Cognitieve Gedrags Therapie - Sociaal functioneren in patiënten recent gediagnosticeerd met schizofrenie

Cognitieve Gedragstherapie (CGT) is een van de meest toegepaste behandelvormen
in Nederland. Het is een kortdurende, gestructureerde therapievorm die soms in
een groep en soms individueel wordt aangeboden. Binnen CGT wordt ervan uit
gegaan dat het niet zozeer gebeurtenissen zelf, maar meer gedachten,
interpretaties en verwachtingen over deze gebeurtenissen zijn die negatieve
gevoelens kunnen oproepen. CGT richt zich op het veranderen van zowel
denkpatronen (cognities) als gedragspatronen. De effectiviteit van cognitieve
gedragstherapie is al vaker onderzocht bij jongeren met een psychotische
aandoening, maar onderzoek tot dusver heeft zich hoofdzakelijk gericht op het
terugdringen van symptomen als hallucinaties of waanideeën.

Aaron T. Beck, grondlegger van CGT, en collegas hebben een recent nieuwe vorm
van CGT ontwikkeld en onderzocht, waarbij zij de inactiviteit in patiënten met
chronische schizofrenie probeerden aan te pakken. Deze interventie is gebaseerd
op het groeiende bewijs dat disfunctionele gedachten in combinatie met neuro-
cognitieve tekorten het functioneren kunnen beperken. De resultaten van hun
onderzoek toonden aan dat CGT zeer succesvol kan zijn in het bewerkstelligen
van klinisch relevante verbeteringen. De therapie is nog niet goed onderzocht
in een recent-onset populatie.

In dit onderzoek richten wij ons vooral op het behoud van sociale activiteiten
en op het verminderen van symptomen als verminderd initiatief of verminderde
interesse. We verwachten dat CGT gericht op sociaal terugtrek gedrag effectief
zal zijn in het verminderen van negatieve symptomen, het verbeteren van het
functioneren, kosteneffectiviteit en de kwaliteit van leven van patiënten met
recent gediagnosticeerd met schizofrenie.

Het evalueren van de toepasbaarheid en (kosten-) effectiviteit van een
verkorte, deels groepsgewijze Cognitieve Gedragstherapie (CBTsa) gericht op
sociale activering bij patiënten met recent ontstane schizofrenie.

Enkelvoudig blinde, gerandomiseerde gecontroleerde studie met een 6-maand
follow-up meting.

Individuele- en groepsgewijze CGT gericht op sociaal terugtrekgedrag.

Patiënten in beide onderzoeksarmen zullen een 2-uur durende testbatterij
ondergaan, waarbij vragen worden gesteld over het (sociaal) functioneren.
Daarnaast zullen alle deelnemers worden gevraagd een mobiel zakcomputertje/
telefoon-applicatie bij zich te dragen, waarmee de deelnemers door een
pieptoon op willekeurige momenten gedurende de dag (voor een periode van 6
dagen) worden gevraagd te rapporteren over hun huidige ervaringen en terugtrek
gedrag. Deze testbatterij zal na afloop van de interventie en 6- maanden erna
opnieuw worden herhaald.
Er zijn geen risico's verbonden aan dit onderzoek.