Hoge immuunresponsen na de 5e acellulaire pertussis vaccinatie op 4 jarige leeftijd in Nederlandse kinderen en de relatie met bijwerkingen na de booster vaccinatie

Vanaf de oprichting van het Rijksvacinatieprogramma in 1957 tot aan 2005 zijn
kinderen gevaccineerd geweest tegen kinkhoest met een preparaat van
geinaktiveerde kinkhoestbacterien. Naar aanleiding van de bijwerkingen na
vaccinatie is in de jaren 80 begonnnen met de ontwikkeling van vaccins
bestaande uit 1 tot 5 zuivere kinkhoesteiwitten, de acellulaire vaccins.
Sinds 2005 is in Nederland het acellulaire kinkhoestvaccin ingevoerd, ter
vervanging van het oude hele cel kinkhoestvaccin. Kinderen worden in het eerste
levensjaar op de leeftijd van 2,3,4 en 11 maanden gevaccineerd met hoge dosis
zuivere kinkhoestantigenen in combinatie met die van tetanus, difterie, polio
en Heamophilus influenza type b (Hib). Op de leeftijd van 4 jaar wordt er een
boostervaccinatie met deze antigenen gegeven. De afgelopen jaren hebben wij de
verandering in de kinkhoestvaccinatie op het immuunsysteeem van kinderen
bestudeerd. Wij hebben gezien dat op de leeftijd van 4 jaar, dus 3 jaar na de
laatse vaccinatie op 11 maanden de T-cel respons in accelulair gevaacineerde
kinderen heel erg hoog is en ook niet duidelijk wordt gestimuleerd door de
boostervaccinatie. Wel worden er na de boostervaccinatie duidelijk meer IgE
antilichamen gemeten en meer IgG4, welke beide worden geassocieerd met Th2
responsen en meer allergische reakties. Tevens worden er binnen 48 uur na de 5e
acellulaire vaccinatie op 4 jaar meer ernstige lokale bijwerkingen
gerapporteerd dan na de booster vaccinatie in kinderen die nog met het oude
vaccin waren gevaccineerd. We denken dat een overstimulatie van het
immuunsusteem door veelvuldig vaccineren in het eerste levensjaar de aanleiding
is voor de toename in het aantal bijwerkingen.

In deze studie willen we bovenstaande T-cel immuun responsen en
pertussis-specifieke IgE , IgG en IgG4 antilichaam titers meten in kinderen die
daadwerkelijke lokale bijwerkingen melden bij Lareb na de 5e aK vaccinatie op 4
jarige leeftijd. De hoogte van deze immuun responsen in deze groep gaan we
vergelijken met die in kinderen die geen of slechts geringe bijwerkingen
krijgen.


Naar aanleiding van de resultaten hebben we redenen om verder onderzoek te doen
aan mogelijke aanpassingen in het vaccinatieschema van kinderen

Case control studie:
Nadat lokale bijwerkingen worden gerapporteerd bij Lareb wordt er gevraagd of
men mee wil doen met een onderzoek. Indien dat wordt bevestigd wordt er een
informatiebrief verstuurd.
Vervolgens kunnen de ouders per mail die naar het RIVM wordt gestuurd, aangeven
of ze mee willen doen. Daarna worden ze per telefoon of email benaderd voor een
afspraak op korte termijn bij mensen thuis.
Indien beide ouders het informed concent tekenen wordt bloed afgenomen rond dag
10 na de 5e aK vaccinatie. Tevens wordt er een korte vragenlijst ingevuld.

Om tevens een controle groep te includeren worden informatiefolders verstuurd
naar ouders van een kleine groep 4 jarigen die binnenkort een boostervaccinatie
zullen ontvangen. De adresgegevens van het juiste geboortecohort worden uit
Preaventis (het landelijk vaccinatieregister)gehaald via de regionale RVP
registratieafdeling. Vervolgens kan er een antwoordbrief voor deelname naar het
RIVM worden gestuurd, waarin ouders aangeven of ze hun kind mee willen laten
doen met een bloedafname. Na ontvangst van de antwoordbrief worden ouders per
telefoon of email benaderd voor een afspraak bij mensen thuis.

Alle deelnemers kunnen op elk moment afzien van deelname zonder een reden op te
hoeven geven.

Na de bloedafnames worden de monsters naar het lab van de coordinerend
onderzoeker gebracht. Vervolgens zullen de Immunologische testen op basis van
anonieme nummering worden gedaan en zullen de data van de verschillende groepen
met elkaar worden vergeleken.

De controlegroep wordt verdeeld in een groep die helemaal geen bijwerkingen
laten zien en een groep met milde lokale bijwerkingen op basis van de
antwoorden in de vragenlijsten.

Het gaat om twee kleine groepen van 30 kinderen per groep.

Een venapuctie is niet prettig voor een kind, maar de prikplek wordt verdoofd
met emlacreme. Daar staat tegenover dat het weinig risico's met zich meebrengt.
In het kader van de volksgezondheid zal deelname aan het onderzoek bijdragen
aan het verbeteren van het rijksvaccinatieprogramma en daardoor het verminderen
van bijwerkingen van vaccinatie bij andere kinderen in de toekomst.