Regulatie van gingivale gezondheid door locale en systemische antilichaam reacties

Parodontitis is een chronische ontsteking van de gingivale tandondersteunende
weefsels, die uiteindelijk kan leiden tot afbraak van bindweefsel en alveolair
bot, met als gevolg verlies van tanden. De meeste mensen (90%) zijn relatief
goef beschermd tegen de omslag van milde reversibele tandvleesontsteking
(gingivitis) naar destructieve parodontitis. Desalniettemin ontwikkeld ongeveer
10% van de mensen parodontitis, door redenen die momenteel nog niet ophelderd
zijn.

In de parodontitis lesie vinden we een groot infiltraat van witte bloedcellen,
met hoge aantallen plasma cellen. Deze plasma cellen hebben als functie het
produceren van grote aantallen antilichamen of immuunglobulinen. Onze hypothese
is dat in gezonde individuen de IgA respons de tandplak- en biofilmformatie
reguleert. Dit in tegenstelling tot de situatie bij parodontitis, waar
abnormale IgG responsen een chronische ontsteking induceren, die mogelijk met
auto-immuniteit verband houdt. In dit onderzoek willen we daarom graag
bestuderen of lokale immuunglobuline responsen bijdragen aan de chronische
weefselafbraak in parodontitis. We bekijken hiervoor hoe bacterien in de
mondholte onder controle worden gehouden door lokale en systemische
antilichaamproductie, en hoe dit verstoord is in parodontitis.

In dit project willen we nieuwe inzichten verkrijgen in de ontwikkeling van
parodontitis, door het bestuderen van de witte bloedcellen (voornamelijk B- en
T- cellen) en hun bijbehorende immuunresponsen. We willen onderzoeken hoe
lokale en systemische immuunresponses de parodontale gezondheid reguleren en
hoe ze de omslag van gezond naar destructieve parodontitis beinvloeden. Door
meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de ziekte hopen we bij te kunnen
dragen aan de behandeling ervan in de toekomst.

We zullen bij patienten met bewezen parodontitis en gezonde controles de
afweercellen in het bloed (systemisch) en de gingiva (lokaal) bestuderen. Met
behulp van nieuwe flowcytometrische en moleculaire technieken zullen we o.a. de
B- en T-cell subsets bepalen en vergelijken tussen de twee groepen, en
antilichamen kloneren uit gesorteerde plasma cellen en hun reactiviteit bepalen.
Het betreft een cross-sectionele observationele studie, waarbij 1 keer per
patient bloed en tandplak zal worden afgenomen en gingivaal weefsel wordt
verzameld (dat restmateriaal is van de reguliere behandeling).

Indien de patient wil deelnemen aan het onderzoek, zal dit plaatsvinden
tegelijkertijd met een geplande reguliere behandeling. De patient zal op dat
moment een toestemmingsformulier tekenen, waarna er 2 buisjes van 9 ml bloed
worden afgenomen middels een venapunctie en er een monster van de tandplak
wordt genomen (non-invasief). De totale blasting zal dus één venapunctie en één
tandplakmonster zijn. De
proefpersoon loopt vrijwel geen extra risico. De kans bestaat dat er achteraf
een kleine blauwe plek ontstaat door het prikken.