Het hoofddoel van de studie is om na te gaan of impulsief gedrag van adolescenten met ADHD gerelateerd is aan delay aversion of aan veranderingen in beloningsgevoeligheid, en om de neurale mechanismen die aan dit impulsieve gedrag ten grondslag…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Ontwikkelingsstoornissen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
We zullen de gedragsrespons meten (keuzes, subjectieve waardes van uitgestelde
beloningen/van beloningen waarvoor veel kracht geleverd moet worden) en
hersenactiviteit meten mbv. fMRI tijdens een taak waarbij deelnemers keuzes
maken tussen: (1) een kleine onmiddellijke geldbeloning en een grotere
uitgestelde geldbeloning (TD), (2) een kleine geldbeloning die weinig fysieke
kracht kost en een grotere geldbeloning die meer fysieke kracht kost (ED).
Secundaire uitkomstmaten
We zullen de gedragsrespons meten tijdens een taak waarin deelnemers keuzes
maken tussen een kleine onmiddellijke beloning en een grotere uitgestelde
beloning in de vorm van snoep, en tussen een groot onmiddellijk verlies en een
kleiner uitgesteld verlies van geld.
Achtergrond van het onderzoek
Adolescenten met ADHD hebben een voorkeur voor kleinere onmiddellijke
beloningen dan voor grotere uitgestelde beloningen. Dit komt onder andere tot
uiting als een steile discountingcurve in 'temporal discounting' (TD) taken.
Volgens een belangrijk theoretisch model van ADHD wordt dit impulsieve gedrag
veroorzaakt door 'delay aversion', i.e., door een aversie tegen wachten. Er is
echter nog geen sterk bewijs voor deze theorie, omdat een verminderde
gevoeligheid voor beloning ook een rol kan spelen in een voorkeur voor kleine
onmiddellijke beloningen. Daarom zullen wij de gedrags- en neurale respons van
adolescenten met ADHD tijdens een TD-taak vergelijken met de respons tijdens
een 'effort discounting' (ED) taak. In deze laatstgenoemde taak, zullen
deelnemers meer of minder fysieke kracht leveren voor een grotere,
respectievelijk, kleinere beloning. We zullen gebruikmaken van geld als
beloning dat daadwerkelijk wordt uitbetaald en wachttijden en fysieke kracht
zullen daadwerkelijk ervaren/geleverd worden. Het is belangrijk dat de
beloningen en wachttijden daadwerkelijk verkregen/ervaren worden, omdat eerder
is aangetoond dat hyperactiviteit/impulsiviteit in een 'echte' taak
geassocieerd is met een sterke discounting van een uitgestelde beloning,
terwijl dat niet het geval is in een hypothetische TD-taak. Samenvattend is het
hoofddoel van de studie om na te gaan of impulsief gedrag van adolescenten met
ADHD gerelateerd is aan delay aversion of aan veranderingen in
beloningsgevoeligheid, en om de neurale mechanismen die aan impulsief gedrag
ten grondslag liggen te onderzoeken.
Doel van het onderzoek
Het hoofddoel van de studie is om na te gaan of impulsief gedrag van
adolescenten met ADHD gerelateerd is aan delay aversion of aan veranderingen in
beloningsgevoeligheid, en om de neurale mechanismen die aan dit impulsieve
gedrag ten grondslag liggen te onderzoeken.
We zullen (1) de gedrags- en neurale respons tijdens temporal discounting van
adolescenten met ADHD-C en gezonde controlepersonen vergelijken met de respons
tijdens effort discounting; (2) de neurale correlaten van temporal discounting,
waarbij gebruik gemaakt wordt van echte geldbeloningen en wachttijden,
onderzoeken bij adolescenten met ADHD-C en gezonde controles; (3) de discount
ratio's van snoep als beloning vergelijken tussen adolescenten met ADHD-C en
gezonde controles; en (4) de discount ratio's van winst versus verlies van geld
vergelijken tussen adolescenten met ADHD-C en gezonde controles.
Onderzoeksopzet
Cross-sectionele exploratieve observationele studie
Inschatting van belasting en risico
Tijdens het eerste bezoek zullen deelnemers een korte intelligentietest
ondergaan en een aantal vragenlijsten invullen (ongeveer 1,5 uur). Tijdens het
tweede bezoek (ongeveer 2 uur) zullen deelnemers een oefensessie ondergaan in
een nepscanner alvorens ze de TD/ED taak in de MRI-scanner zullen uitvoeren
(tijd in de scanner, afhankelijk van de keuzes van de deelnemer: 2x 10-20 min.
in totaal). Buiten de scanner zullen deelnemers de TD-taak met snoep als
beloning uitvoeren (max. 10 min) en met verlies van geld (max. 20 min). De
risico's van MRI zijn verwaarloosbaar en de belasting voor deelnemers is
minimaal.
Publiek
Montessorilaan 3
Nijmegen 6525 HR
NL
Wetenschappelijk
Montessorilaan 3
Nijmegen 6525 HR
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
ADHD-gecombineerde subtype (patienten) of geen psychiatrische aandoening (controles)
leeftijd: 12-17 jaar
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
IQ<70
gebruik van psychofarmaca die niet zomaar gestopt kan worden
MRI contraindicaties
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL42830.091.12 |