Impliciete processen bij de behandeling van titillomanie

Titillomanie (TiTM) is een impulscontrolestoornis die wordt gekarakteriseerd
door veelvuldig en herhaaldelijk krabben of plukken aan de huid en aan
onregelmatigheden van de huid. Vaak resulteert dit in weefselschade.

Gedragstherapie is bewezen effectief bij impulscontrolestoornissen. Echter
vindt er na succesvolle behandeling een grote terugval plaats bij deze soort
stoornissen. Het lijkt erop dat bepaalde processen die onderliggend zijn aan
gedrag voor een groot deel niet worden aangepakt door gedragstherapie waardoor
de kans op terugval groter wordt.

Bargh (1990, 1997) veronderstelt dat deze processen die onderliggend zijn aan
gedrag bestaan uit mentale processen, zoals impliciete effecten van lange
termijn doelen en impliciete toenadering- en vermijdingstendenties. Deze
mentale processen medieren volgens Bargh de stimulus-respons keten.
Verschillende studies hebben aangetoond dat impliciete processen inderdaad
samenhangen met ongewenst gedrag.

Deze impliciete processen kunnen succesvol hertraind worden met bepaalde
computertaken, die vallen onder de noemer cognitive bias modification (CBM).
Een andere manier om deze medierende mentale processen aan te pakken is
cognitieve therapie. Cognitieve therapie is ontworpen om mensen te leren
automatische disfunctionele gedachten te herkennen en ze vervolgens om te
vormen tot meer behulpzame gedachten en lange termijn doelen.

Samengevat zijn er verschillende behandelingen beschikbaar die onderliggende
impliciete mentale processen kunnen aanpakken die een cruciale rol spelen in
ongewenst gewoontegedrag. Zowel CBM training als CT zijn eerder effectief
gebleken. We stellen in dit voorstel voor om deze behandelingen toe te boegen
aan standaard gedragstherapie om lange termijn effecten te verbeteren.

Het doel van het onderzoek is ten eerste uit te vinden of het toevoegen van een
CBM training of cognitieve therapie aan standaard gedragstherapie
therapieresultaten van TiTM patienten op de lange termijn kan verbeteren en met
name de terugval kan verminderen.

Het tweede doel is uitvinden welke impliciete mechanismen een rol spelen bij
TiTM om de onderliggende mechanismen van de stoornis en de hoge terugval beter
te kunnen begrijpen en hier toekomstige behandelingen op aan te passen en zo
lange termijn effecten van de behandeling te verbeteren.

Deze studie is een gerandomiseerd onderzoek met een wachtlijst controlegroep.

Patienten krijgen ofwel: 4 weken wachtlijst 4 weken/sessies computertraining 4 weken/sessies cognitieve therapie waarna zij allen geprotocolleerde gedragstherapie krijgen. Na een en drie maanden zullen follow-up sessies plaatsvinden.

Alle patienten ontvangen de eerstekeus behandeling voor titillomanie (4 sessies
van ongeveer een uur). Patienten in de cognitieve therapie conditie en de
cognitive bias modification conditie krijgen daarbovenop een extra behandeling
(4 aanvullende sessies van ongeveer een uur) waarvan we positieve effecten
verwachten. Naar onze mening zijn er geen risico's verbonden aan deelname.