Effect van geconcentreerd beenmerg aspiraat in operatieve behandeling van metatarsale-vijf stressfracturen

Stressfracturen worden steeds vaker gediagnosticeerd en vormen een groep
fracturen die moeilijker tot genezing te brengen zijn en hogere kosten met zich
mee brengen. Stressfracturen ontstaan over de tijd door een disbalans tussen
belasting en belastbaarheid van het bot. Het zijn dan ook andere fracturen dan
een normale, traumatische fractuur. De fractuurgenezing is hierdoor ook anders
en over de precieze stappen in de botgenezing is veel minder bekend dan bij
normale fracturen.
In het voorgestelde onderzoek gaan we op basis van analyse van botbiopten en
toevoegen van beenmergstamcellen aan operatieve behandeling van stress
fracturen, het genezingsproces van stressfracturen trachten te doorgronden.
Omdat stressfracturen over het algemeen een langzame genezingstendens kennen,
lenen deze zich goed voor het nader onderzoeken van het additionele effect van
beenmergstamcellen bij fractuurgenezing. Wij willen onderzoeken of de snelheid
van de fractuurgenezing wordt bevorderd door het toevoegen van stamcellen uit
autoloog beenmerg. Het type stressfractuur waarmee wij dit onderzoek gaan doen,
stressfractuur van metatarsale V, komt onder de stressfracturen vaak voor. De
behandeling bestaat nu uit een operatie met open repositie en interne fixatie
met een intramedullaire
schroef en een decorticatie langs de fractuurlijn. In dit onderzoek willen we
de stamcellen uit het beenmerg tijdens deze operatie, samen met de interne
bonegraft van de decorticatie, invoegen in het fractuurgebied. Naar de
toegevoegde waarde van het gebruik van beenmergstamcellen bij de genezing van
stressfracturen is nog geen onderzoek verricht.

- analyse van het effect van het toevoegen van beenmergstamcellen aan de
operatieve behandeling van stressfracturen, door te vergelijken of de
interventiegroep een snellere fractuurgenezing heeft dan de controle groep.

- is de patient uit de interventiegroep meer tevreden en heeft hij een betere
functie?
- analyse van het botgenezingsproces bij stressfracturen door het afnemen van
een klein botbiopt van de fractuur tijdens de operatie
- analyse van de samenstelling van het toegevoegde concentraat
beenmergstamcellen door middel van een absolute celtelling en eiwitexpressie en
in een later stadium mRNA analyse naar groeifactoren voor osteogenese
- is de behandeling met beenmergcellen kosteneffectief?

Een geblindeerde (voor patiënt en radiologische evaluator) tweearmige
gerandomiseerde en gecontroleerde trial. Via een poweranalyse hebben we een
adequate power wanneer in zowel de controle- als interventiegroep 25 patiënten
worden geïncludeerd. Wanneer we halverwege zijn met de inclusies, zal een
interimanalyse worden gedaan.
Gedurende de eerste 14weken vindt elke 2 weken een poliklinische en
radiologische (conventionele röntgenopname) controle plaats. Daarna volgt nog
een controle na 6 maanden en een jaar, waarin opnieuw radiologische- en
klinische controle plaatsvindt en vragenlijsten over functie en kwaliteit van
leven worden ingevuld (FAAM, AOFAS, SF12).

Elke patiënt zal worden geopereerd door middel van een open repositie en interne fixatie met een intramedullaire schroef (volgens de gouden standaard). Verder wordt er een decorticatie langs de fractuurlijn uitgevoerd. Bij alle patiënten wordt tijdens de operatie een beenmergpunctie verricht, wat vervolgens flowcytometrisch en door middel van het tellen van cellen op specifieke samenstelling geanalyseerd wordt. Bij de interventiegroep zal dit aspiraat, na centrifuge en filtering, samen met de interne bonegraft van de decorticatie, worden ingevoegd in de fractuur. De nabehandeling is voor beide behandelarmen gelijk, te weten 2 weken onbelast onderbeensgips, dan 2 weken partieel belast onderbeensgips gevolgd door 4 weken belastbaar loopgips.

Wij schatten het risico laag. De patienten ondergaan hun beenmergpunctie op de
operatiekamers, wanneer zij onder narcose zijn. Hierdoor voelen zij dit niet.
Het centrifugeren en filteren wat vervolgens plaatsvindt, vindt parallel aan de
operatie van de MT-V plaats, waardoor dit nauwelijks (we verwachten ongeveer 5
min) extra operatietijd kost.
Bijwerkingen die beschreven zijn van deze procedure zijn pijn, hematoom, hb
dalingen bij grote hoeveelheden beenmergafname en oppervlakkige infectie ter
plaatse van de beenmergpunctie en pijn in het gebied waar het neergelegd wordt.
Verder zijn er natuurlijk de 'gebruikelijke' bijwerkingen van een operatie
zoals pijn, hematoom, infectie, de kans dat de pijn aanwezig blijft, het risico
op non-union.