Cognitieve gedragstherapie vai het internet voor chronische vermoeidheid bij patienten met type 1 diabetes: een gerandomiseerde, gecontroleerde studie.

Recent onderzoek bij patienten met type 1 diabetes heeft aangetoond dat
chronische vermoeidheid een vaak voorkomend verschijnsel is en gepaard gaat met
ernstige beperkingen. Mogelijke instandhoudende factoren van deze vermoeidheid
waren dysfunctionele vermoeidheidsgerelateerde opvattingen en gedragingen die
ook een rol spelen bij chronische vermoeidheid in andere patientenpopulaties
zoals vermoeidheid na kanker of het chronisch vermoeidheidssyndroom. Cognitieve
gedragstherapie helpt patienten deze dysfunctionele opvattingen en gedragingen
te veranderen. Dit zou in patienten met type 1 diabetes, net zoals in andere
patientengroepen, tot een duidelijke afname van de vermoeidheid en daarmee
gepaard gaande beperkingen kunnen leiden. Tevens verwachten wij door de afname
van vermoeidheid een positief effect op het diabetesmanagement.

Het hoofddoel van het onderzoek is te toetsen of cognitieve gedragstherapie een
effect op de vermoeidheid van patienten met type 1 diabetes heeft en of dit
effect ook 6 maanden na het beeindigen van de behandeling stabiel blijft.
Secundaire uitkomstmaten zijn beperkingen en HbA1c en bloed glucose
variabiliteit als maat voor diabetesmanagement.

Het onderzoek betreft een gerandomiseerde, gecontroleerde studie met een
wachtlijst conditie als controlegroep. De onderzoeker die het databestand voor
de berekeningen beheert en de berekeningen uitvoert is "blinded" in de zin dat
hij of zij geen kennis heeft over de conditie die patienten geloot hebben.
Gemeten wordt voor en direct na de interventie cq. controle conditie alsmede
zes maanden follow-up.

De interventie (cognitieve gedragstherapie) bestaat uit een introductie, zes aanvullende modules, en een evaluatie: - De introductie bevat het opstellen van therapiedoelen en een sectie psychoeductie (2-3 sessies gedurende 3 weken) en vindt op locatie in Nijmegen plaats. - De aanvullende modules worden op basis van de beginmeting door de behandelaar aan de individuele patient toegekend en via internet ter beschikking gesteld (maximaal 6 modules gedurende 11 weken). Mogelijke modules zijn regulatie van het slaap- en waakritme, herformulering van vermoeidheidsgerelateerde opvattingen, regulatie en geleidelijke opbouw van lichamelijke activiteit, herformulering van pijngerelateerde opvattingen, het verbeteren van sociale steun en het reduceren van diabetesgerelateerde stress. - De evaluatiefase (2 tot 4 sessies gedurende 6 weken) vindt tevens op locatie in Nijmegen plaats. Naast het bereiken van de therapiedoelen wordt in dit onderdeel gesproken over het effect van de behandeling en terugvalpreventie.

Het risico op nadelige effecten wordt op basis van eerder onderzoek gering
geschat. De belasting voor patienten die aan het onderzoek meedoen is
grotendeels vergelijkbaar met de belasting van patienten die bij het NKCV in
reguliere vermoeidheidsbehandeling zijn (patienten na behandeling van kanker,
patienten met het chronisch vermoeidheidssyndroom).