Het onderzoek dient om de rol te bepalen van het noradrenerge systeem in de reacties van het brein op veranderingen in de omgeving, in gezonde proefpersonen.
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Overige aandoening
Synoniemen aandoening
Aandoening
geen
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
uitkomstmaten zijn:
-Als gedragsmaten de grootte van het von Restorff effect, de sterkte van
nieuwheidspreferentie, en de leersnelheid in een door beloning gestuurde
leertaak.
-Als electrofysiologische maten de N2- en P3a-componenten van de ERP (Evoked
Response Potential) opgeroepen door nieuwe stimuli.
De verwachting is dat reboxetine zal leiden tot sterkere reacties op
verandering, in de vorm van een groter von Restorff effect, een sterkere
nieuwheidspreferentie, een hogere leersnelheid, en een grotere N2 en P3a.
Secundaire uitkomstmaten
Persoonlijkheidstrekken gerelateerd aan nieuwheidspreferentie in de TPQ,
angstigheid als trek zoals gemeten met de STAI, en de geheugenspanne van
proefpersonen.
Polymorphismen in de volgende zeven genen die het noradrenerge systeem
beinvloeden: NET, DBH and COMT, en de alpha-1, alpha-2, beta-1, beta-2
adrenerge receptorgenen.
Achtergrond van het onderzoek
Verschillende theorieen suggereren dat neuromodulatoire systemen een rol hebben
in de respons van de hersenen op veranderingen in de omgeving (Hasselmo &
Barkai, 1995; Lisman & Grace, 2005). Een neuromodulatoir systeem dat daarbij
veel aandacht heeft gekregen is dat van norepinefrine (NE). Microdialysestudies
hebben verhoogde NE-niveaus aangetoond in de frontale cortex en de hypothalamus
wanneer een dier in een nieuwe omgeving komt (McQuade, Creton, & Stanford,
1999). Bovendien hebben computationele modellen gesuggereerd dat NE een rol
speelt bij het optimaliseren van veranderingsdetectie (Yu & Dayan, 2005). Tot
nu toe heeft echter geen enkele studie het niveau van NE gemanipuleerd om de
effecten daarvan op veranderingsdetectie te onderzoeken.
Atomoxetine is een zeer selectieve norepinefrine heropname-inhibitor (SNRI).
Het kan daarom gebruikt worden om het niveau van norepinefrine te manipuleren,
en de effecten darvan op veranderingsdetectie te onderzoeken.
Er is geen garantie dat individuen allemaal op dezelfde manier zullen reageren
op atomoxetine. In tegendeel, het is net waarschijnlijk dat de respons zal
varieren als een functie van persoonlijkheid en genetisch status. Daarom worden
in het onderzoek persoonlijkheidskenmerkgen gemeten, en wordt genotype bepaald
voor genen die gerelateerd zijn aan het NE systeem. Van genetische varantie is
al aangetoond dat het de respons op noradrenerge manipulaties beinvloedt
(bijvoorbeeld de Rover et al., in revision; Hughes, Watkins, Blumenthal, Kuhn,
& Sherwood, 2004; Luksys, Gerstner, & Sandi, 2009; Mizuki, Suetsugi, Ushijima,
& Yamada, 1996; Ressler & Nemeroff, 2000; White & Depue, 1999).
Doel van het onderzoek
Het onderzoek dient om de rol te bepalen van het noradrenerge systeem in de
reacties van het brein op veranderingen in de omgeving, in gezonde
proefpersonen.
Onderzoeksopzet
Proefpersonen krijgen in een gecounterbalanced, binnen-proefpersoondesign
atomoxetine toegediend en placebo. Het effect hiervan op zowel gedragsmaten als
electrofysiologische maten van hersenactiviteit (EEG) zal worden gemeten
tijdens de uitvoering van cognitieve taken. Persoonlijkheidstrekken en genotype
worden gemeten als covariaat.
Onderzoeksproduct en/of interventie
Eenmalige orale dosis Atomoxetine (60 mg), eenmalige placebo, dubbelblind
Inschatting van belasting en risico
Deelnemers bezoeken het EEG-laboriatorium van de Faculteit Psychology &
Pedagogiek twee maal. Op beide dagen maken ze een testbatterij die 3 uur en 55
minuten in beslag neemt (waarvan maar 90 minuten bestaat uit daadwerkelijk
testen). Tijdens een van deze dagen (gecounterbalanced of het dag 1 of dag 2
is), nemen patienten een orale dosis Atomoxetine (60 mg). De andere dag nemen
zij een placebo, in een dubbelblind design. De twee bezoeken zullen minimaal
een week uit elkaar liggen.
Vooraf aan deze twee meetdagen nemen patienten deel aan een pretest, die
bestaat uit het invullen van een vragenlijst via internet.
Geen van deze behandelingen veroorzaakt een significant risico voor de
gezondheid of het welbevinden van de deelnemers. Vaak voorkomende bijwerkingen
van het verum zijn vermoeidheid, hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid, braken,
onrustig gevoel en een droge mond.
Publiek
Vd Boechorststraat 1
1081 BT Amsterdam
NL
Wetenschappelijk
Vd Boechorststraat 1
1081 BT Amsterdam
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
persoonlijkheidstest ingevuld
18-30 jaar oud
geinformeerde toestemming gegeven
normale intelligentie
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
diagnose van psychopathologie
ziekte die hersenfuncties aantast, zoals epilepsie
roker of gebruiker van drugs
gebruik van medicatie, in het bijzonder antidepressiva
zwangerschap
geschiedenis van hartproblemen
hypertensie
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL33632.029.11 |