Perceptual learning om crowding te verminderen bij slechtziende kinderen: 'Leren om het bos én de bomen te zien'

Slechtziende kinderen ervaren sterkere crowding dan goedziende kinderen; zij
hebben er meer moeite mee een object te herkennen wanneer dit object omringd is
door andere andere objecten. Slechtziende kinderen hebben daarnaast een trager
leestempo en laten een vertraging zien in leesprestatie ten opzichte van
goedziende kinderen. Recente onderzoeken tonen aan dat perceptual learning een
geschikte trainingsmethode is om visuele functies te verbeteren. Het is echter
nog onduidelijk welke mechanismen ten grondslag liggen aan deze verbeteringen.

De doelstellingen van het project zijn: 1) het onderzoeken van de unieke
bijdrage van sensorische, motorische en cognitieve factoren op de kracht van
crowdingeffecten, en 2) het evalueren van het effect van PL op het verminderen
van crowdingeffecten bij slechtziende kinderen. Meer fundamentele vragen die we
willen beantwoorden met deze studie zijn: Kan fixatiestabiliteit verbeteren
door een PL training? Of zijn trainingseffecten alleen observeerbaar in het
sensorische domein (gezichtsscherpte)? Zijn verbeteringen na een PL training
specifiek of is er sprake van een gegeneraliseerd leereffect (oculomotorische
controle, gezichtsscherpte en leesprestatie)?

Non-randomized controlled trial.

Slechtziende kinderen zullen verdeeld worden in twee groepen: (i) een experimentele groep (n = 30), en (ii) een controlegroep (n = 30). De groepen zullen gedurende vijf weken worden getraind, met een frequentie van twee trainingssessies per week (in totaal 10 trainingssessies van een uur). De experimentele groep zal getraind worden met stimuli waarbij de afstand tussen elementen erg klein is. Daarmee wordt crowding uitgelokt. De controlegroep zal een getraind worden met stimuli waarbij de afstand tussen elementen erg groot is en geen crowding wordt uitgelokt. Goedziende kinderen worden slechts één keer gezien als referentiegroep.

Slechtziende kinderen zullen twee keer het instituut bezoeken (voor een
pre-test en een post-test). Tijdens de voormeting zal een kort visueel functie
onderzoek worden afgenomen (maximaal 30 minuten), en zullen experimentele
metingen worden verricht (maximaal 60 minuten). De trainingen zullen op school
worden gegeven. De voordelen van deelname zijn dat visuele functies zeer
waarschijnlijk zullen verbeteren en deze winst is belangrijk voor slechtziende
kinderen. Crowding limiteert de leesprestatie en visueel zoeken. Om deze reden
is het aannemelijk dat het verminderen van crowding ook een gunstig effect zou
kunnen hebben op lezen. Trainingssessies zullen bestaan uit een half uur netto
oefentijd met kleine pauzes. De training zal kindvriendelijk zijn, zodat de
belasting gering is.