Comorbiditeit en veroudering in revalidatie patiënten: de invloed op activiteiten; deelonderzoek ziekte van Parksinon, follow-up na 8, 10, 12 en 15 jaar

Er is aanzienlijke variatie in het beloop van de ziekte van Parkinson (ZvP)
tussen individuele patiënten.In de klinische praktijk leidt dit tot problemen
met de voorlichting van patiënten met betrekking tot de prognose van de ziekte.
Daarnaast kan het aanleiding zijn tot twijfel over de diagnose. Bij klinische
trials bij de ZvP zorgt de grote variatie tussen patiënten voor een behoefte
aan grotere onderzoekspopulaties. De recente interesse in het vinden van
neuroprotectieve behandeling bij de ZvP heeft er voor gezorgd dat er meer
behoefte is aan data betreffende het klinische beloop en mogelijke
prognostische factoren bij deze ziekte. Er zijn diverse studies die het
klinische beloop van de ZvP beschrijven, en er zijn tevens systematische
reviews geschreven. In de reviews werden als belangrijkste voorspellers voor
snellere toename van invaliditeit hogere leeftijd en een fenotype met houding
en balansstoornissen beschreven. Betreffende de overige voorspellende factoren
voor het beloop qua motorische beperkingen en invaliditeit was er slechts
beperkte data, of waren de gegevens van onderlinge studies met elkaar in
tegenspraak. Een andere belangrijke conclusie uit de systematische reviews was
dat de kwaliteit van de onderlinge studies te wensen over laat. De
belangrijkste kritiekpunten betroffen het gebruik van patiënten die reeds
langere tijd de diagnose ZvP hadden, of het gebruik van patiënten die direct
uit een klinische trial werden geincludeerd. Beiden kunnen leiden tot een
onderschatting van de ziekteprogressie. Daarnaast was er bij veel studies
sprake van een korte follow-up duur. Om meer inzicht te krijgen in het
klinische beloop van de ZvP en de voorspellende factoren hiervoor in een
ongeselecteerde populatie patiënten is het CARPA-project acht jaar geleden van
start gegaan.

Het doel van deze studie is om het verdere beloop van de ZvP qua motorische
beperkingen, mate van functioneren, en conversie naar Parkinson*s disease
dementia (PDD) te beschrijven.

Bij aanvang van de studie, en na 1, 2, 3, en 5 jaar is er een vaste set met
schalen gebruikt voor de beoordeling van de ziekteprogressie. De intentie is om
dezelfde set te gebruiken bij de vistes op 8, 10, 12 en 15 jaar. Deze set zal
uitgebreid worden met Parkinson Disease * Cognitive Rating Scale (PD-CRS) om de
sensitiviteit voor het vaststellen van Parkinson*s Disease Dementia (PDD) te
verhogen.
- Unified Parkinson Disease Rating Scale;
- Hoehn and Yahr scale;
- Cumulative Illness Rating Scale (comorbidity);
- Schwab and England Activities of Daily Living Scale;
- Functional Independence Measure and the AMC Linear Disability Score;
- PD Quality of Life questionnaire (PDQL) and Short Form Health Survey (SF-36);
- Mini Mental State Examination (MMSE);
- Parkinson Disease * Cognitive Rating Scale (PD-CRS)
- Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS).
Voor het vaststellen van PDD zullen de diagnostische criteria van de Movement
Disorder Society gebruikt worden. Indien er twijfel ontstaat over de klinische
diagnose zal er door een neuroloog gespecialiseerd in bewegingsstoornissen
contact opgenomne worden met de behandelend specialist. Indien nodig zal de
bewegingsstoornissen specialist zelf een visite afleggen bij de
onderzoeksdeelnemer.
Jaarlijkse ziekteprogressie en de impact van de prognostische factoren zal
geschat worden met behulp van linear mixed models voor continue uitkomstmaten.
De proportie van patiënten met PDD zal per studieviste gerapporteerd worden. De
impact van de prognostische factoren op het optreden van PDD zal geschat worden
met logistische regressie of Cox regressie. De proportie overleden patiënten
zal per studieviste gerapporteerd worden en de invloed van progostische
factoren zal geschat worden met Cox regressie.

Elke visite zal één tot twee uur in beslag nemen. Alle patiënten zullen thuis
bezocht worden. Indien een deelnemer een thuisbezoek als onprettig ervaart
zullen wij aanbieden om de studievisite op een polikliniek te laten
plaatsvinden. De visite bestaat uit een kort lichamelijk en neuropychologisch
onderzoek en het invullen van vragenlijsten met betrekking tot de gezondheid.
De deelnemers worden hiermee niet blootgesteld aan gezondheids-gerelateerde
risico's. Indien een deelnemer de visite door bijvoorbeeld cognitieve problemen
als onprettig ervaart zal de visite ingekort worden.
De voorgestelde studie zal tot een totale follow-up duur van het cohort van 15
jaar leiden. Het zal inzicht geven in de progressie van de motorische
beperkingen, invaliditeit, kwaliteit van leven, en het optreden van dementie
bij patiënten met een midden tot laat stadium ZvP. Met gebruik van de data uit
de eerste vijf jaar van dit onderzoek kunnen prognostische modellen gemaakt
worden. Hierdoor krijgen de eerdere metingen met de huidige follow-up studie
extra waarde. De gegevens uit dit project zullen leiden tot betere patiënt-
voorlichting met betrekking tot de prognose van de ZvP. Aangezien de grote
variatie tussen individuele patienten in ziekteprogressie de grootste
beperkende factor is in patiënt-voorlichting zal het ontwikkelen van
prognostische modellen hier een verbetering in geven. Naast de verbetering van
de patiënt-voorlichting zal de kennis met betrekking tot het beloop van de ZvP
ook zorgen voor een efficientere opzet van toekomstige klinische trials.