Effect niet gecarboxyleerd osteocalcine op de hypothalame-hypofysaire-gonadale as en glucose metabolisme bij mannen met osteoporose.

Osteoporose is een veel voorkomende ziekte gekarakteriseerd door een lage
botdichtheid en een verhoogd risico op fracturen. Osteoporose gaat gepaard met
hoge morbiditeit en kosten. Botmassa wordt bepaald door de balans tussen
botaanmaak en botafbraak.
Dierexperimenteel onderzoek laat zien dat osteocalcine, uitgescheiden door de
osteoblast, zich als hormoon gedraagt en verbetering van de gonadale as en
insuline gevoeligheid tot gevolg heeft. Tot nu toe is er echter nog nooit een
gerandomiseerde humane studie verricht die de relatie tussen osteocalcine, de
gonadale as en glucose tolerante en insuline gevoeligheid heeft onderzocht.

Het doel van de studie is het effect van Teriparatide (rhPTH 1-34) op niet
gecarboxyleerd osteocalcine, de gonadale as, glucose tolerantie en insuline
gevoeligheid te onderzoeken bij mannelijke patienten met osteoporose.

Open label gerandomiseerde gecontroleerde cross-over trial

De deelnemers zullen gerandomiseerd worden naar twee groepen in een cross-over design. Groep 1 krijgt dagelijks subcutaan Teriparatide 20>g (12 weken) en daarna geen behandeling (12 weken). Groep 2 krijgt geen behandeling (12 weken) gevolgd door dagelijks subcutaan Teriparatide 20>g (12 weken).

Tijdens de interventie zullen deelnemers dagelijks medicatie moeten gebruiken.
Teriparatide is een goedgekeurde en geregistreerde therapie voor botontkalking.
Doordat de zorgverzekeraar het slechts in bepaalde gevallen vergoed, behoort
het niet tot de standaard behandeling. Teriparatide gebruik kan pijn in de
extremiteiten geven (>10%). Andere minder vaak voorkomende bijwerkingen (1-10%)
zijn duizeligheid, misselijkheid en braken, reflux, pijn op de borst,
hypotensie, hoofdpijn, spierzwakte en depressie. PTH is geregistreerd voor
gebruik gedurende 2 jaar, terwijl de patienten in onze studie het slechts 12
weken gaan gebruiken.
De studie is opgebouwd als een cross-over trial, waarbij patienten worden
gerandomiseerd naar geen behandeling gevolgd door PTH behandeling of PTH
behandeling gevolgd door geen behandeling. Alle patienten zullen dus in totaal
12 weken uitstel van behandeling krijgen of van behandeling onthouden worden.
Uit onderzoek is gebleken dat het 10-jaars risico op het krijgen van een
osteoporotische fractuur bij mannen met osteoporose tussen de 4 en 30% ligt. Er
zijn geen cijfers bekend voor het krijgen van een fractuur binnen 3 maanden.
Uitgaande van een lineair verband, is deze laag. De relatieve risico reductie
van het gebruik van bisfosfonaten op het krijgen van een fractuur ligt rond de
50%. Het risico dat patienten een fractuur krijgen in de periode dat wij ze van
behandeling onthouden, is dus erg klein (<1%).
Elke 6 weken zal veneus bloed worden afgenomen. Daarnaast worden de
proefpersonen na het beeindigen van beide behandelarmen (t=12 en t=24 weken)
twee aparte dagen opgenomen op de onderzoeksafdeling voor een orale glucose
tolerantie test en een hyperinsulinemische euglykemische clamp. Tijdens de
clamp worden stabiele isotopen gebruikt. Voor het toedienen van de isotopen, de
insuline en glucose en voor het afnemen van bloed, krijgen de patienten twee
perifere infusen. Stabiele isotopen zijn niet gevaarlijk en een hypoglykemie
zal niet optreden doordat het glucose elke 5 minuten worden bepaald. De totale
opnameduur op een dag zal niet meer dan 7 uur bedragen. Gedurende de gehele
onderzoeksperiode van 6 maanden zal er niet meer dan 500 ml bloed worden
afgenomen (168 ml bloedafnames, 12 ml OGTT, 320 ml clamp). Daarnaast wordt op
t=12 en t=24 weken ook een whole-body DEXA scan verricht, met een
verwaarloosbare stralenbelasting.