De identificatie van nieuwe markers voor premature geboorte; gebaseerd op onderzoek bij Zwangere vrouwen met Aangeboren HARtAfwijkingen

Bevallen voor een zwangerschapsduur van 37 weken is prematuur en met een
prevalentie van 9.6% treft dit jaarlijks in Nederland ongeveer 14 duizend
pasgeborenen. Prematuriteit is de meest belangrijke oorzaak van neonatale
mortaliteit en morbiditeit, en bovendien sterk geassocieerd met verminderde
neurologische- en motorische ontwikkeling op de kinderleeftijd.
Premature geboorte is meestal het gevolg van vroegtijdig breken van de vliezen
of premature weeën.
Het is bekend dat zowel het groeiende kind, de placenta als de uterus bijdragen
aan de start van het baringsproces. Het moleculaire mechanisme dat de baring op
gang brengt is echter niet geïdentificeerd en er zijn geen prognostische
markers beschikbaar. Behandeling kan de bevalling meestal slechts korte tijd
uit stellen, waarschijnlijk omdat het bevallingstraject al een aantal weken
voordat de weeën beginnen wordt ingezet. Als de weeën op gang gekomen zijn, is
dit proces meestal niet meer omkeerbaar. Gedetailleerde kennis van de
moleculaire gebeurtenissen in placenta en myometrium en de interacties tussen
deze beide weefsels die de bevalling initiëren, is essentieel om goede
prognostische testen en een rationele en effectieve behandeling te kunnen
ontwikkelen.

De prevalentie van idiopatische vroeggeboorte is verhoogd bij zwangere vrouwen
met een congenitale hartaandoening. De gemiddelde prevalentie is 16%, met
excessen tot 30% in geval van een complete transpositie van de grote aderen of
pulmonaire atresie met een ventriculair septum defect. De achterliggende
moleculaire hypothese is dat het cardiale myometrium en het uterine myometrium
een aantal overlappende cellulaire mechanismen bevatten, welke ontregeld kunnen
zijn bij zwangere vrouwen met een congenitale hartaandoening die prematuur
bevallen.
Aangezien zwangeren met een congenitale hartaandoening
1. zich vroeg in zwangerschap in de kliniek presenteren,
2. uitgebreid medisch begeleid worden om eventuele cardiale complicaties bij
moeder, of cardiale aandoeningen bij de foetus in een zo vroeg mogelijk stadium
te diagnosticeren en waar mogelijk te behandelen,
3. een relatief hoge kans hebben op te vroeg breken van de vliezen en/of
premature weeën,
biedt niet invasief onderzoek tijdens de zwangerschap en biobanking van
lichaamsmateriaal bij deze groep patiënten de mogelijkheid prognostische testen
en een rationele en effectieve behandelingen te ontwikkelen die van belang zijn
om op termijn vroeggeboorte in het algemeen te voorkomen.

1. Het verkrijgen van een vroege diagnostische en prognostische markers voor
preterme premature breking van de vliezen en premature weeën, gebaseerd op
echografisch onderzoek van moeder, placenta en foetus en markers aanwezig in
bloed en urine van moeder bij 11-14 en 20-24 weken zwangerschap.
2. Het verkrijgen van een duurzame weefselbank van placenta, placenta bed en
myometrium, gecombineerd met een goede complete klinische database. Het weefsel
wordt gebruikt om te onderzoeken wat de verschillen in weefsel specifieke
expressie zijn die relateren aan bovengenoemde obstetrische complicaties.

Het betreft een observationele studie.
Bij informed consent wordt:
1. tijdens de zwangerschap op de poli prenatale diagnostiek uitgebreid
echografisch onderzoek gedaan van moeder, placenta en foetus. Tevens wordt een
buis bloed en een portie urine afgenomen en opgeslagen in de ZAHARA3 biobank.
2. na de bevalling een aantal biopten van de placenta afgenomen. In geval van
een bevalling per sectio caesarea worden ook een placenta bed biopt en een
reepje myometrium afgenomen en opgeslagen in de ZAHARA3 biobank. Of afname van
het materiaal realiseerbaar is wordt door de operateur beslist.
De echografische gegevens, klinische gegevens van moeder, klinisch verloop van
de zwangerschap en de zwangerschapsuitkomst worden opgeslagen in een klinische
database. Het afgenomen weefsel wordt gebruikt om RNA en eiwit profielen in te
onderzoeken

Het doen van Doppler-echografisch onderzoek valt voor een deel onder de
gebruikelijke patiëntenzorg voor deze populatie, het meten van de cervix lengte
en de utero-placentaire flow wordt meestal niet bij termijn gedaan.
Doppler-echografie levert geen extra belasting of risico voor de patiënt op.
De venapunctie levert een minimale belasting op. De risico*s zijn de risico*s
verbonden aan een venapunctie; soms een licht pijnlijke plek of een hematoom.
Inleveren van een urine portie levert geen belasting op.
Het nemen van de placenta biopten gebeurt postpartum en levert geen risico of
belasting voor moeder of kind op.
Het nemen van een myometrium biopt en een placentabed biopt wordt gezien als
een procedure met een minimaal risiso. De duur van de operatie zal met maximaal
enkele minuten verlengd worden, het nemen van de biopten zal niet bijdragen aan
het bloedverlies en zal de hechting van de sectiowond niet negatief
beïnvloeden.