Onderzoek naar de effectiviteit van de cognitieve gedragstherapeutische behandelmethode "Seeking Safety" om symptomen rond trauma en verslaving te verminderen binnen een Nederlandse verslaafde populatie.

De hoge prevalentie van posttraumatische stress stoornis (PTSS) binnen
verslaafdenpopulaties is uitgebreid gerapporteerd (e.g. Kessler et al., 2005).
De gevonden cijfers varieëren van 11% tot 61% (e.g. Triffleman et al., 1995;
Najavits et al., 1997; Brown et al., 1995). De klachten die patiënten met PTSS
kunnen hebben, zoals slecht slapen, angstig, snel geïrriteerd, kunnen er voor
zorgen dat zij minder goed in staat zijn om de behandeling gericht op
verslaving te volgen. Seeking Safety is een in Amerika ontwikkelde therapie
voor trauma en verslaving die gebruik maakt van cognitieve gedragstherapie,
aandacht voor het interpersoonlijke domein en case-management. Het is een
behandelmethode waar tot nu toe goede resultaten mee zijn behaald binnen
verslaafdenpopulaties in de VS. Seeking Safety zou daarom een goede aanvulling
zijn op het standaard behandelprogramma om tot betere behandelresultaten te
komen. Het is de verwachting dat de groep patiënten die de behandeling krijgt
significant meer vooruitgaat wat betreft symptomen die met trauma en verslaving
samenhangen dan de groep patiënten die de reguliere behandeling krijgt.

Het onderzoeken van de effectiviteit van het toevoegen van Seeking Safety aan
het bestaande behandelprogramma.

Het betreft een deels gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek en een deels
gecontroleerd onderzoek waarin bij cliënten die zijn opgenomen in een
verslavingszorginstelling gekeken wordt of een nieuwe geïntegreerde therapie
voor trauma en verslaving, Seeking Safety, positief effect heeft op symptomen
die samenhangen met trauma en verslaving. Het gerandomiseerde gecontroleerde
onderzoek zal plaatsvinden onder een ambulante cliëntenpopulatie. Per
instelling worden twee groepen gemaakt waarbij de ene groep de standaard
behandeling krijgt en de andere groep de standaard behandeling én Seeking
Safety. Het gecontroleerde onderzoek zal uitgevoerd worden bij klinisch
opgenomen cliënten. Hiervoor worden binnen eenzelfde instelling twee locaties
geselecteerd, waar er bij de een Seeking Safety wordt toegevoegd aan het
behandelaanbod en bij de ander de standaardbehandeling gegeven zal worden. Op
drie tijdstippen worden tijdens het onderzoek vragenlijsten afgenomen bij de
deelnemers: bij aanvang van de behandeling (t=0), na afloop van de behandeling
(of na 3 maanden, t=1) en 3 maanden na afronding van de behandeling (follow-up,
t=2).

De controlegroep krijgt 'Treatment as usual' (TAU). De onderzoeksgroep krijgt naast TAU twee keer per week een sessie Seeking Safety (de interventie). Elke sessie duurt 75-90 minuten.

Ten behoeve van het onderzoek zullen op drie tijdstippen verschillende
vragenlijsten afgenomen worden: bij aanvang, bij het einde en na een follow-up
periode. Het grootste deel van deze vragenlijsten zijn "zelf-invul
vragenlijsten", waardoor de belasting voor de patiënt zo laag mogelijk is.
Onderwerpen van de vragenlijsten zijn: trauma-gerelateerde klachten en
copingsstrategieën, depressie en angstklachten, vragenlijsten over
middelengebruik, kwaliteit van leven en patiënttevredenheid. Een vragenlijst
over traumatische ervaringen kan stress opleveren voor patiënten doordat
vervelende herinneringen aan vroegere gebeurtenissen opgehaald worden. Er wordt
echter in geen van de vragenlijsten specifiek naar de gebeurtenissen gevraagd
om de psychische belasting voor de patiënten zo laag mogelijk te houden.
Daarnaast zijn onderzoekers en behandelaren goed op de hoogte van hoe ze om
moeten gaan met een situatie waarin een patiënt veel stress ervaart. Deelname
is geheel vrijwillig.