Veranderingen in de lymfeklieren in de vroegste fasen van reumatoide artritis

Tien tot 15 jaar voor het ontwikkelen van reumatoide artritis (RA) kunnen
RA-specifieke antilichamen in het bloed aanwezig zijn. Maar slechts een deel
van de personen met RA-specifieke antilichamen in het bloed zal RA ontwikkelen.
Momenteel is het nog niet mogelijk om te voorspellen bij wie dit wél en bij wie
dit niet zal gebeuren. Dit leidt tot veel onzekerheid bij personen met deze
antilichamen in het bloed en weer is geen inzicht in de processen die bijdragen
aan het daadwerkelijk ontwikkelen van RA.
Het synovium, de bekledende laag van de binnenzijde van gewrichten, is het
belangrijkste doelwit voor ontsteking in RA. Onderzoek van het synovium bij
personen met RA-specifieke antilichamen heeft tot dusver echter geen bijdrage
geleverd aan processen die leiden tot het ontwikkelen van RA. Het synovium laat
vrijwel geen afwijkingen zien in dit stadium van de ziekte. Lymfeklieren zijn
belangrijk bij de initiatie van een afweerreactie en in een eerste studie
hebben wij laten zien dat er activatie is van B- en T-cellen in de lymfeklieren
in de vroegste fase van RA. Dit onderzoek betreft een uitbreiding van het
aantal personen dat een lymfklierbiopsie zal ondergaan voor deze vraagstelling.

In deze vervolgstudie willen we:

1) verder onderzoeken welke karakteristieken de ontstekingscellen
(B-/T-cellen/dendritische cellen) hebben die in deze vroegste fasen van RA
aanwezig zijn en of deze ontstekingscellen gericht zijn tegen een specifiek
antigen
2) het repertoire van B- cel receptoren (BCR) en T-cel receptoren (TCR)
onderzoeken
3) onderzoeken welke moleculaire processen betrokken zijn bij het ontwikkelen
van RA

Door dit te onderzoeken in lymfeklieren bij personen met een verhoogd risico op
het ontwikkelen van en in de vroegste fase van RA en gezonde controles, zullen
we meer inzicht krijgen in de pathogenetische mechanismen die betrokken zijn
bij het ontwikkelen van klinische verschijnselen van RA. Dit kan bijdragen aan
de ontdekking van drug targets en de ontwikkeling van nieuwe medicijnen, die
mogelijk preventief van aard zouden kunnen zijn.

Observationeel onderzoek met invasieve metingen, een uitbreiding van een eerder
uitgevoerde (pilot) studie.

In totaal zullen proefpersonen 2 uur (gezonde controles, vroege
artritispatienten en personen met RA-specifieke antistoffen die geen artritis
ontwikkelen) a 3 uur (personen met RA-specifieke antistoffen die artritis
ontwikkelen) deelnemen aan deze studie.
Proefpersonen zullen gedurende 3 dagen voorafgaand t/m een dag na de
lymfeklierprocedure geen bloedverdunnende medicatie mogen gebruiken, indien van
toepassing. Dit zal iom de proefpersoon en zonodig de behandelend arts worden
gedaan.
Uit onze ervaring tot nu toe (ongeveer 80 personen) dat er een grote kans is
(ongeveer 80%) op het ontstaan van een kleine bloeduitstorting op de plaats
waar de lymfeklierbiopten worden afgenomen. Deze bloeduitstorting zal vanzelf
verdwijnen.