De longitudinale kinetiek van de lange termijn memory immuniteit tegen Bordetella pertussis in Nederlandse kinderen van 8-9 jaar oud na ACV booster vaccinatie.

Sinds de incidentie van kinkhoest toeneemt in Nederland, is het noodzakelijk
het effect van vaccinatie op Bordetella pertussis te onderzoeken. Vanwege de
toenemende incidentie van kinkhoest op 4 jarige leeftijd, is er in 2001 een
boostervaccinatie met het acellulaire vaccin (ACV) in Nederland geintroduceerd.
Als gevolg van deze booster vaccinatie is echter de piekincidentie van
kinkhoest bij kinderen verschoven naar kinderen van 8-9 jaar oud. Daarnaast
zien we ook een stijging van het aantal kinkhoestmeldingen bij adolescenten en
volwassenen. In sommige landen, zoals Duitsland en Frankrijk, is er een extra
acellulaire booster vaccinatie bij 9-14 jarigen geintroduceerd. Ook in Belgie
introduceert men binnenkort een extra booster vaccinatie op 14-16 jarige
leeftijd.
Vanwege de verschuiving van de piekincidentie is het belangrijk in deze
leeftijdsgroep het effect van booster vaccinatie op de lange termijn immuniteit
tegen Bordetella pertussis te onderzoeken.
Dit onderzoek bestudeert het effect van de booster vaccinatie op de
longitudinale kinetiek van memory B- en T-cel immuniteit in kinderen die
primair gevaccineerd zijn met het whole cell vaccin (WCV) en geboosterd met het
ACV. Daarnaast zal de relatie tussen cellulaire immuniteit en antistofresponsen
na de ACV booster worden onderzocht. Deze informatie zal gebruikt worden in de
beslissing wel of geen extra booster vaccinatie te introduceren.

Het bepalen van de cellulaire immuniteit van Bordetella pertussis na een extra
ACV booster en de relatie tussen memory B-cellen en de antistofrespons tegen de
verschillende componenten van Bordetella pertussis die ook in het vaccin
voorkomen.

Interventie studie: Een extra ACV booster wordt gegeven aan 8-9 jarige
kinderen. Een pre-vaccinatie bloedmonster wordt afgenomen en drie
post-vaccinatie bloedmonsters worden afgenomen op 28 dagen, 1 jaar en 5.5-6
jaar na de extra booster vaccinatie, waarin het aantal memory B-cellen wordt
bepaald. In de controlegroep wordt eenmalig bloed afgenomen 1 jaar nadat deze
kinderen de reguliere DTP vaccinatie (volgens het RVP) hebben gehad.
Een controlegroep voor de vierde afname (5.5-6 jaar na vaccinatie) bestaat uit
deelnemers die aan een andere RIVM studie deelnemen. Deze studie onderzoekt de
beste leeftijd voor een tweede Meningococcen serogroup C vaccinatie
(TIM-studie; NL 35207.100.11). Bloedsamples worden voor de TIM-studie afgenomen
bij 15 jarige deelnemers; er hoeft dus geen extra bloedafname plaats te vinden
voor de controlegroep 5.5-6 jaar na de ACV vaccinatie.
Vragenlijsten over eventuele klinische manifestaties van kinkhoest worden ook
afgenomen.

Kinderen van 8-9 jaar oud die in hun eerste levensjaar op 2,3,4 en 11 maanden oud DKwcvTP-(Hib) hebben gehad en op 4 jarige leeftijd een 3-componente booster (monovalent ACV van GlaxoSmithKline) hebben gehad, krijgen nu het gecombineerde vaccin, DKacvTP (Boostrix polio) geproduceerd door GSK, dat 3 componenten ACV bevat (Pertussis toxine (Ptx), Filamenteus heamagglutinine (FHA) en pertactine (Prn)), tetanustoxine, difterie toxine en geinactiveerd polio toegediend volgens het schema van het Rijksvaccinatieprogramma. De extra kinkhoest component is als een combinatievaccin verkrijgbaar (Boostrix polio). Een pre- en drie postvaccinatie (28 dagen, 1 jaar en 5.5-6 jaar na de extra kinkhoestvaccinatie) bloedmonsters worden afgenomen. Een controlegroep voor de derde afname (1 jaar na vaccinatie) bestaat uit kinderen die in dezelfde periode als de deelnemers een DTP vaccinatie hebben gehad, maar die geen extra kinkhoestvaccinatie hebben gekregen. In deze controlegroep wordt eenmalig bloedafgenomen 1 jaar na de reguliere DTP vaccinatie (dus gelijktijdig met het derde bezoek van de deelnemers). Een controlegroep voor de vierde afname (5.5-6 jaar na vaccinatie) bestaat uit deelnemers die aan een andere RIVM studie deelnemen. Deze studie onderzoekt de beste leeftijd voor een tweede Meningococcen serogroup C vaccinatie (TIM-studie; NL 35207.100.11). Bloedsamples worden voor de TIM-studie afgenomen bij 15 jarige deelnemers; er hoeft dus geen extra bloedafname plaats te vinden voor de controlegroep 5.5-6 jaar na de ACV vaccinatie.

Memory B- en T-cel immuniteit en de relatie tussen memory B-cellen en
antistofresponsen na booster vaccinatie zullen worden onderzocht. Om alle
memory B-cel testen tegen de vijf belangrijkste Bordetella pertussis antigenen
te kunnen doen is 15 ml bloed per bloedafname nodig (totaal 4 bloedafnames).
Met minder materiaal zullen B-cel responsen tegen 1 of 2 Bordetella pertussis
componenten worden onderzocht.
Een vragenlijst wordt gebruikt om de immuunfuncties aan de eventuele klinische
manifestaties van kinkhoest te relateren.
We verwachten een respons van 5% van het totaal aantal uitgenodigde ouders,
gebaseerd op onze ervaring met een eerdere studie. Het totaal aantal kinderen
is 70. Er is geen risco voor de deelnemers.
In de controlegroep zullen 20 kinderen meedoen.