Effect van een patellabandje en sporttape op springersknie klachten

De springersknie is een groot probleem bij sporten waarin veel wordt
gesprongen. De prevalentie bij atleten en sporters is hoog en ligt tussen de 3
en 45%. Patella tendinopathy leidt er vaak toe dat sporters tijdelijk of zelfs
permanent stoppen met sporten. Er zijn op dit moment geen behandelingen die
garantie op herstel geven, daardoor blijven veel sporters langdurig met
(rest)klachten zitten.

Om ondanks de klachten toch te kunnen blijven sporten maken veel sporters
gebruik van orthoses die mogelijk de pijn verminderen. Zo wordt door sporters
met klachten een patellabandje of sporttape gebruikt. Er zijn enkele theorieën
over hoe dergelijke orthoses werken. Er wordt gedacht dat een patellabandje en
sporttape de patella-patellapeeshoek vergroten en de effectieve lengte van de
patellapees verkleinen. Dit zou mogelijk de belasting op de patellapees
verminderen. Andere theorieën zien de werking met name in de verbetering van de
proprioceptie, of desentisatie.

Er is echter geen wetenschappelijk bewijs dat het gebruik van een patellabandje
of sporttape daadwerkelijk effectief is bij een springersknie. Recentelijk is
in een kleine pilotstudie gevonden dat het gebruik van een patellabandje
mogelijk een positief effect heeft op pijn. Echter, deze studie is uitgevoerd
bij een klein aantal sporters met patella tendinopathie. Ook is er in deze
studie geen gebruik gemaakt van een placebogroep. Daarnaast is het effect van
sporttape nog niet onderzocht. Grootschaliger en uitgebreider onderzoek is
nodig om het effect van beide ortheses daadwerkelijk vast te stellen. Daarnaast
is het van belang om te onderzoeken of er een verschil in effectiviteit is bij
de verschillende stadia van een springersknie. Het zou kunnen zijn dat de
orthosen effectief zijn in de eerste periode van de blessure, maar dat in
latere stadia de effectiviteit vermindert.

Primair doel: bepalen van het effect van een patellabandje en sporttape op pijn
en sportdeelname bij patiënten met patella tendinopathie.

Secundair doel: het bepalen van de relatie tussen blessurespecifieke,
sportgerelateerde en persoonlijke factoren en de effectiviteit van het
patellabandje en sporttape.

Het onderzoek bestaat uit twee delen:

Het eerste deel is een gerandomizeerde gecontroleerd cross-over experiment
waarbij alle proefpersonen drie functionele testen uitvoeren onder vier
verschillende condities.

Het tweede deel van het onderzoek is een gerandomizeerde gecontroleerde trial
met een parallel groep design. Proefpersonen worden na een controleweek
verdeeld in vier groepen van elk een andere conditie.

In het eerste deel van het onderzoek voeren alle proefpersonen onder vier verschillende condities drie functionele testen (10 single leg decline squats, een maximale sprong test en een triple hop test) uit. De vier verschillende condities zijn: controle, met patellabandje, met sporttape aangebracht op functionele manier en met kinesiotape (elastisch tape) aangebracht op een niet functionele manier (placebo). De volgorde van de condities wordt gebalanceerd over de proefpersonen zodat er gecorrigeerd wordt voor volgorde effecten. Na iedere test geeft de proefpersoon aan op de VAS schaal hoeveel pijn hij/zij voelde tijdens de test. Ook wordt de gesprongen hoogte tijdens de maximale sprongtest en de afstand afgelegd bij de triple hop test genoteerd. In het tweede deel van het onderzoek houden alle proefpersonen (normale situatie, zonder hulpmiddel) gedurende één week in een logboek bij hoe het sporten ging en hoeveel pijn ze hadden tijdens en na het sporten. Na deze week sport een kwart van de proefpersonen met een patellabandje, een kwart met sporttape aangebracht op een functionele manier, een kwart met kinesiotape aangebracht op een niet functionele manier (placebo) en een kwart zonder hulpmiddel. Wederom houden de proefpersonen bij in een logboek hoe het sporten verliep en hoeveel pijn ze tijdens en na het sporten hadden. De groepen zijn random ingedeeld, maar wel na stratificatie voor de fase van de springersknie.

De belasting voor de proefpersonen voor dit onderzoek is niet groot. Van
proefpersonen wordt verwacht dat ze eenmaal naar het sportmedisch centrum komen
voor de functionele testen in het eerste deel van het onderzoek. Deze sessie
zal ongeveer een uur en een kwartier duren. Allereerst worden basisgegevens van
de proefpersonen genoteerd, zoals lengte, gewicht, leeftijd. Daarnaast wordt
informatie verzameld over de sport (welke sport ze beoefenen, hoeveel uur per
week en hoe lang al) en informatie over de blessure (hoe lang al klachten en
wanneer klachten). Na een warming-up periode van 5 minuten voeren de
proefpersonen de testen uit waarna ze elke keer aangeven hoeveel pijn het
uitvoeren van de test deed.

Voor het tweede gedeelte van het onderzoek houden de proefpersonen gedurende
twee weken bij in een logboek in hoeverre ze konden deelnemen aan sport en
hoeveel pijn ze tijdens en na het sporten hadden. Aan het eind van beide weken
zijn er daarnaast nog wat algemene vragen over de week. Het invullen kost per
keer maximaal 5 minuten.

Het is noodzakelijk om dit onderzoek uit te voeren bij patella tendinopathie
patiënten, omdat het onmogelijk is om de effectiviteit van het patellabandje en
sporttape op deze blessure te onderzoeken bij gezonde proefpersonen.