Gerandomiseerd, dubbelblind, placebo gecontroleerd onderzoek naar de effectiviteit en veiligheid van dapagliflozin bij de behandeling van glucocorticoid geinduceerde hyperglycemie tijdens exacerbatie COPD

Glucocorticoiden zijn een belangrijke oorzaak voor ernstige hyperglycemie bij
patienten die behandeld worden wegens exacerbatie COPD. Hyperglycemie is
geassocieerd met slechtere uitkomsten zoals verlengde opnameduur en sterfte en
dat risico is onafhanelijk van leeftijd, geslacht en ernst van onderliggende
ziekte. Glucocorticoid geinduceerde hyperglycemie (GCIH) vergt veel inzet van
zorgpersoneel en er is intensieve behandeling nodig. In preklinische studie is
aangetoond dat GCIH leidt to immuun dysfunctie en versterkte stollingsneiging.
Deze problemen kunnen de slechte uitkomsten door GCIH verklaren.

COPD is een veelvoorkomende ziekte (prevalentie wereldwijd 10%). Patienten met
COPD hebben regelmatig hoge doseringen glucocorticoiden nodig om de acute
verergering van klachten (exacerbatie COPD) terug te dringen. In internationale
richtlijnen wordt dan behandeling met 30-40 mg prednison gedurende 5-14 dagen
aangeraden.

Glucocorticoiden zorgen voor onderdrukking van inflammatie. Dit is het gewenste
effect bij behandeling van exacerbatie COPD. Daarnaast zorgen glucocorticoiden
voor insulineresistentie, een verminderde betacelfunctie en toename van glucose
productie in de lever. Dit tezamen leidt tot hyperglycemie, en dit is een
ongewenst bij-effect van glucocorticoiden. Hyperglycemie door glucocorticoiden
resulteert in een specifiek patroon van met name postprandiale hyperglycemie.
In mindere mate zijn de nuchtere glucosewaarden verhoogd.

Er is weinig bewijs voor voor de behandeling van GCIH. Bijspuitschema's met
insuline worden vaak gebruikt, hoewel dit afgeraden wordt in klinische
richtlijnen.

SGLT-2 remmers kunnen de glucose concentratie verlagen door de
glucosereabsorptie in de proximale tubuli van de nieren te blokkeren. Dat zorgt
voor renale glucose excretie via de urine, en daarmee tot een verlaging van de
glucose concentratie in het bloed. Het voordeel van SGLT-2 remmers is dat het
mechanisme insuline-onafhankelijk is, en daardoor complementair (in plaats van
competetief) werkt met alle andere glucose verlagende medicatie. Bovendien
werken SGLT-2 remmers snel na het starten. Ten derde hebben ze een aanzienlijke
capaciteit om postprandiale glucosewaarden te verlagen. Dit bij elkaar maakt
dat SGLT-2 remmers een veelbelovend medicament zijn ter overbrugging van een
tijdelijke episode van hyperglycemie als gevolg van gebruik van
glucocorticoiden.

Het doel van de studie is om de effectiviteit en veiligheid van dapagliflozin
te onderzoeken, bij patiënten met glucocorticoïd geïnduceerde hyperglycemie
tijdens een exacerbatie COPD

Gerandomiseerd, dubbelblind, placebo gecontroleerd onderzoek naar de
effectiviteit en veiligheid van dapagliflozin 10mg bij de bij de behandeling
van glucocorticoid geinduceerde hyperglycemie tijdens exacerbatie COPD

Dapagliflozin 10mg of placebo

Belasting bestaat uit extra metingen van capillaire bloed glucose (3-4 keer per
dag) en het dragen van een glucose sensor. Verder vragen we patienten om een
tevredenheids vragenlijst in te vullen (22 vragen). Er zullen geen extra
visites zijn.
In de dapagliflozin groep (experimentele groep) is er het risico van
hypoglycemie. Dit geldt vooral voor patienten die gelijktijdig behandeld worden
met insuline of SU derivaten. Patienten worden geinstrueerd om hierop te
anticiperen. Zo nodig wordt de glucoseverlagende behandeling aangepast. Verder
is er bij gebruik van dapagliflozin een verhoogd risico op urineweginfecties en
genitale infecties, toegenomen hematocriet en verhoogd LDL cholesterol.