Calibratie van meting van extracellulair volume met 125I-iothalamaat aan de hand van het verdelingsvolume van Bromide bij patiënten met een lage GFR.

Het extracellulair volume (ECV) is een belangrijke parameter van de
nierfunctie. Het heeft zowel een belangrijke rol in normalisatie van GFR,
alsook als belangrijke marker van de nierfunctie zelf, vanwege de centrale rol
van de nier in de regulatie van de vochtbalans. In eerder onderzoek is een
simultane meting van het ECV tegelijk met de glomerulaire filtratie snelheid
(GFR) met 125I-iothalamaat (IOT) gecalibreerd door dit te vergelijken met het
verdelingsvolume (Vd) van bromide. Het verdelingsvolume van bromide wordt
gezien als gouden standaard voor meten van het ECV. De benodigde steady state
voor IOT werd bereikt, en een verandering van de vochtbalans geïnduceerd door
een hoge zoutinname werd adequaat gedetecteerd door een overeenkomstige
stijging van het verdelingsvolume van iothalamaat (VdIOT).
De ECV-meting middels 125I-iothalamaat is echter niet gecalibreerd voor
patiënteen met een verlaagde GFR, namelijk een GFR < 60 ml/min. Een aanzienlijk
deel van de patiëntengroep waarin ECV en GFR simultaan worden bepaald door
middel van IOT heeft een GFR<60 ml/min. Calibratie van de ECV-meting in deze
groep is daarom noodzakelijk, voor gebruik in onderzoek op het gebied van
volumestatus in nefrologie en cardiologie, en later voor gebruik in de
klinische praktijk. Daarom lijkt VdIOT een bruikbare maat voor het ECV te zijn.
Twee factoren die de meting van het ECV met VdIOT beïnvloeden zijn plasfouten
en de extrarenale klaring van iothalamaat via de gal. Dit laatste lijkt vooral
belangrijk te zijn bij patiënten met een verminderde nierfunctie. Correctie
voor de factoren kan worden bereikt door een 'recovery' urinemonster van 24 uur
na de iothalamaat infusie te verzamelen. Deze methode bevat de aanname dat al
het gegeven 125I-iothalamaat daadwerkelijk binnen die 24 uur wordt
uitgescheiden via de urine. Bij patiënten met een lage GFR is deze aanname
mogelijk niet correct. Een aanzienlijk deel van de patiëntengroep waarin ECV en
GFR simultaan worden bepaald door middel van IOT heeft een GFR<60 ml/min.
Calibratie van de ECV-meting in deze groep is daarom noodzakelijk, voor gebruik
in onderzoek op het gebied van volumestatus in nefrologie en cardiologie, en
later voor gebruik in de klinische praktijk

Het primaire doel van dit onderzoek is calibratie van ECV-meting door
125I-iothalamaat bij patiënten met een GFR<60 ml/min en een GFR<30 ml/min door
dit te vergelijken met een geaccepteerde maat voor het ECV: het
verdelingsvolume van bromide.

Secundaire doelen van dit onderzoek zijn:

- bepalen of de klaring van 125I-iothalamaat in de urine volledig is binnen 48
uur bij patiënten met een GFR<60 ml/min
- bepalen wat het percentage extrarenale klaring van 125I-iothalamaat is bij
patiënten met een GFR<60 ml/min en GFR<30 ml/min
- calibreren van de meting van het ECV door middel van bio-impedantiemeting

Om een betrouwbare conclusie te kunnen trekken en de onderzoeksvraag te kunnen
beantwoorden, zal de studiepopulatie van dit observationeel onderzoek bestaan
uit 25 niertransplantatiepatiënten met een GFR van 30-60 ml/min en 25
niertransplantatiepatiënten met een GFR <30 ml/min. Deze groepsgrootte is
vergelijkbaar met die van de grootste validatiestudie op dit gebied in de
huidige literatuur en is gebaseerd op een groepsgrootteberekening zoals
beschreven in referentie 7 van het protocol. Deze 50 volwassen
niertransplantatiepatiënten ondergaan een GFR-meting door toediening van
125I-iothalamaat en 131I-Hippuran als onderdeel van de reguliere follow-up na
niertransplantatie. Op de ochtend van dit onderzoek krijgen zij een orale dosis
natriumbromide toegediend in een dosis van 50mg Br/kg. Op standaard tijdstippen
zal bloed worden afgenomen (t=0, t=90 min, 150 min, 210 min, 270 min and 330
min), waarbij op ieder tijdstip een extra buisje met 3cc serum zal worden
afgenomen voor meting van de serum bromide concentratie. Dit serum zal worden
afgedraaid en opgeslagen in de vriezer voor meting van het serum bromide na
afloop van de studieperiode. Op deze tijdstippen zal ook de serumconcentratie
van 125I-iothalamaat worden bepaald. De deelnemers zal worden gevraagd
gedurende 2x24 uur aansluitend aan het onderzoek urine te verzamelen. Deze
monsters zullen worden gebruikt voor een optimale berekening van het
verdelingsvolume van 125I-iothalamaat.


Berekening van het extracellulair volume zal worden gedaan met behulp van de
volgende formules:

Voor het distributievolume van Bromide (VdBromide):


Br dosis
VdBromide = ---------------------------- x 0.90 x 0.95 x 0.94
[Br]voor - [Br]na


In deze vergelijking is 0.90 de correctiefactor voor verdeling van Bromide in
het intracellulaire compartiment (voornamelijk erytrhocyten), 0.95 is de
correctiefactor voor het Gibbs-Donnan evenwicht (de hoge plasma concentratie
van negatief geladen eiwitten leidt tot een lagere concentratie van negatief
geladen bromide in het plasma vergeleken met de rechts van het ECV) en is 0.94
de correctiefactor voor de waterconcentratie in het serum.

Voor het distributievolume van 125I-iothalamate:



[IOT] bolus * Volume + [IOT] infusion fluid * Volume - SUM ([IOT] urine
* Volume)
VdIOT=
--------------------------------------------------------------------------------
-----------------------------
[IOT] serum in steady state

In deze studie wordt een eenmalige, lage dosis Bromide toegediend. Hiervan zijn
geen (ernstige) bijwerkingen te verwachten. De belasting voor deelnemers aan
deze studie bestaat uit het innemen van deze eenmalige orale dosis van
natriumbromide (50mg/kg lichaamsgewicht), verzameling van 2x24 uursurine en het
afnemen van 18cc extra serum (6x3cc). Hiervoor is geen extra venapunctie nodig.
Tijdens de nierfunctiemeting zal een bio-impedantiemeting worden uitgevoerd.
Deze meting duurt 15 minuten, is pijnloos en zonder risico's.