Pilot studie: schema mindfulness groepstraining versus module zelfbeeld groepstraining

Rationale: Het lijkt van belang om ook voor persoonlijkheidsstoornissen
kortdurende modules te ontwikkelen die ingezet kunnen worden in een stepped
care model. Naast ontwikkeling van deze modules is ook onderzoek naar de
effectiviteit van deze modules van belang. Tot op heden ontbreekt dit
onderzoek. Deze pilot studie is een eerste aanzet naar de effectiviteit van de
kortdurende module schemagerichte mindfulness voor patiënten met
persoonlijkheidsproblematiek dan wel een persoonlijkheidsstoornis. Klinische
ervaring is met deze module al opgedaan en de resultaten lijken gunstig te zijn
voor patiënten. Deze module zal worden vergeleken met module zelfbeeld waar wel
al onderzoek naar gedaan is met zeer gunstige effecten. De hoofdhypothese van
dit onderzoeksvoorstel is dat module schemagerichte mindfulness groepstraining
een breder en diepgaander effect heeft op klachten dan de module zelfbeeld
groepstraining, omdat deze laatste module gericht is op het zelfbeeld op basis
van doe-modus en de module schemagerichte mindfulness patiënten leert een
andere houding aan te nemen ten opzichte van de klachten door het
mindfulness-aspect en daarmee de zijn-modus waardoor wijziging van het
zelfbeeld vanuit acceptatie komt en niet vanuit veranderingsgerichtheid. Gezien
het feit dat dit onderzoek een pilot studie is, kunnen geen harde uitspraken
worden gedaan over de uitkomst van de resultaten.

Objective: primaire hypothese:

Het klachtenniveau daalt sterker bij patiënten die de module schemagerichte
mindfulness hebben gevolgd dan bij patiënten die de module zelfbeeld hebben
gevolgd.

secundaire hypotheses:

De Personality Severity Index (PSI) daalt sterker gedurende de module
schemagerichte mindfulness dan gedurende de module zelfbeeld.

De intensiteit van de schemamodi en de schema's verlaagt sterker gedurende de
module schemagerichte mindfulness dan gedurende de module zelfbeeld.

De mate van mindfulness verhoogt sterker gedurende module schemagerichte
mindfulness dan gedurende module zelfbeeld.

Het zelfbeeld versterkt meer gedurende de module zelfbeeld dan gedurende de
module schemagerichte mindfulness.

Onderzoeksopzet: Binnen deze RCT zal gebruik gemaakt worden van een mixed
design waarbij gekeken wordt naar binnen- en tussengroepsvariabelen met een
ANOVA met herhaalde metingen. De duur van het onderzoek behelst drie jaar. De
module schemagerichte mindfulness groepstraining en de module zelfbeeld
groepstraining worden aangeboden via poli de Gravin van GGZ Delfland aan
patiënten met persoonlijkheidsproblematiek.

Interventie: Patiënten worden gerandomiseerd gekoppeld aan de module schemagerichte mindfulness groepstraining dan wel aan de module zelfbeeld groepstraining. Voorafgaand aan de modules zullen patiënten testmateriaal invullen, te weten SCL-90, SMI-I, YSQ, MAAS en RSES. Na afloop zullen patiënten opnieuw testmateriaal invullen. Eén maand nadat de modules zijn beëindigd, zullen patiënten opnieuw testmateriaal invullen.

Mate waarin proefpersonen blootgesteld worden aan gevaren, risico's dan wel
last: De kans op SAE (serious adverse events) is klein aangezien het
testmateriaal dat gebruikt wordt, regulier is. Patiënten kunnen tijdens de
diagnostiekfase geconfronteerd worden met hun gevoelige snaren. Dit wordt
nabesproken met de patiënt.