De waarde van MRI diagnostiek bij de evaluatie van hemofilie-arthropathie: een proef project

Recidiverende gewrichtsbloedingen (spontaan of traumatisch) zijn het
belangrijkste symptoom van hemofilie en leiden bij onvoldoende behandeling
uiteindelijk tot invaliderende gewrichtsschade. Op dit moment wordt
gewrichtsschade bij hemofiliepatiënten met name bepaald door het structureel
beoordelen van de zes meest aangedane gewrichten; ellebogen, knieën en enkels.
Twee meetmethoden, specifiek ontwikkeld voor hemofiliepatiënten worden hiervoor
sinds de 80er jaren gebruikt: de Petterssonscore, een radiologische score, en
de clinical joint score, een methode om gewrichtsfunctie te meten. Beide
scoringsmethoden zijn door de WFH (World Federation of Haemophilia)
geaccepteerd en worden vaak gebruikt, ondanks de beperking van beide scores in
het aantonen van vroege gewrichtsschade.
De ontwikkeling van nieuwe scoringsmethoden voor schade in hemofiliepatiënten
wordt nog steeds voortgezet. Onlangs is een scoringsmethode voor structurele
beoordeling van gewrichten met behulp van MRI ontwikkeld en is de orthopaedic
joint score aangepast tot de HJHS (haemophilia joint health score), zodat ook
meer subtiele veranderingen in gewrichten kunnen worden opgemerkt. MRI wordt
met name gebruikt bij het diagnosticeren van synovitis in oudere patiënten, met
uitzondering van een recente RCT waarin profylactisch behandelen werd
vergeleken met on demand behandeling in jonge kinderen met ernstige hemofilie
(follow-up tot 6 jaar). Het is dus niet bekend of MRI al structurele
veranderingen kan laten zien in onze tienerpatiënten met relatief weinig
bloedingen en weinig arthropatie op de röntgen en een goede klinische functie.
Bovendien weten we niet wanneer deze veranderingen te zien zijn, of dit
klinische betekenis heeft en of dit arthropatie en functieverlies van het
gewricht kan voorspellen.
Deze pilot studie met een subset van patiënten die deelnemen aan internationale
projecten over matige en ernstige hemofilie zal de waarde van MRI in relatie
tot de andere scores en de voorspellende waarde van MRI moeten uitwijzen.
De meeste patienten met hemofilie sporten regelmatig, om onderscheid te kunnen
maken tussen hemofilie-gerelateerde afwijkingen en sport-gerelateerde
MRI-afwijkingen, is het nodig om een controlegroep van sporters zonder hemofiie
te scannen.

De MRI pilot studie zal de volgende onderzoeksvraag proberen te beantwoorden:
• Kunnen structurele veranderingen in knie- en enkelgewrichten van
hemofiliepatiënten eerder ontdekt worden met de MRI dan met de Petterssonscore
of de HJHS? (vraag 1 a & b)

Bovendien zullen de volgende vragen ook beantwoord worden:
• Kan functieverlies over 2,5 en/of 5 jaar worden voorspeld met behulp van MRI?
(vraag 2 a & b)
• Kunnen veranderingen in Pettersson score na 5 jaar worden voorspeld met
behulp van MRI?

Diagnostisch: cross-sectioneel in cohorten van andere projecten.
Prospectief: follow-up tot 5 jaar, gebruikmakend van routine data.

Patiënten zullen één MRI van 4 gewrichten ondergaan (4x 15 minuten in de scan)
en de patiënten tussen 12-20 jaar een handwortelfoto (5 min) . De overige data
wordt verzameld uit routinematig verkregen data of data uit ander onderzoeken.
Het risico voor patiënten wordt geacht minimaal te zijn.
We verwachten dat de impact en klinische relevantie van de MRI pilot het
grootst is bij tieners en jong volwassenen(leeftijd 12-26). Omdat zij een
periode van snelle groei doormaken, is het te verwachten dat jongere patiënten
meer voordeel zullen hebben van een eventuele intensivering van de behandeling
op basis van onverwachte schade gevonden op de MRI. De behandeling zal tijdends
de studie niet veranderen, tenzij voornoemde onverwacht belangrijke
veranderingen met de MRI aanleiding geven tot een intensivering van de
therapie. Dit zal de analyse niet veranderen, aangezien schade slechts is toe
te schrijven aan bloedingen.
De controlepersonen zullen één MRI van 4 gewrichten ondergaan (4x 15 minuten in
de scan), een gestandaardiseerd lichamelijk onderzoek ondergaan (15-20 min) en
twee korte vragenlijsten invullen (duur 10-15 min). Voor hen is voordeel noch
nadeel verwacht van deelname.