Prospectief onderzoek naar voorspellende factoren voor het optreden van postoperatieve urineretentie

Postoperatieve urineretentie (POUR) is een veelvoorkomende complicatie. De
incidentie van POUR varieert per type operatie. Met name na orthopedische
ingrepen is de incidentie hoog en varieert tussen 10.7 en 84%. De wijde range
reflecteert de verschillende definities van POUR. Naast operatie type is uit
verscheidene studies naar voren gekomen dat factoren als mannelijk geslacht,
hoge leeftijd, benigne prostaathyperplasie, type anesthesie, hoeveelheid
toegediend volume tijdens de operatie, het gebruik van bepaalde opiaten en het
gebruik van psychiatrische medicatie het risico op POUR zouden vergroten.
In meerdere studies worden voorspellende factoren voor POUR gevonden. Deze
studies zijn over het algemeen retrospectief en van matige kwaliteit.
Daarnaast zijn de resultaten vaak tegenstrijdig en is zelden naar de
urodynamische status van de patiënten gekeken. Tenslotte is de followup van een
aantal studies merkwaardigerwijs beperkt tot het verblijf op de
verkoeverafdeling.
POUR is een veelvoorkomende complicatie welke bovendien leidt tot
blaasdilatatie, hoger risico op urineweginfectie en langere opnameduur. Wanneer
er met behulp van deze studie een beslisboom ontwikkeld kan worden die
patiënten met hoog risico op POUR beter identificeert, kunnen er bij deze
groep patiënten in de toekomst preventieve maatregelen getroffen worden die de
incidentie van POUR doen dalen. Naar preventieve maatregelen is nog geen
onderzoek gedaan. Mogelijke preventieve maatregelen zouden kunnen zijn, starten
van alfa-receptorblokkers voor een operatie, het tijdelijk stoppen van
risicomedicatie voor POUR of preventief catheteriseren bij patiënten met
verhoogd risico op POUR. Aanvullend onderzoek zou moeten uitwijzen of deze
maatregelen effectief blijken.

Hoofddoel: Het bestuderen van potentiële risicofactoren voor postoperatieve
urineretentie
Subdoel: Het opstellen van een beslisboom / risicocalculator om risicopatiënten
voor POUR te identificeren

prospectief exploratief onderzoek

belasting:
- eenmalig invullen van een vragenlijst zonder belastende vragen. Geschatte
duur: 20 minuten
- eenmalig polikliniekbezoek voor uroflowmetrie + postmictieresidumeting.
Geschatte duur: 15 minuten (er zijn geen noemenswaardige poliklinische
wachttijden te verwachten omdat deze patiënten los van een spreekuur worden
gezien). Beide metingen zijn geheel pijnloos en ongevaarlijk.
- meting van de blaasvulling net voor de operatie met de bladderscan. Deze
echografische meting is volledig pijnloos en ongevaarlijk. De meting duurt
ongeveer 1 minuut en kan worden uitgevoerd in bed of op de operatietafel.

risio's: niet van toepassing

Alle metingen van de postoperatieve blaasvulling / postmictieresidu gebeuren
volgens het standaard verkoever- en ziekenhuisprotocol m.b.v. de bladderscan