Relevantie van biomarkers en klinische voorspellers voor uitkomst van ziekte bij ongeselecteerde patienten die zich presenteren met een urineweginfectie met koorts, bij de huisarts of op de spoedeisende hulpafdeling, in een gerandomiseerde studie die korte antibiotische behandeling (7 dagen) vergelijkt met standaard antibiotische behandeling (14 dagen)

Patiënten met een urineweginfectie (UWI) met koorts (UWIk), hetgeen ook wel
gedefinieerd wordt als gecompliceerde UWI of pyelonefritis
(nierbekkenontsteking), presenteren zich meestal met een mild ziektebeeld welke
thuis met antibiotica behandeld kan worden. Verwijzing naar het ziekenhuis
wordt echter toch ook relatief vaak noodzakelijk geacht omdat dit ziektebeeld
zich snel kan ontwikkelen tot een levensbedreigende aandoening gekenmerkt door
septische shock en multi orgaan falen. De mortaliteit van patiënten, opgenomen
met de diagnose UWIk, is daarom ook 7-8%.
Op dit moment is een goed onderscheid tussen een wel of niet ernstig beloop van
infectie in een vroege fase van het ziekteproces niet goed mogelijk. De
afweging om de patiënt wel of niet op te nemen in het ziekenhuis hangt daardoor
af van de persoonlijke indruk en ervaring van de betrokken arts en deze is niet
onderbouwd met gedegen wetenschappelijk onderzoek. Het is daarom wenselijk dat
bestudeerd wordt of er een set van klinische criteria bestaat die bij dit
onderscheid een nuttige bijdrage kan leveren zoals momenteel bijvoorbeeld
bestaat voor de patiënt die zich presenteert met het vermoeden van een
pneumonie (longontsteking). Daarnaast is het van belang om, bij het vermoeden
van een infectie, zo snel mogelijk de diagnose juist te stellen alsmede het
oorzakelijk micro-organisme te isoleren. De behandeling is daar namelijk op
gericht en het is bekend dat hoe sneller effectieve antibiotica worden gegeven
des te gunstiger de prognose van de patiënt is. Biomarkers die een bijdrage
kunnen leveren in deze identificatie zijn gewenst om dit proces sneller te
laten verlopen. De keuze tot wel of niet opname, de keuze van welk antibioticum
en de snelheid waarmee effectieve behandeling kan worden gestart kan hiermee
worden ondersteund. Het betekent waarschijnlijk dat in de toekomst meer
patiënten met UWIk buiten het ziekenhuis kunnen worden behandeld, zonder in te
boeten op veiligheid, en dat degenen die worden opgenomen sneller een
effectieve behandeling kunnen krijgen en daarmee een gunstiger prognose hebben.
De laatste decaden is het hospitalisatiepercentage van patiënten met acute
pyelonefritis of UWIk gedaald van 100% naar ca. 30%. Thuisbehandeling met
kortere antibiotische behandelduur is een geaccepteerde behandeling geworden
die veilig wordt geacht. Dit is echter uitsluitend wetenschappelijk onderbouwd
bij jonge niet-zwangere vrouwen zonder andere onderliggende aandoening. Wat te
doen bij ouderen, mannen en patiënten met co-morbiditeit is onduidelijk,
hetgeen wordt geïllustreerd door een zekere willekeur die er bestaat ten
aanzien van orale of intraveneuze antibiotische behandeling en ten aanzien van
de duur van behandeling welk globaal varieert van 7 tot 14 dagen. Op grond van
pathofysiologie van UWIk en werkingsmechanisme van antibiotica is aannemelijk
dat orale medicatie en korte therapieduur (7 dagen) even effectief is. Een
studie die dit bewijst zal dus als gevolg hebben dat patiënten met UWIk in de
toekomst vaker thuis en korter zullen worden behandeld; anders gezegd dus
minder blootgesteld worden aan overbodig ziekenhuisverblijf, intraveneuze
toedieningsvorm of onnodig lange behandeling met antibiotica. Zeker gezien een
toename van het aantal ouderen en het aantal personen met co-morbiditeit in de
samenleving, is duidelijkheid hierin, dringend gewenst.
Deze studie beoogt de effectiviteit en veiligheid te onderzoeken van een
7-daagse antibiotische behandeling versus een 14-daagse behandeling bij
opeenvolgende ongeselecteerde patiënten die zich met UWIk presenteren bij
huisarts of eerste hulp afdeling van een ziekenhuis. Daarnaast wordt onderzocht
welke klinisch herkenbare factoren en biomarkers in bloed en urine een
ongunstige uitkomst van ziekte voorspellen.

• Klinische parameters en biomarkers in bloed en urine onderzoeken in hoeverre
die klinische en microbiologische uitkomst voorspellen (bactermie, noodzaak
hospitalisatie, genezing, morbiditeit, mortaliteit).
• Aantonen dat 7 dagen antibiotisch therapie even effectief is als 14 dagen
therapie bij opeenvolgende patiënten die zich presenteren met een koortsende
urineweginfectie bij huisarts of op eerste hulp afdeling van het ziekenhuis.
• Bepalen van prevalentie van dysfunctionele bekkenbodem bij patiënten hersteld
van een koortsende urineweginfectie, het optreden van Clostridium difficile
geassocieerde diarree en resistente keelstreptokken als gevold van
antibiotische therapie.

Multicentrisch dubbelblind gerandomiseerd placebo gecontroleerd onderzoek
gecombineerd met prospectief observationeel cohort onderzoek (betreffende
degenen die voldoen aan inclusiecriteria maar niet het gerandomiseerde
studiemedicament krijgen). Vijfhonderd patiënten zullen worden geïncludeerd
waarvan vierhonderd gerandomiseerd tussen 7 dagen verkorte therapie of 14 dagen
standaard antibiotische therapie.

zie eerder

Belasting is gering.
Eerste 7 dagen van behandeling worden verricht volgens principes van best
mogelijk zorg en behandeling. Daarna 7 dagen studiemedicatie (placebo of
antibiotica). Bij jonge vrouwen is 7 dagen therapie bewezen even goed als 14
dagen. Dit niet onderzocht bij bredere populatie (waaronder ouderen, mannen en
mensen met ander onderliggend lijden) maar op grond van pathofysiologie is 7
dagen therapie waarschijnlijk ruim afdoende (dit onder andere bij patienten met
longonststeking aangetoond). Daarnaast is langere (onnodige) antibiotische
therapie potentieel schadelijk zowel voor het individu (juist bij ouderen als
voor de samenleving met het oog op resistentievorming.
De veiligheid wordt gegarendeerd doordat die patienten waarbij het, vanwege
medsiche redenen, door de behandeld arts onverstandig wordt geacht om te
stoppen met antibiotica na 7 dagen de behandeling volgens voorschrift van de
behandelend arts wordt voorgezet en de patient derhalve dus NIET de
studiemedicatie krijgt.