De gevolgen van pijn en toediening van morfine op jonge leeftijd op de ontwikkeling van de pijngebieden van de hersenen

Er is al lange tijd discussie over de lange termijn effecten van neonatale pijn
en behandeling met morfine op jonge leeftijd. Twee grote multicenter,
gerandomiseerde, gecontroleerde trials, de NEOPAIN studie (Anand, Hall et al.
2004) en een door onze eigen onderzoeksgroep (Simons, van Dijk et al. 2003;
Simons, van Dijk et al. 2005) vonden geen overtuigend bewijs dat prematuur
beademde kinderen baat hadden bij continue toediening van morfine. Nadat deze
studies waren afgerond, was er data nodig om te kijken naar de lange termijn
effecten van neonatale pijn en het gebruik van morfine. Vandaag de dag is er
maar een studie die met behulp van functionele MRI (fMRI) kijkt naar de lange
termijn effecten van neonatale pijn en pijnbehandeling op de hersenen
(Hohmeister, Kroll et al. 2010). De auteurs vonden dat alleen prematuur
geboren kinderen significante activaties lieten zien in bepaalde hersenregio's
na pijnstimuli. A term geboren kinderen en controles lieten deze significante
activaties niet zien.

Het primaire doel van deze studie is om te evalueren of een voorgeschiedenis
van neonatale pijn en/of prenatale of postnatale blootstelling aan opiaten
neurofysiologische veranderingen in de pijngebieden van de hersenen (met name
in de thalamus, primaire en secundaire somatosensore cortex, insula, anterior
cingulate cortex en de motorische gebieden) en neuropsychologische
veranderingen kan veroorzaken.

Daarnaast wordt retrospectief met behulp van restmateriaal onderzocht of
variaties in pijn gerelateerde kandidaat genen geassocieerd zijn met de
pijnsensitiviteit bij deze groep kinderen/adolescenten.

Een prospectieve cohort studie met 6 groepen kinderen en adolescenten (8-20
jaar) met een verschillende medische voorgeschiedenis.

Voor zover wij weten zijn er geen risico's verbonden aan deelname aan deze MRI
studie. Omdat dit onderzoek voor het grootste deel wordt uitgevoerd bij
kinderen, werken wij volgens een protocol en doen wij altijd eerst een
oefensessie in een oefenscanner. Deze studie volgt de richtlijnen van twee
eerder goedgekeurde MRI studies bij kinderen (MEC-2008-140 en MEC-2010-084).
Momenteel zijn er ongeveer 200 kinderen gescand in deze studies. Bij alle
kinderen wordt er cortisol bepaald in speeksel. Dit gebeurd tijdens het
onderzoek en thuis in de ochtend. Iedere deelnemer oefent eerst in de
oefenscanner voordat de echte scan wordt gemaakt. Met behulp van de
oefenscanner willen we testen of kinderen geen claustrofobie hebben (dit is
namelijk een exlusiecriterium). Daarnaast willen we kinderen laten wennen aan
het geluid van de scanner en aan de scanner zelf. Tijdens de oefensessie en de
echte sessie observeren we de kinderen en vragen we meerdere malen hoe leuk en
hoe eng ze het onderzoek vinden. Dit doen we met behulp van de Wong-Baker
gezichtenschalen (Wong and Baker 1988). De studie stopt gelijk als een kind
aangeeft het helemaal niet leuk te vinden, of het heel erg eng te vinden. De
studie wordt ook beeindigd als de ouder of onderzoeker denkt dat het kind het
helemaal niet leuk, of heel erg eng vindt. Tijdens de scan krijgen kinderen een
thermische stimulus met behulp van een Thermal Sensory Analyzer (TSA). Met
behulp van deze pijnstimuli kunnen we de pijncentra van de hersenen bekijken.
De TSA is eerder gebruikt in onze onderzoeksgroep in een studie bij 8-jarigen
(CCMO 02.4520/MP/P02.0616C). Voor de MRI scan willen we een neuropsychologische
testbatterij afnemen bij kinderen tussen de 8 en 16 jaar oud, de NEPSY-II.
Gevalideerde normwaarden van deze test zijn beschikbaar. Het afnemen van de
NEPSY-II is zonder risico's.

Het DNA-onderzoek bevat geen belasting en risico voor proefpersonen, aangezien
deelname aan dit onderdeel geen monsterafnames en ziekenhuisbezoeken bevat. Er
wordt gebruik gemaakt van restmateriaal en al reeds verzamelde onderzoeksdata.