Afweer tegen Coxiella burnetii in Chronische Q koorts

In de recente Q koorts uitbraak in Nederland zijn ongeveer 10.000 mensen
blootgesteld aan Coxiella burnetii, de bacterie die Q koorts veroorzaakt. In
2-5% van de mensen ontwikkeld zich chronische ziekte, waarbij C. burnetii
langdurig in de gastheer overleeft en endocarditis, mycotisch aneurysma van de
aorta of - in zwangeren- placentitis veroorzaakt. Chronische infectie met C.
burnetii heeft een slechte prognose. Het is momenteel onbekend welke
gastheerfactoren een rol spelen in de vatbaarheid voor en de ontwikkeling van
chronische ziekte. Onze hypothese is dat factoren in de immuunrespons van de
gastheer tegen C. burnetii hierbij een rol spelen.

Het hoofddoel van deze studie is het onderzoeken of en welke factoren in de
aangeboren en verworven immuun respons een rol spelen in de ontwikkeling van
chronische Q koorts.

A case-control studie zal worden verricht in het UMC St Radboud. De duur van de
studie is 3 jaar. Patiënten en controles zullen worden geworven in het UMC St
Radboud en samenwerkende ziekenhuizen. Het onderzoek bestaat uit de volgende
onderdelen:

1. In serum van patiënten met acute en chronische Q koorts zullen de
circulerende cytokines betrokken bij de T helper (Th)1, Th2, Th17 en T
regulatoire cellen response worden gemeten.

2. In-vitro experimenten zullen worden verricht met perifere bloedcellen van
patiënten gestimuleerd met Coxiella om de aangeboren immuun response te
bestuderen.

3. Dezelfde experimenten zullen worden verricht met immuuncellen verkregen uit
vaatwandmateriaal van aneurysmale aortae.

4. Genetische variatie in aangeboren en verworven immuunrespons genen zal
worden bepaald in DNA samples van individuen met het complete spectrum van
klinische manifestaties van Q koorts.

Belasting:

- Voor patiënten: Afname van (extra) bloed, indien mogelijk tegelijkertijd met
bloedafname voor diagnostiek en follow-up zodat geen extra bloedprik nodig is.
Bloedafname omvat maximaal (maar afhankelijk van in welke groep de patiënt
valt) 1 heparin tube à 5 ml, 4 EDTA tubes à 10 ml and 1 serum tube à 3.5 ml.

- Voor gezonde vrijwilligers: Geldt hetzelfde als voor patiënten, maar in alle
gevallen zal het gaan om een 'extra bloedprik'.

- Een specifieke patiëntengroep van nieuw gediagnosticeerde chronische Q koorts
patiënten die met behandeling starten (n=10) (zie deelstudie 2ii) zal
prospectief worden vervolgd waarbij extra bloed tijdens herhaaldelijke controle
momenten van de follow up zal worden verkregen (zonder extra bloedprik). Het
gaat om 1 heparinebuis à 5 ml elke 3 maanden, plus 4 EDTA buizen à 10 ml elke 6
maanden, gedurende maximaal 2 jaar.

Risico's:

- Er zijn geen andere risico's verbonden aan venapunctie dan lokale
hematoomvorming.

- Er zijn geen risico's verbonden aan het verkrijgen van vaatmateriaal van
(Coxiella-geïnfecteerde) AAA patiënten of patiënten met obstructief vaatlijden.
Dit is restmateriaal dat wordt verkregen tijdens reguliere operatie met
resectie van de aangedane vaatwand.