Ontwikkelingsgebonden veranderingen in de neurale correlaten voor het leren van kunstmatige grammatica

Kinderen beginnen al vroeg in het leven met het leren van hun moedertaal, door
te luisteren naar volwassenen om hen heen, de klanken na te bootsen en
uiteindelijk de code van de grammatica te kraken. Tijdens de gehele kindertijd
ontwikkelt de taal zich nog. Als een kind echter niet wordt blootgesteld aan
spraak van volwassenen (of oudere kinderen) die als voorbeeld kunnen dienen,
bijvoorbeeld in het geval van doofheid, zullen ze hun moedertaal niet volledig
ontwikkelen. Observaties dat het leren van taal na de puberteit vele malen
moeilijker wordt hebben geleid tot de hypothese dat er een sensitieve periode
bestaat voor taalverwerving. Omdat het meeste taalontwikkelingsonderzoek bij
babies en meestal apart staat van onderzoek bij volwassenen is er nog weinig
informatie over de hoe neurale processen onderliggend aan taal leren
verschillen tussen kinderen en volwassenen.

Het doel van dit onderzoek is om inzicht te verkrijgen in de mate waarin het
taalsysteem van kinderen voor de puberteit nig plastisch is vergeleken met het
taalsysteem van volwassenen en in de hersengebieden die betrokken zijn bij het
leren van een nieuwe grammatica in deze twee groepen.

Concreet gesteld zijn de doelen van het fMRI onderzoek:
1. Het identificeren van de hersengebieden die geassocieerd zijn met het leren
van een kunstmatige grammatica
2. Vaststellen in welke mate de betrokkenheid van deze hersengebieden bij de
taak wordt beinvloed door de leeftijd en de mate waarin de proefpersoon in
staat is de nieuwe (kunstmatige) grammatica te leren

Dit onderzoek is opgezet als een cross-sectionele studie die twee groepen
vergelijkt op het leren van een artificiele grammatica: kinderen en volwassenen.
De neurale correlaten van het leren van een nieuwe grammatica worden onderzocht
door middel van een paradigma waarbij in de scanner een artificiele grammatica
wordt geleerd door middel van pure blootstelling. De proefpersonen worden
auditief aan de artificiele grammatica blootgesteld wanneer ze in de scanner
liggen en worden vervolgens getest op de mate waarin ze de grammatica verworven
hebben.

De proefpersonen zullen een fMRI onderzoek ondergaan van maximaal een uur.
Tijdens dit onderzoek zullen ze deels een taak uitvoeren en deels film kijken.
Buiten de scanner zullen de proefpersonen een gedragstest ondergaan en twee
vragenlijsten invullen met een totale duur van maximaal drie kwartier.
Aan de gedragstesten zijn geen risico's verbonden. Er zijn geen risico's bekend
van fMRI onderzoek met bovenstaande inclusiecriteria. De bekende risico's
(opwarming door metaal in het lichaam) en mogelijke risico's (nog onbekende
langetermijngevolgen bij zwangerschap, angst door claustrofobie) worden zoveel
mogelijk voorkomen door de inclusiecriteria in acht te nemen en het experiment
direct te stoppen wanneer de proefpersoon daar om vraagt.
In dit onderzoek bestuderen we de neurale correlaten van taalleren in gezonde
kinderen als basis voor later onderzoek naar de neurale basis van
taalleerstoornissen en om inzicht te verwerven in de neurale verschillen tussen
taalverwerving bij kinderen en volwassenen. Aangezien taalverwerving bij
kinderen fundamenteel verschilt van het leren van een tweede taal bij
volwassenen is het niet mogelijk dit onderzoek bij alleen volwassenen uit te
voeren. Dit onderzoek is daarom groepsgebonden.
Ondanks het ontbreken van een direct therapeutisch effect zijn de belasting en
de risico's van dit onderzoek zeer minimaal, aangezien het slechts een
tijdsinvestering van ongeveer 2 uur vergt.