Na de Health Check in kwetsbare groepen: een zelfregulatie interventie op maat onder leiding van Community Health Workers.

Door de snelle stijging van individuen met chronische ziekten zal de focus van
ons zorgstelsel van curatie naar preventie verschuiven, o.a. door het opsporen
van mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten (HVZ), Diabetes
Mellitus type II (DM II) en nierziekten. Met name niet-Westerse immigranten
hebben een (zeer) verhoogd risico op deze chronische ziekten. Helaas worden
deze groepen echter nauwelijks bereikt door de huidige screening in de
huisartspraktijk. In eerder genoemd onderzoek (ABR nr. 37141) ontwikkeld onze
onderzoeksgroep handvatten om deelname van niet-Westerse immigranten aan health
checks te vergroten. Dit is slechts een eerste stap in preventie van ziekten
bij deze populatie. Effectieve vervolginterventies zijn noodzakelijk om
volledig van de health check informatie te profiteren door een ongezonde
leefstijl aan te passen. Dit onderzoek richt zich op het motiveren van
niet-Westerse immigranten met een verhoogd risico om een gezonde leefstijl te
starten en vol te houden.

Het aanpassen van alledaagse gedragspatronen is complex. Eenzijdige
interventies gericht op gezondheidsvoorlichting, zoals leefstijladvies door de
huisarts, behalen weinig tot geen effect, met name wat betreft het volhouden
van gezond gedrag. Kritiek is geuit op veel zelfregulatie interventies omdat ze
een *one-size-fits-all* aanpak hanteren en geen relatie leggen met de behoeften
en doelen van een individu.

Community Health Workers (CHW*s) die ervaring hebben met Motiverende
Gesprekstechnieken kunnen mogelijk het starten en volhouden van gezond gedrag,
therapie-trouw en zelf-controle vergroten in onze patiënten. CHW*s faciliteren
sociale steun, voorlichting aan de gemeenschap, toegang tot en therapie-trouw
m.b.t. preventieve / curatieve zorg, risicoscreening, bevorderen van zelfzorg
vaardigheden en andere vervolgzorg.

In Nederland bestaat de rol van de CHW nog niet. Gezondheidszorg professionals
die qua vaardigheden het meest overlappen met de CHW zijn (immigranten)
leefstijlcoaches van bestaande leefstijl programma*s zoals *Bewegen Op Recept*.
Daarnaast hebben praktijkondersteuners van de huisarts vaak specifieke
trainingen gevolgd in vaardigheden die wij nodig achten voor de rol van CHW.
Voor dit onderzoek zullen deze verschillende professionals een specifieke
(aanvullende) training krijgen om als CHW aan de slag te gaan.

Om blijvende gedragsverandering te bewerkstelligen spelen de volgende elementen
een sleutelrol: persoonlijke en langdurige begeleiding, haalbare doelen
stellen, herhaaldelijk adviseren op maat, aansluiten bij de overtuigingen en
mogelijkheden van de patiënt. Uit de literatuur lijkt een veelbelovende aanpak
er één te zijn waarbij CHW*s individuen met een verhoogd risico helpen hun
omgeving te herstructureren en helpen bij het stellen en naleven van haalbare
gezondheidsdoelen.

Doel van dit onderzoek is het bevorderen van het starten en volhouden van
gezond gedrag bij volwassenen van niet-Westerse komaf met een verhoogd risico
op cardiometabole aandoeningen volgens de health check. Dit zal worden bereikt
door het ontwikkelen en testen van een individueel op maat gemaakte
zelfregulatie interventie geleid door een getrainde CHW.

Dit onderzoek volgt een stapsgewijze aanpak waarin we: (1) zorgvuldig een
zelfregulatie interventie ontwikkelen voor de vervolgzorg van niet-Westerse
immigranten met een verhoogd risico; a.d.h.v. een intervention mapping protocol
voor een solide basis en d.m.v. het integreren van bestaande interventies in
ons programma, (2) de effectiviteit van de interventie evalueren d.m.v. een
randomized controlled trial (RCT), (3) de resultaten van fase 1 en 2 vertalen
naar een set aanbevelingen voor het succesvol implementeren van een strategie
die onze doelgroep steun biedt bij het starten en volhouden van een gezonde
leefstijl.

Onderzoeksvragen zijn als volgt:
1. Welke factoren spelen een sleutelrol bij het starten en volhouden van
gedragsverandering bij onze doelgroep volgens niet-Westerse immigranten (met
een verhoogd risico) en gezondheidsprofessionals? (Eerder goedgekeurd onder
P11.030)
2. Welke op maat gemaakte, op theorie gebaseerde zelfregulatie interventies
voor cardiometabole ziekten bestaan er (in Nederland en in het buitenland)?
3. Is een op maat gemaakte, door CHW geleidde zelfregulatie interventie voor
onze doelgroep beter dan standaardzorg?
4. Welke aanbevelingen kunnen worden gedaan m.b.t. de implementatie van
adequate vervolgzorg na de uitslag verhoogd risico van een health check,
gericht op het aanpassen van risicovolle leefstijlgedragingen op de korte en
lange termijn?

Gestratificeerde, gerandomiseerde, gecontroleerde interventie en proces
evaluatie.

De zelfregulatie interventie bestaat uit een zelfregulatie protocol voor het begeleiden van niet-westerse immigranten met een verhoogd risico op cardiometabole aandoeningen. Dit zelfregulatie protocol wordt gepre-test. Individuen uit onze doelgroep met een verhoogd risico op cardiometabole aandoeningen worden doorverwezen naar een CHW. De CHW zal de persoonlijke omstandigheden en gedragsfactoren van de patiënt analyseren, een persoonlijk zelfregulatie programma ontwikkelen en het volhouden van gedragsverandering monitoren. De focus van deze pre-test ligt op het testen van procedures en het verkrijgen van feedback over het proces, van zowel de patiënt als de CHW en andere gezondheidsprofessionals. Nadat de deelnemer tijdens de praktijkconsulten is doorverwezen naar de interventie volgt allereerst een huisbezoek. Tijdens dit huisbezoek maken deelnemer en CHW kennis, wordt de sociale context van de deelnemer in kaart gebracht, wordt bij de deelnemer de intentie gestimuleerd om gedrag te veranderen en wordt informatie verschaft over mogelijkheden van gedragsverandering. Na het huisbezoek volgen twee groepsessies, gecombineerd met korte individuele sessies. Tijdens deze sessies wordt een SMART doel geformuleerd, een self-monitoringplan, actieplan en copingplan ontwikkeld, worden instructies gegeven over hoe het gedrag uitgevoerd kan worden, worden hulpbronnen en effectieve technieken in kaart gebracht en worden handvatten geboden om sociale steun / verandering in de sociale context te bewerkstelligen. Na de twee groepsessies volgt een telefonisch gesprek. Tijdens dit gesprek staan de doelen van de tweede groepsessie centraal. Vervolgens volgt weer een groepssessie, gecombineerd met een korte individuele sessie. Tijdens deze sessie wordt het doel, het actieplan, het self-monitoringplan, het copingplan, alsmede de uitvoering hiervan geëvalueerd. De focus op de lange termijn wordt geherformuleerd en een relapse prevention plan wordt ontwikkeld. Na deze groepssessie volgt een telefonisch gesprek. Tijdens dit gesprek staan de doelen van de derde groepsessie centraal. Tot slot eindigt de interventie met een afsluitende groepssessie. Zie protocol p.8 voor de opzet van het zelfregulatieprogramma.

Uitkomstmaten zullen 3 keer worden gemeten, zowel in de interventie als in de
controle groep: aan het begin tijdens het preventieconsult bij de huisarts,
direct na afloop van de interventieperiode en drie maanden na de
interventieperiode.

De baseline meting bestaat uit de ingevulde risicotest voorafgaand aan het
preventieconsult bij de huisarts. Tijdens het preventieconsult worden
bloeddruk, gewicht en lengte, middel- en heupomtrek gemeten en wordt bloed
geprikt op HbA1c, totaal en HDL cholesterol. Daarnaast vullen patiënten de
vragenlijst in over psychosociale determinanten van gezondheidsgedrag. Het
invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 30 minuten, waarbij de deelnemers
worden geholpen.

Direct na de interventieperiode en drie maanden na de interventieperiode vullen
de patiënten de risicotest in, evenals de vragenlijst over psychosociale
determinanten van gezondheidsgedrag.

Drie maanden na de interventieperiode wordt bloeddruk opnieuw bepaald en wordt
er bloed geprikt op HbA1c, totaal en HDL cholesterol tijdens een bezoek aan de
huisarts / praktijkondersteuner.

De te verwachten risico's zijn nihil.