Het beschrijven van verschillen in macrofaaginfiltratie en mRNA expressie van adipokines en cytokines in subcutaan, omentaal en perirenaal vetweefsel van patiënten met het syndroom van Cushing vergeleken met gezonde controles.1) Is het vetweefsel…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Hypothalamus- en hypofyseaandoeningen
- Metabolismestoornissen NEG
- Vaataandoeningen NEG
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
- a) mate van macrofaag infiltratie in vetweefsel
- b) mRNA expressie van adipokines
- c) mRNA expressie van proinflammatoire cytokines
cytokines en adipokines meetbaar in het bloed van patiënten met het syndroom
van Cushing ten opzichte van leeftijd, geslacht en BMI gematchte controles
Secundaire uitkomstmaten
niet van toepassing
Achtergrond van het onderzoek
Het syndroom van Cushing omvat de vele symptomen die veroorzaakt worden door
langdurige te hoge blootstelling aan glucocorticoïden. Meestal is het syndroom
van Cushing iatrogeen, veroorzaakt door voorgeschreven corticosteroïden. De
endogene vorm van het syndroom van Cushing is echter zeldzaam met een
incidentie van 2 tot 3 nieuwe gevallen per miljoen inwoners per jaar. Teveel
cortisol productie, de oorzaak van het endogene syndroom van Cushing, wordt
veroorzaakt door of een teveel aan ACTH secretie (door een hypofyse- of andere
ectopische tumor) of door onafhankelijke overproductie van cortisol door de
bijnieren. De meest voorkomende oorzaak (70% van de gevallen) is een ACTH
producerend hypofyse adenoom (de Ziekte van Cushing).
Vetweefsel wordt tegenwoordig erkend als een belangrijk endocrien orgaan dat in
staat is meerdere metabool actieve proteïnes genaamd adipokines (o.a. leptine,
adiponectine en resistine) en proinflammatoire cytokines af te scheiden. In
obesitas verandert de samenstelling van het vetweefsel. Er zijn aanwijzingen
dat het volume van adipocyten toeneemt, er macrofaag infiltratie plaats vindt,
er een disbalans ontstaat in de afgifte van pro- en antiinflammatoire
adipokines en een toename van de afgifte van cytokines ontstaat. Dit zorgt voor
chronische inflammatie wat waarschijnlijk een belangrijke rol speelt bij het
ontstaan van glucose intolerantie, hypertensie, dyslipedemie en endotheel
dysfunctie, samen *het metabole syndroom*.
Patiënten met het syndroom van Cushing hebben alle kenmerken van het metabole
syndroom, en dit ontstaat vaak in korte tijd. Het mortaliteitsrisico tijdens
het syndroom van Cushing is sterk verhoogd, en wordt voornamelijk bepaald door
een verhoogd voorkomen van cardiovasculaire complicaties. Het is dus
aannemelijk dat patiënten met het syndroom van Cushing dezelfde veranderingen
in het vetweefsel hebben als patiënten met het metabole syndroom. Een aantal
onderzoeken hebben reeds een ongunstig adipokine profiel en toegenomen
cytokinewaardes aangetoond in het perifere bloed van patiënten met het syndroom
van Cushing. Mogelijk dat de inflammatie van het vetweefsel dus door het
cortisolteveel wordt versterkt. Pastorius et al. vonden echter dat behandeling
met dexamethason de macrofaaginfiltratie van epididimaal vetweefsel tegenhield
in muizen die een vetrijk dieet kregen. Zover ons bekend is nooit het
vetweefsel van patiënten met het syndroom van Cushing onderzocht.
Doel van het onderzoek
Het beschrijven van verschillen in macrofaaginfiltratie en mRNA expressie van
adipokines en cytokines in subcutaan, omentaal en perirenaal vetweefsel van
patiënten met het syndroom van Cushing vergeleken met gezonde controles.
1) Is het vetweefsel van patiënten met het syndroom van Cushing afwijkend ten
opzichte van het vetweefsel van leeftijd, geslacht en BMI gematchte controles?
- a) Is er een er een toename van macrofaag infiltratie?
-b) Is er een ongunstigere mRNA expressie van adipokines?
-c) Is er een toename van mRNA expressie van proinflammatoire
cytokines?
-d) Is er met betrekking tot het bovenstaande nog verschil tussen
subcutaan, omentaal en perirenaal vetweefsel?
2) Zijn er meer of andere cytokines en adipokines meetbaar in het bloed van
patiënten met het syndroom van Cushing ten opzichte van leeftijd, geslacht en
BMI gematchte controles?
Onderzoeksopzet
Cross-sectioneel onderzoek.
Inschatting van belasting en risico
Gezien de zeer minimale hoeveelheid vet dat wij af willen nemen verwachten wij
geen additionele belasting en risico voor de patient.
Publiek
Eerste Oude Heselaan 118
Nijmegen 6541PC
NL
Wetenschappelijk
Eerste Oude Heselaan 118
Nijmegen 6541PC
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Patiënten met actief syndroom van Cushing ten tijde van de bijnierextripatie, vastgesteld middels een verhoogde excretie van cortisol in 24-uurs urine en een gestoorde 1 mg dexamethason supressietest.
- Ouder dan 18 jaar.
- Van tevoren verkregen informed consent.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
none
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL41940.091.12 |