Primaire doelen: - Identificeren van neurale correlaten en gedragsmaten doe onderliggend zijn aan cognitieve processen waardoor vermoeidheidsklachten aanhouden. - Identificeren van neurale correlaten van verandering die therapie effecten medierenHet…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Somatisch-symptoomstoornis en verwante stoornissen
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
- Blood Oxygenation Level Dependent (BOLD) signalen gemeten met functionele
Magnetische Resonantie Imaging (fMRI)
- Cerebrale en anatomisch eigenschappen gemeten met Magnetische Resonantie
Imaging (MRI) en Diffussie Tensor Imaging (DTI).
- GABA and NAA concentraties bepaald met MR-spectroscopy
- Gedrag op gecomputeriseerde taken
- Subjectieve metingen, bijvoorbeeld zelfrapportage vragenlijsten en visuele
analoge schalen.
- (Psycho) Fysiologische metingen e.g. oppervlakte electromyography (EMG),
hartslag en ademhaling.
- Cortisol and cytokine proteine concentraties uit haar, speeksel en bloed
monsters
- Markers van slaap gemeten met een draagbaar electroencephalogram (EEG)
meetsysteem
Secundaire uitkomstmaten
nvt
Achtergrond van het onderzoek
Het chonische vermoeidheissyndroom (CVS) wordt gekarakteriseerd door ernstige
en limiterende vermoeidheid zonder een bekende medische oorzaak. CVS wordt
momenteel behandeld met cognitieve gedragstherapie (CGT). Deze therapie is
succesvol gebleken en leidt tot vermindering van de vermoeidheid en limitaties
in het dagelijks functioneren. In overeenstemming met cognitieve modellen van
CVS, heeft klinisch onderzoek aangetoond dat vooral cognitieve factoren een rol
spelen in het medieren van succesvolle therapie. Met ondersteuning van
neuroimaging resultaten wordt er gesuggereerd dat centrale (cognitieve)
mechanismes en rol spelen in CVS en de behandeling van CVS. Dit project zal
zich richten op het identificeren van neurale mechanismen die een rol spelen
bij het perpetueren van symptomen en onderliggend zijn aan de veranderingen
door CGT. Onze hypothesen zijn gebaseerd op een neurobiologisch hiërarchisch
bayesian model voor medisch onverklaarde klachten (Edwards, et al., 2012). Dit
model benadrukt de rol van niet-helpende gedachten op perceptie. Dus, de
hypothese is dat moeheidgerelateerde overtuigingen invloed hebben op de
subjectief ervaren perceptie van moeheidgerelateerde klachten. Dit project
richt zich op het onderzoeken van de neurale correlaten die in rol spelen in
dit interferentie processen, waarvan wordt gedacht dat ze onderliggend zijn aan
de symptomen in CVS. Daarnaast zuilen we ook kijken hoe deze mechanismen
veranderen als functie van succesvolle CGT.
Doel van het onderzoek
Primaire doelen:
- Identificeren van neurale correlaten en gedragsmaten doe onderliggend zijn
aan cognitieve processen waardoor vermoeidheidsklachten aanhouden.
- Identificeren van neurale correlaten van verandering die therapie effecten
medieren
Het onderzoek zal zich richten op 3 hypothesen: We zullen testen of, in
vergelijking met gezonde controles
1> CVS patiënten een algemene neiging hebben om perceptuele beslissingen meer
te baseren op verwachtingen dan op sensorische waarnemingen door de effecten
van verwachtingscues in een visuele beslissingstaak te meten. Zo'n algemene
neiging in het visuele domein kan een indicatie zijn voor een fundamentele
gevoeligheid voor het ontwikkelen van somatische klachten.
2> CVS patiënten een perceptuele bias hebben in hoe ze fouten in een fysieke
taak interpreteren, zo dat een fout door te weinig fysieke inspanning anders
zal worden verwerkt dan een fout door teveel fysieke inspanning. Dit zullen we
testen door de neurale processen die betrokken zijn bij de verwerking van
feedback te onderzoeken in een kracht inschattings taak. De bevinding dat CVS
patiënten en bias hebben in de verwerking van feedback op fysieke inspanningen
kan een mogelijke verklaring geven voor de consistente bevinding dat CVS
patiënten systematisch onder hun maximale inspanningsniveau presteren in
fysieke uithoudingstaken.
3> CVS patiënten een grotere neiging hebben om associaties te leggen tussen
bepaalde gebeurtenissen en bepaalde uitkomsten, welke inconsistent zijn met de
werkelijkheid, door het proces dat betrokken is bij het adaptief and het
niet-adaptief koppelen van relevantie aan bepaalde gebeurtenissen te
onderzoeken in de zogenaamde 'salience attribution task'. De hypothese is dat
deze leerprocessen betroken zijn bij de formatie van niet-helpende gedachten,
welke een rol spelen in het aanhouden van de symptomen in CVS.
Secundair doel:
- het identificeren van biomarkers (i.e. stress hormonen, cytokines en slaap)
die een rol spelen bij de verandering in symptomen na CGT
Onderzoeksopzet
Fase 1, Voorstudie: Observationele gedragsstudie waarin onbehandelde CVS
patiënten en gezonde controles zullen worden getest op gedragstaken op een
computer
Fase 2, gerandomiseerde gecontroleerde trial waarin CVS patiënten die
behandeling krijgen worden vergeleken met CVS patiënten die op een wachtlijst
staan en alle patiënten worden vergeleken met gezonde controles.
Inschatting van belasting en risico
Er is geen risico verbonden aan deze studie. De tijd die deelnemers moeten
investeren in deze studie bedraagt 1 (voorstudie) of 2 (RCT) bezoeken aan het
donders instituut voor neuroimaging. Deze bezoeken zullen ongeveer 3 en een
half uur duren. Tijdens de bezoeken zullen deelnemers twee taken uitvoeren in
de scanner en een computer taak in een rustige testruimte. Deelnemers zullen
ongeveer 2 uur in de scanner liggen waarvan 60 minuten besteedt wordt aan
actieve uitvoering van taken. Extra handelingen zijn het nemen van
speekselmonsters, het nemen van een bloed monster en het nemen van een haar
monster. Patiënten in de wachtlijst conditie zullen nog een extra baseline
assessment ondergaan na de tweede sessie en voor ze beginnen met hun
behandeling (deze assessment is onderdeel van het standaard diagnostische
protocol die alle patiënten ondergaan voor en na hun behandeling).
Patiënten zullen normale behandeling krijgen zoals aangeboden bij het Nijmeegs
Kenniscentrum voor Chronische Vermoeidheid. Patiënten in de wachtlijst conditie
zullen niet langer dan normaal wachten op hun behandeling omdat de gemiddelde
wachttijd minimaal 6 maanden is. Een voordeel is dat patiënten een kans van 66%
hebben om eerder dan normaal te starten met de behandeling. Zowel patiënten als
gezonde controles zullen een financiële compensatie krijgen voor de tijd die ze
investeren in het onderzoek. Deze compensatie is vastgesteld volgens de
standaard reglementen van het Donders instituut voor neuroimaging.
Publiek
Kapittelweg 29
Nijmegen 6525 GC
NL
Wetenschappelijk
Kapittelweg 29
Nijmegen 6525 GC
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Alle proefpersonen:
• >= 18 jaar <= 65 jaar;
• Vrouw;
• Nederlands sprekend en schrijvend;
• rechtshandig;
• gegeven van informed consent;;Patients:
• Voldoen aan de 1994 US centre for Disease Control and Prevention criteria voor Chronic Fatigue Syndrome (revised 2003)
• Ernstig vermoeid, i.e. scorend >= 40 op de subscale vermoeidheid van de Checklist Individual Strength (CIS);
• Ernstig disfunctionerend; i.e scorend >= 700 op de Sickness Impact Profile r_08 (SIPr08); ;Gezonde controle:
• Scorend <= 35 op de subscale fatigue severity of the Checklist Individual Strength (CIS);
• Scorend < 700 op de Sickness Impact Profile r_08 (SIPr08);
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
• Infectie of ontsteking op de dag van testen (lichaams temperatuur >= 38°C);
• Blessure aan de rechter hand of arm dat effect heeft op de knijp kracht ;
• Een maximale vrijwillige contractie dat meer is dan de maximale uitslag van de hand-grip apparaat.
• (Geschiedenis van) langduring gebruik van anti-depressanten, anti-angst mediactie, beta-blockers, benzodiazepines, psycho-stimulanen of slaap mediactie;
• depressieve of bipoaire stoornis
• (Geschiedenis van) Schizophrenie of delusionas.
• (Geschiedenis van) Anorexia nervosa or bulimia nervosa
• (Geschiedenis van) alcohol of drug misbruik
• Ernstig overgewicht (BMI >= 40)
• Abnormal gehoor of ongecorrigeerde visie;;MRI contraindicaties:
• Metalen objecten in en om hetlichaam die niet te verwijderen zijn;
• Claustrofobie;
• (Geschiedenis van) Epilepsie;
• Mogelijke zwangerschap of borstvoeding;
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL43606.091.13 |