Werking en veiligheid van Citrus/Cydonia comp.® injectie oplossing bij patiënten met seizoensgebonden allergische rhinitis door graspollen: Een gerandomiseerd, dubbel-blind, placebogecontroleerd vergelijkend klinisch onderzoek met drie parallel armen

Vanwege de hoge prevalentie van hooikoorts en een significant aantal hooikoorts
patiënten met ernstige symptomen dat resistent is tegen de gebruikelijke
therapie (antihistaminen en corticosteroiden neusspray) (Wilson et al. 2005) is
er ruimte en noodzaak om nieuwe behandelings- concepten te ontwikkelen.
Citrus/Cydonia comp. is een antroposofisch geneesmiddel, dat citroensap bevat
(Citrus limon, succus) en een extract van kweepeer (Cydonia oblonga, fructus
rec., 1:2.1). Al meer dan 80 jaar wordt Citrus/Cydonia comp. voorgeschreven bij
hooikoortsklachten. In verschillende europese lidstaten is Citrus/Cydonia comp.
op de markt onder de merknaam *Gencydo®* voor de preventie en behandeling van
allergieën, mn die betrekking hebben op de luchtwegen, zoals hooikoorts. Een
empirisch onderzoek naar klinische ervaring, uitgevoerd bij een groep van 39
Nederlandse huisartsen, laat zien dat subcutane injecties met Citrus/Cydonia
comp. effectief is (Bruin et al., 2001). Ten eerste lijkt het dat er een
blijvend effect van de behandeling met Citrus/Cydonia comp. ervaren wordt, wat
betekent dat de patiënten aangeven minder last te hebben van de
hooikoortsklachten en zelfs dat ze klachten vrij zijn geworden. Ten tweede
vindt dit effect plaats binnen een periode van twee weken tot aan drie maanden
na de behandeling. Ten derde, wordt het optimale effect bereikt na een
behandeling van een aantal jaren. In een therapeutisch causaliteits- report,
worden positieve effecten gezien van behandeling met Citrus/Cydonia comp. bij
een groep van 13 hooikoorts patiënten (Baars et al 2005). Bij de meeste
patiënten werd de Citrus/Cydonia comp. injectiies gegeven voor en tijdens het
hooikoortsseizoen, waarbij de ernst van de hooikoortssymptomen niet verergerde
tijdens het hooikoorts seizoen. Daarbij gaf 69% van de patiënten een
verbetering aan t.o.v. hun symptomen. Daarnaast laat ook een prospectieve
observationele studie positieve resultaten zonder bijwerkingen zien bij de
behandeling met Citrus/Cydonia comp. neus spray bij hooikoortsklachten bij 140
patiënten (Rother and Oexle, 2008). Recent zijn de onderliggende immunologische
werkingsmechanismen behorende bij de positieve effecten van Citrus/Cydonia
comp. bij patiënten met hooikoorts bestudeerd door Baars and Savelkoul (2008).
Citrus/Cydonia comp. liet een selectief effect zien op de differentiatie van de
T-cellen doordat ze meer IL-10 dan IL-12 gingen produceren. Verder had het ook
een effect op de inductie van de regulatoire T-cellen (IL-10 producerend).
Daarom werd er geconcludeerd dat Citrus/Cydonia comp. potentieel de verstoorde
immuunbalans van hooikoortspatienten kan herstellen door modulatie van de
Th1-Th2 balans. Deze immunotherapeutische potentie en de positieve resultaten
van de observationele studies, vormen de rationale om de effecten van
Citrus/Cydonia comp. bij hooikoorts verder te evalueren. Recent werd aangetoond
in een vergelijkende studie naar twee toedieningsroutes dat Citrus/Cydonia
comp. 1% subcutane injecties betere klinische resultaten lieten zien bij de
ernst van hooikoortsklachten dan de Citrus/Cydonia comp neusspray. De subcutane
route was ook meer effectief bij de differentiatie en inductie van(regulatoire)
T-cellen en het moduleren van de balans tussen het Th1 and Th2 systeem (Baars
et al., 2009). Gebaseerd op bovenstaande overwegingen, zou Citrus/Cydonia comp.
een effectieve en veilige behandeling kunnen zijn bij hooikoorts klachten.

1. klinische relevante vermindering van hooikoorts klachten aantonen bij
gebruik van Citrus/Cydonia comp subcutane injecties 2. de veiligheid van de
behandeling onderzoeken

Gerandomiseerd, dubbelblinde, placebo gecontroleerd vergelijkend klinisch
onderzoek met drie parallelle behandelgroepen met hooikoorts patiënten

Afhankelijk van het hooikoortsseizoen kan de wash-out periode en de behandelperiode verlengd worden om te komen tot de optimale periode: wash-out periode : 2-3 weken behandelperiode: 6-8 weken Na een run-in periode van 2 weken (3 weken bij verlenging) wordt de patiënt gerandomiseerd in een behandelperiode van 6 weken (8 weken in geval van verlenging) met of wel 6 weken (8 weken in geval van verlenging)een subcutane injectie met Citrus/Cydonia comp.® 1% oplossing 2 keer per week, of wel 6 weken (8 weken in geval van verlenging) een subcutane injectie met Citrus/Cydonia comp.® 1-5% oplossing 2 keer per week of wel 6 weken (8 weken in geval van verlenging) een subcutane injectie0.9% saline solution (placebo) twee keer per week.

Afhankelijk van het hooikoortsseizoen kan de wash-out periode en de
behandelperiode verlengd worden om te komen tot de optimale periode:
wash-out periode : 2-3 weken
behandelperiode: 6-8 weken

In de 2 weken (3 weken bij verlenging) voorafgaande aan de studie kunnen de
deelnemende patiënten niet hun gebruikelijke hooikoortsmedicatie gebruiken, wat
kan leiden in een toename van hooikoortsklachten. (Voor patiënten die behandeld
werden met cromoglycaten is deze periode zelfs 4 weken). Ze kunnen wel door het
onderzoek verstrekte noodmedicatiegebruiken (antihistaminicum) volgens de
protocol richtlijnen gedurende de acht (maximaal 11 weken in geval van
verlenging)weken van de studie. Alle deelnemende patiënten krijgen 2 keer per
week een subcutane injectie gedurende 6 weken (8 weken in geval van
verlenging). Er zijn geen bijwerkingen bekend van de subcutane injectie met
administratie of Citrus/ Cydonia comp. of de placebo injectie anders dan de
plaatselijke en lichte kortdurende pijn, roodheid of zwelling. Alle deelnemende
patiënten zullen dagelijks een vragenlijst invullen ( 2 minuten) gedurende 8
weken Er is een intake gesprek, waarbij de medische voorgeschiedenis,
medicijngebruik wordt besproken en een kort lichamelijk onderzoek wordt
verricht (bloeddruk, hart/ longen,KNO) (totale duur bezoek : ongeveer 1 uur) en
er is 1 gepland telefonisch consult met de onderzoeker (5 minuten). In het
geval van een vrelengde behandeling tot 8 weken zal er 1 extra telefonische
visite plaatstvinden in week 5 (5 minuten)