Het doel van dit onderzoek is gezinsfactoren te onderzoeken bij jongeren met SOLK (N=64) en bij jongeren met begrepen lichamelijke klachten (N=64). Daarbij zullen de volgende gezinsfactoren worden onderzocht: gezinsfunctioneren (bijvoorbeeld…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen
- Familiale aangelegenheden
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
1. De eerste uitkomstmaat betreft het gezinsfunctioneren gemeten met de Family
Assessment Device-N (Epstein, et al., 1983). Dit is een zelfrapportage lijst
van 60 items die op een 4-punts likertschaal worden gescoord (1 = helemaal niet
mee eens, 2 = niet mee eens, 3 = mee eens, 4 = helemaal mee eens). Alle
gezinslede vullen de FAD in. Scores worden per subschaal gesommeerd of er wordt
een gemiddelde score berekend waarbij de scores op een aantal schalen eerst
gespiegeld dienen te worden. Een hogere score betekent een beter
gezinsfunctioneren.
2. De tweede uitkomstmaat voor het meten van gezinsfunctioneren betreft een
bewerking van de Family Adaptability and Cohesion Evaluation Scales (FACES) ,
namelijk de Gezins Dimensie Schalen (GDS) (Buurmeyer & Hermans, 1988). Deze
schaal wordt door alle gezinsleden ingevuld. Het betreft een zelfrapportage
lijst met 44 items die drie schalen omvatten (cohesie, adaptie en sociale
wenselijkheid). De vragenover de actuele perceptie van het gezinsfunctioneren
en de ideale perceptie worden gescoord op een 4-puntslikertschaal van *nooit
waar* tot *altijd waar* . Voor sociale wenselijkheid geldt alleen de actuele
perceptie.
3. De derde uitkomstmaat is de reactie van ouders op lichamelijke klachten van
hun kinderen gemeten met de Illness Behaviour Encouragement Scale (Walker &
Zeman, 1992). Het betreft een vragenlijst met 12 items over de gedragsreactie
van ouders op kinderen die ziek zijn of ziek lijken. De lijst kent een ouder-
en kind versie.
4. De vierde uitkomstmaat , de 4 Dimensionele Klachten Lijst (Terluin, 1998)
is een vragenlijst die is ontwikkeld binnen de huisartsenpraktijk en bestaat
uit 50 items, namelijk 16 items voor Distress, 6 items voor Depressie, 12 items
voor Angst en 16 items voor Somatisatie.
5. De vijfde uitkomstmaat, de door de jongeren ervaren lichamelijke klachten,
wordt gemeten met de Somatic Complaint List-2 (Jellesma, et al., 2007). De
SCL-2 is een zelfrapportage vragenlijst in de talen Engels en Nederlands die
tot stand kwam met behulp van observaties van schoolleraren. Voor dit onderzoek
is de jongerenversie ook bewerkt tot een ouder-versie waarbij ouders aangeven
in welke mate zij denken dat hun kind lichamelijke klachten ervaart.
Secundaire uitkomstmaten
.Niet van toepassing
Achtergrond van het onderzoek
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) komen frequent
voor binnen de gezondheidszorg. Ondanks het feit dat het onderzoek in de
laatste decennia aanzienlijk is toegenomen, blijft de aandacht voor SOLK bij
kinderen en jongeren relatief onderbelicht. Desalniettemin zijn er goede
redenen om SOLK bij kinderen en jongeren los van de volwassenen te onderzoeken.
Temeer omdat onderzoek laat zien dat kinderen significante en langdurige
klachten kunnen ontwikkelen die zeer invaliderend kunnen zijn en bovendien
kunnen leiden tot ontwikkelingsschade. Daarnaast vormen kinderen en jongeren
met SOLK een aanzienlijke kostenpost voor en belasting van de gezondheidszorg.
Wanneer men over kinderen en jongeren met SOLK spreekt, spreekt men ook over
het gezin dat onlosmakelijk met hen is verbonden. De gezinstherapie wordt veel
genoemd in de (internationale) literatuur over de behandeling en diagnostiek
van SOLK bij kinderen en jongeren, en heeft hier een lange traditie in.
Desalniettemin is er maar weinig fundamenteel onderzoek naar gedaan.
Doel van het onderzoek
Het doel van dit onderzoek is gezinsfactoren te onderzoeken bij jongeren met
SOLK (N=64) en bij jongeren met begrepen lichamelijke klachten (N=64). Daarbij
zullen de volgende gezinsfactoren worden onderzocht: gezinsfunctioneren
(bijvoorbeeld adaptatie), opvoeding (bijvoorbeeld overbetrokkenheid) en
ouderkenmerken (bijvoorbeeld depressie). De volgende hypotheses zullen worden
onderzocht:
1. Bij gezinnen met een jongere met SOLK is er meer gezinspathologie dan bij
gezinnen met een jongere met begrepen lichamelijke klachten. 2. Opvoeding,
ouderkenmerken en gezinsfunctioneren zijn significante voorspellers van
somatische klachten bij jongeren met SOLK, maar zijn niet-significante
voorspellers van somatische klachten bij jongeren met begrepen lichamelijke
klachten.
3. Opvoeding medieert de invloed van ouderkenmerken en gezinsfunctioneren op
somatische klachten bij jongeren met SOLK, maar niet bij jongeren met begrepen
lichamelijke klachten.
Onderzoeksopzet
Dit onderzoek is een cross-sectioneel onderzoek waarbij gezinnen eenmalig
worden gevraagd te participeren. Dataverzameling gebeurt door
onderzoeksstudenten ten behoeve van hun masterthesis onder supervisie van de
hoofdonderzoeker.
Inschatting van belasting en risico
Invullen van de vragenlijsten zal maximaal 40 tot 50 minuten in beslag nemen.
Patienten wordt aangeboden dat de vragenlijsten bij de patienten thuis worden
afgenomen. Dit om de belasting te minimaliseren.
Voor de SOLK-groep is er daarnaast bij onduidelijk blijven van de diagnostiek
nog een eenmalig consult met een psycholoog ten behoeve van de
diagnostiek/classificatie. Dit gesprek zal maximaal 60 minuten in beslag nemen.
Er zijn minimale risico's verbonden aan dit onderzoek. Dit omdat er geen of
zeer beperkte interventies worden gepleegd en de belasting minimaal is. Voorts
kunnen proefpersonen zich op ieder willekeurig moment terugtrekken en wordt er
daarnaast bereikbaarheid gegarandeerd door hoofdonderzoeker, mochten er zich
problemen voordoen.
Publiek
Van Riebeeckweg 212
1213 XZ Hilversum
Nederland
Wetenschappelijk
Van Riebeeckweg 212
1213 XZ Hilversum
Nederland
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Gezinnen met jongeren tussen 12 en 19 jaar met SOLK volgens DSMIVTR criteria en onder behandeling bij een specialist.
- Gezinnen met jongeren tussen 12 en 19 jaar met de diagnose van een chronische somatische aandoening zoals epilepsie, diabetes type 1 of astma en onder behandeling bij een specialist.
- Er is sprake van een goede beheersing an de Nederlandse taal.
- Psychiatriche en somatische co-morbiditeit is toegestaan mits ondergeschikt aan de hoofddiagnose.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Slechte beheersing van de Nederlandse taal.
- Ernstige psychiatrische co-morbiditeit bij de patiënt.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
| Register | ID |
|---|---|
| CCMO | NL35870.097.11 |