Bijdrage van hartfunctie aan cerebrale perfusie - 'de hart-brein as'

Cardiovasculaire ziekten worden geassocieerd met cognitie problemen. Beide
condities komen in samenhang meer voor bij ouderen. De conditie van het hart en
de grote vaten bepalen de mate van bloedtoevoer naar de hersenen en wij
veronderstellen dat de rol van het hart belangrijker is dan tot dusver werd
aangenomen. Volgens het traditionele paradigma van de cerebrovasculaire
autoregulatie bij de mens wordt de hersen doorbloeding of cerebrale blood flow
(CBF) in belangrijke mate beïnvloed door de cerebrale perfusie druk (CPP). De
CPP is op zijn beurt voornamelijk afhankelijk van de veranderingen in cerebrale
vaatweerstand die deels myogeen en deels reflectoir wordt gemoduleerd. Volgens
het klassieke model van autoregulatie wordt de CBF constant gehouden over een
groot CPP bereik. Wij en anderen hebben in de afgelopen periode vastgesteld dat
een afname van de perfusiedruk binnen het werkgebied van de cerebrale
autoregulatie desondanks kan leiden tot afname van de CBF.
Cardiovasculaire ziekten en cognitieve achteruitgang nemen met het klimmen van
de leeftijd in samenhang toe. Kennis van de effecten van veroudering op de
relatie tussen systemische (baroreflex) en cerebrovasculaire controle
mechanismen (mechano- en chemoregulatie) en CPP en systemische bloedstroom bij
de mens is echter incompleet. Dit staat het ontwikkelen van nieuwe
therapeutische strategieën bij behandeling en voorkomen van verlies van
hersenfunctie in de weg. Deze studie onderzoekt met gebruikmaking van een
combinatie van state of the art technieken (ultrasound, ultra-high field (3T)
MRI) het effect van verouderen op het verband tussen de systemische en
cerebrovasculaire circulatie.

Beantwoording van de vraag hoe het verouderingsproces de relatie tussen
enerzijds systemische stroom en druk en anderzijds cerebrale perfusie
beïnvloedt

Voorafgaand aan het onderzoek (de studie fase) zal de proefpersoon medisch
worden gekeurd. Wanneer er geen afwijkingen worden gevonden mag de proefpersoon
deelnemen aan de rest van het onderzoek. Het onderzoek bestaat uit twee pilot-
en één studie fase. In de eerste pilot-fase worden de verschillende protocollen
zoals beschreven in de studie fase getest en gedurende de tweede pilotfase zal
het protocol worden verfijnd en tevens worden gekeken hoe reproduceerbaar het
protocol is. In de pilot- en studie fase worden dezelfde parameters gemeten.
De cerebrale perfusie wordt geëvalueerd in het AMC laboratorium voor klinische
cardiovasculaire fysiologie en in het LUMC Gorter centrum. Op verschillende
meetdagen wordt de proefpersoon in beide laboratoria onderzocht waarbij globale
en regionale hersendoorstroming wordt gekwantificeerd met Doppler ultrasound en
ASL (arterial spin labeling) technieken. Vervolgens wordt bij jongere en oudere
proefpersonen tijdens posturale belasting de (baroreflex gemedieerde)
sympathische en parasympathische cardiovasculaire sturing vergeleken en de
cerebrovasculaire mechano- en chemoregulatie gekwantificeerd.

Er worden geen voorziene risico's verwacht bij deelname aan deze studie (zowel
in de pilot als de studiefase). De last voor de proefpersoon is minimaal omdat
bijna alle metingen die worden gedaan in deze studie niet-invasief zijn
(behalve voor de MRI metingen). De fysieke belasting van de routine testen in
deze studie wordt over het algemeen genomen goed verdragen. Het is in onze
laboratoria gebruikelijk dat de proefpersoon continu in persoon en
instrumenteel wordt gemonitored. De medische screening voorafgaand aan de
studie is van groot wetenschappelijk belang en hierbij worden ook geen
voorziene risico's verwacht.