Kosteneffectiviteit van zelfhulp via het internet voor depressieve stoornissen in de tweedelijns GGZ: een gerandomiseerde trial.

Depressieve stoornissen staan in Nederland op de vierde plaats van de meest
voorkomende ziekten, in 2010 wordt verwacht dat depressieve stoornissen op de
eerste plaats zullen staan in ontwikkelde landen Het hiermee gepaard gaande
verlies van kwaliteit van leven voor deze patiënten is enorm. Bovendien gaan
depressieve klachten gepaard met hoge gezondheidszorgkosten.
Van de Nederlandse bevolking voldoet 15 % aan de criteria van een depressieve
stoornis, waarvan 5,8 % in het afgelopen jaar.

De impact die een depressieve stoornis heeft op het leven van een patiënt is
enorm. Depressie wordt geassocieerd met ernstige beperkingen op verschillende
gebieden zoals werk en het sociale leven. Dit gaat samen met een verlies aan
kwaliteit van leven, hoge economische kosten en hoge niveaus van zorggebruik.

Depressieve stoornissen worden gewoonlijk behandeld met medicatie en/of
cognitieve gedragstherapie. Dit is beschreven in de Multidisciplinaire
richtlijn voor depressieve stoornissen in Nederland.

Hoewel verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat begeleide zelfhulp via
internet voor mensen met een depressie vergelijkbare effect sizes heeft als
face-to-face treatment, wordt deze methode in de dagelijkse praktijk zelden
gebruikt. Daarnaast is de kosteneffectiviteit van zelfhulp via internet in
gespecialiseerde GGZ-instellingen nog niet onderzocht.

Snellere toegang tot een adequate behandeling kan er voor zorgen dat het
herstel sneller verloopt en dat de kosten gereduceerd worden. Omdat patiënten
in een zelfhulpinterventie eerder behandeld worden, worden er ook indirecte
kosten gereduceerd zoals afwezigheid op het werk. Bovendien kunnen dure
therapeuten vervangen worden door internetcoaches.

Het doel van deze studie is om de kosteneffectiviteit te onderzoeken van een
begeleide zelfhulpinterventie via het internet (Alles onder Controle) voor
depressie binnen GGZ-instellingen in vergelijking met de reguliere behandeling.

Het gaat om een gerandomiseerde trial waarbij gekeken wordt naar de assumptie
dat zelfhulp via internet, niet ondergeschikt is aan en niet duurder is dan de
reguliere zorg voor mensen met een depressie.
De trial wordt uigevoerd bij mensen met een depressie die zich aanmelden voor
een behandeling bij de reguliere GGZ. Zij worden gerandomiseerd naar (1) de
zelfhulpinterventie of (2) gangbare zorg. De zelfhulpinterventie wordt
aangeboden direct na aanmelding, in de wachttijd voor de reguliere behandeling.
Alle patiënten, in beide groepen, krijgen na vijf weken alsnog het aanbod van
de reguliere zorg.

INTERVENTIEGROEP De internetcursus ( Alles onder Controle ) is gebaseerd op cognitieve- gedragstherapie. De cursus is beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek en bestudeerd in twee gerandomiseerde trials. De cursus duurt in totaal vijf weken en heeft tot doel om door middel van zelfanalyse problemen en zorgen te overwinnen zodat wat er echt toe doet in het leven weer voorop komt te staan. Gedurende deze periode van vijf weken gaan de respondenten na wat zij belangrijk vinden in hun leven en maken zij een lijst van hun problemen en zorgen. Daarna categoriseren zij deze zorgen in drie groepen: onbelangrijk, belangrijk en onoplosbaar en belangrijk en oplosbaar. Gedurende de cursus heeft de patiënt wekelijks contact met een coach via e-mail contacten. Dit contact heeft als bedoeling om de patiënten feedback te geven op de gemaakte huiswerkopdrachten. De coach is een verpleegkundige of maatschappelijk werker van de deelnemende GGZ- instelling. De coaches worden getraind door de psychologen die de cursus Alles onder Controle hebben ontwikkeld. Het naleven van protocollen wordt gewaarborgd door een onafhankelijke psycholoog die een random selectie van de e-mails doorleest. De coaches bieden geen therapeutische of ondersteunende rol. CONTROLEGROEP In deze studie beginnen diegene in de interventieconditie gelijk na de aanmelding met de interventie, terwijl degene in de reguliere conditie wachten totdat hun behandeling begint. De wachttijd in deze studie is gestandaardiseerd en bedraagt de tijd die nodig is om de interventie af te ronden. Aan het einde van de internet cursus kunnen beiden groepen, indien gewenst, verdere hulp krijgen binnen de GGZ instelling.

N.V.T.