Dopaminerge effecten op bruin vetweefsel: de DEBAT trial

Obesitas en diabetes mellitus type 2 (DM2) zijn gezondheidsproblemen met een
enorme impact. Hoewel er veel geprobeerd is om obesitas en DM2 te behandelen is
dé behandeling nog niet gevonden.
Bromocriptine, een dopamine 2 receptor agonist, is recent goedgekeurd voor de
behandeling van DM2.
Bromocriptine veroorzaakt een significante verbetering van de nuchtere plasma
glucose en HbA1c waarden. Hoewel de centrale werkingsmechanisme gedeeltelijk
bekend zijn, hoe bromocriptine zijn effecten perifeer uitoefent is nog onbekend.
Bruin vetweefsel (BAT), bekend om zijn vermogen om calorieen te verbranden, zou
zeker betrokken kunnen zijn bij dit proces. Mede vanwege het feit dat
stimulatie van het sympathische zenuwstelsel de belangrijkste drijvende kracht
is bij het controleren van BAT activiteit. Dierenstudies die tot nu toe zijn
uitgevoerd, tonen inconsistente resultaten voor de rol van dopamine voor de
sympathische aansturing van BAT.
Methodologisch, zijn deze studies moeilijk te vergelijken, zodat een duidelijke
conclusie over de rol van de bromocriptine op BAT activiteit nog ontbreekt. Tot
nu toe zijn er geen onderzoeken met betrekking tot het effect van dopamine op
BAT activiteit bij de mens. Echter, aangezien het sympathische zenuwstelsel de
belangrijkste drijvende kracht is bij het controleren van BAT activiteit én het
gebruik van bromocriptine bij mensen het rust energieverbruik in rust (REE)
verhoogd, is het zeer wel mogelijk dan bromocriptine BAT activiteit kan
stimuleren.
Gelijktijdige toediening van bromocriptine met domperidon (een perifere
dopamine-antagonist), zal ons in staat stellen om de centrale en perifere
effecten van bromocriptine onderscheiden.

Het doel van dit onderzoek is om te bepalen of dopamine de metabole activiteit
van de BAT kan beinvloedden. Verder willen we de relatie tussen de metabole
activiteit van BAT met energieverbruik en glucosetolerantie bij deze personen
te onderzoeken.

Onderzoeksopzet: observationeel design met invasieve metingen.
Geincludeerde vrijwilligers zullen 3 keer naar het AMC moeten komen:
Bezoek 1: Informed consent, medische voorgeschiedenis, vitale functies,
laboratorium-metingen, electrocardiogram (ECG) en de bloeddruk variabiliteit
(fina press). Totaal afgenomen bloed: 20 ml.
Groep 2: begint met bromocriptine al dan niet gecombineerd met domperidon
gebruik gedurende 2 weken.
Bezoek 2: kerntemperatuur van het lichaam middels temperatuurpil 3 dagen voor
bezoek 2, meenemen van de temperatuurpil, energieverbruik in rust na 30 minuten
rust. Orale glucose tolerantie test, en intraveneuze toediening van radioactief
farmacon FDG, en FDG-PET-CT-scan Total afgenomen bloed: 60 ml.
Groep 1: begint met bromocriptine gebruik
Groep 2: begint met bromocriptine al dan niet gecombineerd met domperidon
gebruik gedurende 2 weken.
Bezoek 3 (2 weken na het bezoek van 2): gelijk aan bezoek 2

De proefpersonen zullen 3 keer naar het AMC komen.
Bezoek 1: Informed consent, medische geschiedenis, vitale functies,
laboratoriumonderzoek, electrocardiogram (ECG) continue bloeddrukmeting aan de
vinger (half uur). Planning scans op studiedag 2 en 3. Totale hoeveelheid bloed
die wordt afgenomen: 20 ml.
Bezoek 2: kerntemperatuur van het lichaam middels temperatuurpil 3 dagen voor
bezoek 2, meenemen van de temperatuurpil, orale glucose tolerantie test,
intraveneuze toediening van FDG, REE meting, lichaamstemperatuur meting, en
FDG PET-CT scan, 1 maal bloedafname uit reeds geplaatste infuus (in totaal 60
ml)
Bezoek 3: orale glucose tolerantie test, intraveneuze toediening van FDG, REE
meting, lichaamstemperatuur meting, en FDG PET-CT scan, 1 maal bloedafname uit
reeds geplaatste infuus (in totaal 60 ml)
Gedurende het onderzoek zal in totaal 140 ml bloed worden afgenomen.
De resulterende stralingsdosis van de radioactieve tracers plus de scans is 10
mSv.
Het inbrengen van het infuus kan als onaangenaam worden ervaren en er bestaat
een kleine kans op het ontwikkelen van flebitis ter plaatse van het infuus.
Tevens zouden de proefpersonen bij het gebruik van de medicatie bijwerkingen
kunnen ervaren.
Er is geen direct voordeel voor de vrijwilligers.