De beoordeling van de lokale botgezondheid van het scheenbeenbot bij sporters die risico lopen op het krijgen van het mediaal tibiaal stress syndroom: een prospectieve cohort studie

Het Mediaal tibiaal stress syndroom (MTSS) behoren tot de meest voorkomende
overbelastingblessures in rennende en springende topsporters. De jaarlijkse
incidentie wordt geschat tussen de 12 en 35%. MTSS wordt gedefinieerd als door
fysieke activiteiten ontstane pijn aan de posteromediale rand van de tibia
welke wordt geprovoceerd tijdens palpatie over een lengte van 5 of meer
aaneengesloten centimeter op de posteromediale rand van de tibia.


Tegenwoordig wordt verondersteld dat MTSS een vergelijkbare pathofysiologie
heeft als een stress fractuur; het is een botoverbelastingsblessure. Deze
hypothese stoelt op een tweetal studies van Magnusson et al.. In deze studies
werd een verschil gevonden in de minerale botdichtheid tussen MTSS patiënten en
controles. Na gemiddeld 3 jaar bleek dat de botdichtheid genormaliseerd was en
dat de pijnklachten ook waren verdwenen. Een andere studie vond geen verschil
in minerale botdichtheid tussen sporters die MTSS ontwikkelde en sporters die
gezond bleven. Omdat de botgezondheid nog nooit is onderzocht voorafgaand en
tijdens het ontstaan van MTSS, blijft het onduidelijk op welke wijze
botgezondheid is gerelateerd aan het ontstaan van MTSS. Mogelijk kunnen met de
verkregen kennis over de pathofysiologie van MTSS preventieve en curatieve
interventies beter worden ingezet in de behandeling van MTSS.

Kwantitatieve ultrageluid (KU) is een veel gebruikt instrument om de
botgezondheid te bepalen. Een probe met een zender en ontvanger stuurt
geluidsgolven door botweefsel. De snelheid waarmee dit geluid door het bot gaat
wordt 'Speed of Sound' genoemd en is een indicatie van botegezondheid. In
osteoporose onderzoek heeft KU laten zien dat het ontstaan van osteoporose en
fracture op accurate wijze kan worden voorspeld. KU is erg gebruiksvriendelijk
omdat het een niet-invasieve, veilige techniek is waarbij geen radiatie
vrijkomt. Hierdoor kan deze techniek herhaaldelijk worden ingezet om de lokale
botgezondheid van het scheenbeen te monitoren. KU is betrouwbaar en valide
bevonden in osteoporose onderzoek. Er wordt verondersteld dat MTSS een
botoverbelastingsblessure is. Mogelijk is KU van waarde voor een gezonde
populatie die risico loopt op het krijgen van MTSS.

Indien MTSS geassocieerd kan worden met een verlaagde lokale botgezondheid in
het scheenbeen, en KU is in staat om veranderingen in de lokale botgezondheid
van het scheenbeen te meten die relevant zijn voor MTSS, kunnen preventieve en
curatieve behandelingen mogelijk beter worden ingezet bij MTSS.

Het doel van het voorliggende onderzoek is drieledig:

1) Inzicht verkrijgen in de pathofysiologie van MTSS;
2) Bepalen van de betrouwbaarheid van KU in gezonde sporters en sporters met
MTSS;
3) Bepalen validiteit van KU in het voorspellen van MTSS.

Het design betreft een prospectieve cohort studie. In dit onderzoek worden
gezonde studenten 4 maanden gevolgd. Elke 2 weken wordt de botgezondheid van de
tibia bepaald en geobserveerd of er MTSS is ontstaan. In aavulling op de cohort
studie vindt een betrouwbaarheidstudie plaats om de intra- en
interbeoordelaarsbetrouwbaarheid van het kwantitatieve ultrageluid appraat te
bepalen. Hiervoor worden 20 studenten uitgenodigd om deel te nemen waarin ze 3x
kort achter elkaar door twee fysiotherapeuten worden gemeten.

Deze studie brengt geen risico mee voor de gezondheid van de studenten. Op 9
momenten tussen de zomer en kerst 2014 wordt de botgezondheid van beide
scheenbenen gemeten. Dit duurt per keer maximaal 5 minuten. Voor die studenten
(N=20) die deelnemen aan de betrouwbaarheidsstudie zal nog in aanvulling op de
9 metingen uit het cohort nog 2 metingen plaatsvinden. De botgezondheid wordt
met een kwantitatief ultrageluid apparaat in kaart gebracht. Er zijn GEEN
ENKELE nadelige effecten ooit gemeld. Dit is een veel gebruikt apparaat in de
dagelijkse (fysiotherapie) praktijk. De inschatting is dat dit onderzoek geen
of verwaarloosbare belasting en/of risico met zich meebrengt!