningstest geeft ook informatie over het
functioneren van het autonome zenuwstelsel. Deze inspanningstest met
12-afleiding ECG wordt standaard gedaan bij de huidige hartrevalidatie en
betekent dus geen extra belasting voor de deelnemer. De QT-variabiliteit blijkt
goed te correleren met enerzijds de sympathische/parasympathische balans en
anderzijds met angstgevoelens.

Het doel van deze studie is om het gebruik van ademhalingsfeedback training te
onderzoeken als middel voor stress management om daarmee de prognose voor
patiënten na een acuut ST-elevatie myocardinfarct met primaire PCI in de acute
fase, te verbeteren.


Literatuur
1)
R.M. Carney, K.E. Freeland. Depression and heart rate variability in patients
with coronary heart disease, Cleveland Clinic Journal of Medicine (2009)
76:S13-17.
2)
G. R. H. Sandercock, R. Grocott-Mason, D. A. Brodie, Changes in short-term
measures of heart rate variability after eight weeks of cardiac
rehabilitation, Clin Auton Res (2007) 17:39-45.
3)
M. Quintana, N. Storckf, L. E. Lindbladf, K. Lindvall and M. Ericson, Heart
rate variability as a means of assessing prognosis after acute myocardial
infarction, a 3-year follow-up study, European Heart Journal (1997) 18, 789-797.
4)
Balanescu S, Corlan A, Dorobantu M, Gherasim L (2004) Prognostic value of heart
rate variability after acute myocardial infaction. Med Sci Monit, 10:CR307-
CR315.
5)
C. S. Moravec, Biofeedback therapy in cardiovascular disease: Rationale and
research overview, Cleveland Clinic Journal Of Medicine (2008) 75 S35-S38.
6)
U. R. Acharya, K. P. Joseph , N. Kannathal, C. Min Lim, J. S. Suri, Heart rate
variability: a review, Med Bio Eng Comput (2006) 44:1031-1051.
7)
N. Singh, D. Mironov, P.W. Armstrong, A. M. Ross, A. Langer,for the GUSTO ECG
Substudy Investigators, Heart Rate Variability Assessment Early After Acute
Myocardial Infarction, Circulation. 1996;93:1388-1395.

Het doel van het onderzoek is om te onderzoeken of ademhalingsfeedback training
als additionele hartrevalidatiemethode een verbetering van de kwaliteit van
leven kan bevorderen bij patiënten die een acuut ST-elevatie myocardinfarct
hebben doorgemaakt gevolgd door een Primaire Percutane Coronaire Interventie
(PCI) in de acute fase.

De vraagstellingen van het onderzoek zijn:

Primair
Is de mate van welbevinden, zoals gemeten met de gevalideerde zelf-beoordelings
vragen lijst (Heart Patients Psychological Questionaire (HPPQ)) direct na de
revalidatie therapie en een jaar na behandeling van het myocard infarct in
sterkere mate verbeterd in de interventie groep dan in de non-interventie
groep.

Secundair
Zijn de hartslag variabiliteits parameters en de QT-dispersie in de interventie
en non-interventie groep verschillend van elkaar direct na de revalidatie
therapie en een jaar na het hart infarct.

Een prospectief gerandomiseerde case control study gematched op leeftijd en
geslacht.

De belasting voor de interventie groep is 30 minuten coaching per week en 10
minuten ademhalingsfeedback training per dag. Over het algemeen zal dit als
prettig ervaren worden. Daarnaast zal zowel in de interventie als in de
non-interventie groep driemaal gevraagd worden een vragenlijst in te vullen.