Lange termijn nazorg voor patienten met chronisch hartfalen; gespecialiseerde hartfalen polikliniek versus 1e lijnszorg

Gespecialiseerde, multidisciplinaire aanpak is nodig voor optimale zorg aan
patiënten met hartfalen (HF). Veel multidisciplinaire programma*s zijn
inmiddels breed geïmplementeerd in de Nederlandse gezondheidszorg. Echter, tot
nu toe zijn deze zorgprogramma*s vooral geïnitieerd vanuit de (poli)klinische
zorg voor de HF patiënt, de eerste lijn in de vorm van huisartsen en/of
gespecialiseerde verpleegkundigen is slechts zeer beperkt betrokken.
Hartfalen is een progressieve aandoening en patiënten met hartfalen hebben dan
ook juist op de lange termijn zorg en begeleiding nodig. Gezien de voorziene
groei van het aantal patiënten met hartfalen in de nabije toekomst bestaat het
gevaar dat de huidige hartfalen centra niet meer kunnen voldoen aan de vraag
naar lange termijn zorg. Idealiter zou deze zorg vanuit de 1e lijn gegeven
kunnen worden zoals ook in de NHG standaard hartfalen wordt beschreven.
Echter, uit studies is gebleken dat patiënten met HF, die primair behandeld
worden door huisartsen in de eerste lijn, vooral farmacologisch minder optimaal
behandeld worden in vergelijking met patiënten die worden behandeld door een
cardioloog. Dit heeft deels te maken met verschillen in patiënt
karakteristieken maar ook is duidelijk dat huisartsen barrières ervaren met
betrekking tot het optitreren van medicatie volgens de geldende richtlijnen.
Daarnaast blijkt dat, wanneer voorlichting aan patiënten niet regelmatig wordt
herhaald, de in eerste instantie verkregen resultaten op het gebied van
zelfzorg en therapietrouw met dieet, vochtbeperking of medicijnen, weer afnemen.

Het doel van de huidige studie is om te onderzoeken of lange termijn zorg door
huisartsen even effectief is (in termen van voorgeschreven medicatie voor
hartfalen en therapietrouw).
in vergelijking met lange termijn zorg door gespecialiseerde hartfalencentra.

In de studie wordt gebruik gemaakt van een gecontroleerd, gerandomiseerd
design. Patienten moeten voldoen aan de volgende criteria alvorens zij deel
kunnen nemen aan de studie: (1) de patiënt is optimaal ingesteld op medicatie
volgens de Nederlandse Multidisciplinaire richtlijn Chronisch Hartfalen, (2) de
patiënt heeft optimale voorlichting en begeleiding gehad, (3) de patiënt
verkeert in een stabiele situatie (geen heropnames, geen bezoek aan
spoedeisende hulp, geen ongeplande medicatieveranderingen) gedurende minimaal 4
weken en maximaal 2 jaar. Conform de Nederlandse Multidisciplinaire richtlijn
Chronisch Hartfalen is er voor huisartsen altijd de mogelijkheid tot
consultatie van de cardioloog of het hartfalencentrum en de mogelijkheid om de
patiënt terug te verwijzen bij verslechtering van het hartfalen.
De studie wordt uitgevoerd met behulp van een gerandomiseerd en gecontroleerd
design. Deelnemers aan het onderzoek worden willekeurig (door middel van
loting) toegewezen aan (1) een groep die begeleid wordt door de huisarts en
(indien aanwezig) gespecialiseerde verpleegkundige of (2) een groep die
begeleid wordt door het gespecialiseerde hartfalencentrum.
In totaal 200 patiënten worden gedurende 12 maanden gevolgd. Gegevens zullen
worden verzameld op baseline (voorafgaand aan randomisatie) en aan het einde
van de follow-up periode. Additioneel zullen op 18 maanden follow-up
beschrijvende data worden verzameld vanuit het medisch dossier tav een beperkt
aantal parameters (mortaliteit, heropnames en voorgeschreven HF medicatie) en
het verloop van de zorgverlening na loskoppeling van de randomsatie

De interventie betreft nazorg gedurende 12-18 maanden door ofwel de 1e lijn (huisarts evt. in samenwerking gespecialiseerde verpleegkundigen) ofwel de gespecialiseerde hartfalenpoli. Beide locaties hanteren dezelfde Nederlandse richtlijn voor Chronisch Hartfalen.

Patienten in beide groepen krijgen zorg volgens de geldende nationale richtlijn
zorg voor patienten met hartfalen. Er zijn daarom geen risico's verbonden aan
deelname aan deze studie.
De belasting voor patienten bestaat uit de 2 assessments welke worden afgenomen
op baseline en bij einde studie. Deze assessments bestaan uit het afnemen van
een aantal vragenlijsten (20 minuten) en bloedafname (behorende bij de
standaard zorg volgens eerder genoemde richtlijn). De einde studie assessment
zal worden afgenomen op de HF polikliniek, waarvoor een afspraak ingepland zal
worden.
Deelnemende patienten zullen tevens worden gevraagd om een weeg-dagboekje bij
te houden gedurende een periode van 4 weken.
Ook zullen evt partners worden gevraagd om een vragenlijst in te vullen