Het effect van dopamine op leesmotivatie en -prestatie.

Onderzoek heeft aangetoond dat er een sterke afname is in leesmotivatie vanaf
groep 4 (Chall & Jacobs, 2003). Op vijftienjarige leeftijd geeft de helft van
de Nederlandse studenten aan helemaal niet te lezen in de vrije tijd. Op dit
moment is onduidelijk welke biologische processen ten grondslag liggen aan deze
afname in leesmotivatie. De aanmaak van dopamine is gerelateerd aan motivatie
en beloningsgedrag (Tripp & Wickens, 2008). Lagere levels van dopamine worden
gerelateerd aan een afnemende plezierbeleving en een toename in dopamine helpt
om neutrale stimuli als positiever of belonend te ervaren (Berridge et al.,
1984.). Daarnaast hebben personen met een hoger dopamine level een verbeterende
aandacht en zijn zij beter in staat om woorden te leren (Breitenstein et al.,
2006; Knecht et al., 2004). Samengevat zou dopamine dus een belangrijke rol
kunnen spelen in de afname van leesmotivatie. Het huidige onderzoek kan
bijdragen aan de kennis over de invloed van dopamine op leesmotivatie en
leesvaardigheid.

De huidige studie heeft als doel om te onderzoeken of kleine hoeveelheden
dopamine invloed hebben op betrokkenheid tijdens lezen, verhaalbegrip en het
leren van woorden en om te onderzoeken of het effect van dopamine verschillend
is personen die drager zijn van de lange of korte variant van het DRD4-gen.
Daarnaast wordt onderzocht of dopamine effect heeft op de manier waarop
proefpersonen lezen waarderen.

Het onderzoek kent een random, dubbel-blind, placebo-controlled, experimenteel
design. 80 Participanten, waarvan de ene helft dragers is van de lange variant
(7-repeat allel) van het DRD4-gen en de andere helft van de krotere variant,
zullen na genotypering geselecteerd worden uit een groep van 120 proefpersonen.
Alle 80 participanten worden toegewezen aan beide experimentele condities
(dopamine en placebo).

Een uur na inname van de tablet lezen de proefpersonen één van de twee passages uit een Nederlandse vertaling van de roman "A Clockwork Orange" van Anthony Burgess, welke ongeveer 30 non-woorden bevat. Tijdens het lezen wordt een EEG-opname gemaakt, die gebruikt wordt om betrokkenheid/engagement te meten (Pope et al., 1995). Nadat de proefpersonen de tekst gelezen hebben wordt hen gevraagd om vragen over de tekst en de non-woorden te beantwoorden en twee tests te maken die leesweerstand meten.

Proefpersonen bezoeken de universiteit maximaal drie keer, één keer voor het
afnemen van wangslijm voor de genotypering en twee keer voor de experimentele
sessies (1x Sinemet, 1x placebo). Eenmalig gebruik van Sinemet is veilig
gebleken en zonder bijwerkingen.