De prevalentie van partnergeweld op een Nederlandse Spoedeisende Hulp

Familiaal geweld is een groot probleem in Nederland. De gevolgen voor de
psychische en fysieke gezondheid zijn aanzienlijk en de gezondheidszorgkosten
hoog. Per jaar sterven naar schatting tachtig vrouwen en vijftig kinderen als
gevolg van het geweld. Huiselijk geweld brengt tevens enorme verborgen kosten
met zich mee door huisartsen- en specialistenbezoek, medicijngebruik, bezoeken
aan de Spoedeisende Hulp, ziekenhuisopnamen en werkverzuim (Reijnders &
Drijber, 2006; Drijber & Reijnders, 2006). Het grootste deel van familiaal
geweld bestaat uit partnergeweld waarvan 90% het slachtoffer een vrouw is.

We verwachten de prevalentie van partnergeweld op de SEH van het UMC St Radboud
vast te kunnen stellen en deze te kunnen koppelen aan specifieke kenmerken,
zoals opleidingsniveau. Ook willen we kijken of vrouwen die slachtoffer zijn
van partnergeweld vaker de SEH bezoeken en of hun bezoek relateert aan mogelijk
doorgemaakt geweld. Het is belangrijk de omvang van het probleem en haar
karakteristieken te kennen om op deze manier het bewustzijn bij artsen en
verpleegkundigen over het voorkomen van partnergeweld te vergroten, zodat zij
beter leren signaleren en hulp bieden.

Study design
Een survey.

Variabelen en meetinstrumenten
Wij zullen de variabele ''het (hebben) ervaren van partnergeweld'' onderzoeken.
Hiertoe gebruiken wij de Composite Abuse Scale (CAS), een internationaal veel
gebruikte en gevalideerd meetinstrument. Andere variabelen die we willen
onderzoeken zijn: leeftijd, burgerlijke staat, kinderen, samenwonend,
opleidingsniveau, afkomst, reden van SEH-bezoek, het aantal SEH-bezoeken
afgelopen jaar en de zelf ervaren relatie tussen klacht en mogelijk doorgemaakt
geweld. De data wordt geanalyseerd in SPSS 16.

Onderzoekspopulatie
De onderzoekspopulatie betreft vrouwelijke patiënten van 18 jaar of ouder die
de SEH van het UMC St Radboud bezoeken. Wij streven ernaar 300 patiënten te
includeren. Dit getal is krachtig genoeg om statistisch significante uitspraken
te kunnen doen. Gedurende 6 weken zullen student-onderzoekers deelnemers werven
in de wachtkamer van de SEH.

Registratie
Het onderzoek wordt gepresenteerd als een onderzoek naar 'relaties en
gezondheid'. De receptionist van de SEH zal aan alle vrouwelijke patiënten
boven de 18 een informatiebrief geven. De student-onderzoeker benadert de
vrouwen vervolgens met de vraag of zij willen deelnemen. Dit kan in de
wachtkamer zijn of in een behandelkamer. De student-onderzoeker verifieert of
de mogelijke deelneemster aan de inclusiecriteria voldoet en laat haar
vervolgens de proefpersoneninformatie lezen. Wanneer patiënte instemt met
deelname tekent zij het informed consent formulier. Deze wordt gecodeerd
gekoppeld aan de vragenlijst. De vragenlijst wordt na invullen meteen in de
vragenlijstbox gedeponeerd. Iedereen aanwezig in de kamer wordt tijdens het
invullen van de vragenlijst gevraagd om kortdurend de kamer te verlaten (dit
moet wel medisch verantwoord zijn). De student-onderzoeker blijft aanwezig om
eventuele vragen te beantwoorden, tenzij patiënt dit niet wil.

Wij verwachten dat de meeste vrouwen de vragenlijst makkelijk en zonder
problemen kunnen invullen.
De vragenlijst CAS zou door sommige deelneemsters als psychologisch belastend
kunnen worden ervaren. Op diverse momenten tijdens het lezen van informatie en
na het beantwoorden van de vragen wordt de deelneemsters aangeboden, wanneer er
hulp nodig is, hierover te praten met de behandelend arts of contact op te
nemen met Steunpunt Huiselijk Geweld. Vrouwen die naar de SEH komen vergezeld
van hun partner worden uitgesloten van deelname vanwege hun veiligheid.
Vragen over huiselijk geweld kunnen confronterend zijn gezien het een
(maatschappelijk) beladen probleem is. Geen onderzoek doen is echter geen
optie. Zonder onderzoek naar deze doelgroep weten we niet genoeg over
prevalentie, kenmerken en SEH-bezoek. Al deze zaken zijn belangrijk om het
bewustzijn van partnergeweld bij hulpverleners te vergroten, zodat zij het
signaleren, bespreekbaar maken en hulp kunnen bieden. En vanwege het feit dát
er hulp kan worden geboden wanneer de kennis wordt vergroot omtrent
partnergeweld vinden wij een (kleine) mogelijke psychische belasting opwegen
tegen het voorkomen van veel meer leed wanneer de kennis over partnergeweld
wordt vergroot.