Het verkrijgen van een beter begrip van acitvatie mechanismen van bruin vet en het effect hiervan op de energie homeostase.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Aandoeningen van de bijnier
- Glucosemetabolismestoornissen (incl. diabetes mellitus)
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Bruin vet activiteit gemeten door middel van een FDG-PET-scan
Secundaire uitkomstmaten
- Insuline gevoeligheid gemeten doormiddel van een gemodificeerde insuline
tolerantie test (lage dosis insuline)
- Bestuderen van lichaamssamenstelling voor en na de behandeling gemeten door
middel van een DXA scan.
- Weefsel analyse van periadrenaal vet, verkregen tijdens de adrenalectomie
procedure.
- Het bestuderen van markers voor bruin vet activiteit in serum.
Achtergrond van het onderzoek
Thermoregulatie en energie homeostase zijn allebei belangrijke mechanismen en
nauw met elkaar verbonden. Bij ontsporingen hiervan onstaat overgewicht met
alle complicaties, zoals diabetes, hart en vaat ziekten en op basis hiervan
toegenomen morbiditeit en mortaliteit.
Vet weefsels speelt een belangrijke rol in het handhaven van een goede energie
balans. Er zijn 2 soorten vetweefsel die hierbij een verschillende rol
vervullen. Het witte vet is vooral belangrijk is voor de opslag van
energierijke deeltjes, zoals glucose en triglyceriden. Het bruine vet is
belangrijk voor de thermoregulatie en verbruikt dus juist deze energie.
Lange tijd is gedacht dat alleen kleine kinderen dit bruine vet hebben. Recent
is echter ontdekt dat dit bruine vet ook actief is bij volwassenen.
Activatie van het bruine vet kan leiden tot een betere energie balans en
daarmee een hulpmiddel zijn in de strijd tegen overgewicht, diabetes en hart en
vaatzieten.
Beta-adrenerge stimulatie van bruin vet is een belangrijke factor in de
activatie van bruin vet. In ieder geval in muizen, en ook in enkele studies bij
mensen, zorgt beta-adrenerge stimulatie voor actiever bruin vet. Patienten met
een pheochromocytoom - een adrenaline of noradrenaline producerende bijniermerg
tumor- leiden vaak aan gewichts verlies en anorexia. Dit kan wijzen op een
relatie tussen bruin vet activiteit en een negatieve energiebalans. Een beter
begrip van dit mechanisme kan resulteren in een betere behandeling van de
negatieve effecten van endogene overproductie van beta-adrenerge agonisten.
Daarnaast kan het ons helpen bij het ontwikkelen van behandelingen voor
overgewicht.
Patienten met de ziekte van cushing -een cortisol producerende bijniermerg
tumor- krijgen in veel gevallen overgewicht, toegenomen hoeveelheden wit vet en
diabetes. Daarnaast is er een grote groep patienten die ook deze bijwerkingen
krijgen vanwege exogene toediening van glucocorticoiden. Helaas is er vaak geen
alternatieve therapie. In dierproeven is herhaaldelijk bewezen dat
glucocorticoiden de activiteit van het bruine vet remmen. Deze inzichten leiden
tot de vraag of glucocorticoiden ook in mensen dezelfde effecten heeft op het
bruine vet. Dit kan heel goed de achterliggende verklaring zijn voor het
toegenomen gewicht in patienten met hypercortisolisme. Een beter begrip van
deze werking van glucocorticoiden op het bruine vet en metabolisme is dan ook
van groot belang. Het kan veel aangrijpingspunten opleveren voor een goede
behandeling van bijwerkingen van zowel endogene als exogene glucocorticoiden.
Daarnaast kan het ons ook helpen in de strijd tegen overgewicht en diabetes.
Doel van het onderzoek
Het verkrijgen van een beter begrip van acitvatie mechanismen van bruin vet en
het effect hiervan op de energie homeostase.
Onderzoeksopzet
10 patienten gediagnosticeerd met een pheochromocytoom en 10 patienten met de
ziekte van Cushing krijgen voor én na de behandeling (verwijderen van de
bijnier) een FDG-PET-scan, gecombineerd met een gemodificeerde insuline
gevoeligheids test een een DXA (Dual-energy X-ray absorptiometry) scan.
Daarnaast wordt een kleine hoeveelheid vet gelocaliseerd rond de bijnier verder
geanalyseeerd in het laboratorium.
Inschatting van belasting en risico
De extra belasting voor patienten zijn de insuline gevoeligheids test en de
PETscan. De inusline gevoeligheids testen duren een dagdeel, waardoor patienten
mogelijk iets langer in ons ziekenhuis zullen verblijven. De PETscan wordt
gelijktijdig gemaakt met de gebruikelijke CT-scan, de extra belasting daarbij
is het dragen van het koel vest 2 uur voor de PET-scan. Voor zover bekend zijn
er geen risicos verbonden aan de PET-scan naast de bekende effecten van
radioactieve straling. Zowel de PET scan als de insuline gevoeligheids test is
een methode die standaard wordt gebruikt binnen de reguliere zorg.
Publiek
dr.Molewaterplein 50
Rotterdam 3015 GE
NL
Wetenschappelijk
dr.Molewaterplein 50
Rotterdam 3015 GE
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
-diagnose pheochromocytoom of cushing syndroom
-Getekend informed consent
-3 maanden onveranderde medicatie, voorgeschreven voor andere aandoeningen
-mannen of vrouwen ouder dan 18 jaar
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
BMI > 35
Gebruik van PPAR-γ agonist
Gebruik van insuline
zwangerschap of borstvoeding
Drugs of alcohol gebruik
Deelname aan een trial voor medicijn- of hulpmiddelenonderzoek binnen 60 dagen voor screening voor pheochromocytoom dan wel Cushing syndroom
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL37909.078.12 |