Het effect van de P4 aanpak, preventie, predictie, persoonlijk en participatie, in prediabeten en nieuw gediagnosticeerde type 2 diabeten in Hillegom.

Op dit moment zijn er bijna 1 miljoen Nederlanders met diabetes type 2. Dit is
een aandoening waarbij het lichaam minder goed in staat is om suiker te
verwerken. Hierdoor zijn de suikerwaardes in het bloed vaak te hoog en gaat de
alvleesklier meer insuline maken. Er zijn verschillende organen betrokken bij
het ontstaan van diabetes type 2. Wetenschappelijk onderzoek heeft laten zien
dat de ziekte niet bij iedereen op dezelfde manier ontstaat en dat de meest
geschikte behandeling hier op afgestemd kan worden.
TNO heeft een nieuwe aanpak ontwikkeld om te bepalen welke behandeling het
beste zal werken voor iemand met diabetes type 2 of prediabetes. Dit kan door
een aantal bloedmetingen te doen voor en na het drinken van een suikerdrankje.
Uit deze metingen kan naar voren komen dat bijvoorbeeld vooral de spieren niet
zo goed in staat zijn om suiker te verwerken. Het advies zal dan vooral zijn om
onder begeleiding van een fysiotherapeut te gaan sporten op een manier die bij
u past. Het kan ook zo zijn dat vooral de lever niet goed in staat is om suiker
te verwerken. Dan zal het advies zijn om een tijdlang met behulp van een
diëtist goed te letten op de voedselinname, om zo proberen af te vallen.
De resultaten van dit onderzoek zullen bijdragen aan ons doel om de behandeling
van diabetes type 2 aan te passen aan de persoonlijk behoefte van de
individuele patiënt, zodat de ziekte effectiever kan worden aangepakt. Dit is
tevens interessant voor prediabeten ter voorkoming van diabetes.

Dit onderzoek heeft tot doel om het effect van een gerichte behandeling van
diabetes type 2 en prediabetes, op het verbeteren van aan (pre)diabetes
gerelateerde bloedwaardes te onderzoeken.

Aan het onderzoek nemen 60 patiënten met diabetes type 2 (mannen en vrouwen)
en/pf prediabets deel van 18 jaar of ouder. (Pre)diabetes type 2 is bij hen
vastgesteld door de huisarts.
Het onderzoek heeft een open opzet, wat betekent dat zowel voor de patiënt als
voor de behandelaar bekend is welke behandeling hij/zij krijgt. Welke
behandeling de patiënt gaat volgen hangt af van de uitkomst op de suikerwater
test.

Als controle worden historische data uit het Huisartsen Informatie Systeem
(HIS) gebruikt . Data van 60 nieuw gediagnosticeerde diabetes patiënten en/of
prediabeten in de afgelopen vijf jaar, worden gebruikt als controle. De
(geanonimiseerde?) historische data die opgevraagd zal worden betreft: nuchter
glucose en HbA1c bij aanvang diagnose, geslacht, leeftijd, BMI, en nuchter
glucose en HbA1c op maand 3, en, mits bekend, op maand 6, 12 en 24 en eventueel
medicatiegebruik in die periode. De patiënten van de controle groep zullen
worden getoetst aan de hand van de in- en exclusiecriteria zoals gebruikt voor
de P4 studie.
Hiermee wordt echt de reguliere zorg nagevraagd; geen extra controles en
aandacht die de groep anders als controle in onze studie zou krijgen.

Op basis van de uitslag van het bloedonderzoek zijn er drie verschillende behandelingen mogelijk: Als bij de patiënt de nadruk in de behandeling ligt op aanpassing van uw eetpatroon zal hij/zij hierin worden begeleid door een diëtist in Hillegom. De patiënt heeft in totaal zes afspraken met een diëtist (aan het begin, na 1 week, na twee weken, na zes weken, na tien weken en na 13 weken) waarbij hij/zij tips en advies krijgt. Tevens wordt bij hen gemeten wat het verloop is van het gewicht, buikomvang en het percentage lichaamsvet. De diëtist zal hen ook adviseren over hun beweegpatroon, maar de nadruk zal liggen op hun eetpatroon. Tijdens het behandeltraject van 3 maanden gaat de patiënt in totaal ook vier keer naar de praktijkondersteuner (aan het begin, na vier weken, na acht weken en na 13 weken), waarbij naast gewicht, buikomvang, en het percentage lichaamsvet ook de bloeddruk zal worden bepaald. De inhoud van het dieetprogramma bestaat uit een VLCD (very low calorie diet) in de eerste week, gevolgd door 12 weken LCD (low calorie diet), op basis van gewone voedingsmiddelen en maaltijdvervangers. Beweging volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (60 min/dag matige beweging). Als bij de patiënt de nadruk in de aanpassing van het beweegpatroon ligt zal hij/zij hierin worden begeleid door een fysiotherapeut in Hillegom. De patiënt heeft aan het begin een intake bij de fysiotherapeut en gaat dan 3 keer per week naar de fysiotherapeut om samen met anderen te gaan bewegen. Hierbij wordt er gekeken welk beweegadvies het beste bij hem/haar aansluit. Hoewel de nadruk bij de patiënt zal liggen op aanpassing van het beweegpatroon, zal hij/zij ook advies krijgen over een gezond eetpatroon. Hiervoor gaat de patiënt in totaal zes keer naar de diëtist tijdens het behandeltraject van 3 maanden (aan het begin, na een, twee, zes, 10 en 13 weken), waarbij hij/zij advies krijgt over het eetpatroon, en er tevens bij hem/haar gemeten wordt wat het verloop is van het gewicht, buikomvang en het percentage lichaamsvet. Tijdens het behandeltraject van 3 maanden gaat de patiënt in totaal vier keer naar de praktijkondersteuner (aan het begin, na vier weken, na acht weken en na 13 weken), waarbij naast gewicht, buikomvang, en het percentage lichaamsvet ook de bloeddruk zal worden bepaald. Inhoudelijk bestaat het beweegprogramma uit kracht en conditietraining, 3x per week gedurende 60 min volgens het Beweegprogramma Diabetes (KNGF standaard Beweeginterventies Diabetes mellitus type 2) en een gezond evenwichtig isocalorisch dieet, op basis van gewone voedingsmiddelen. De laatste variant is een combinatie van beide behandelingen. De nadruk in de behandeling ligt op zowel voeding als beweging. De patiënt wordt hierin begeleid door de diëtist en de fysiotherapeut. Hij/zij heeft in totaal zes afspraken met een diëtist (aan het begin, na 1 week, na twee weken, na zes weken, na tien weken en na 13 weken) waarbij de patënt tips en advies krijgt. Tevens wordt bij hem/haar gemeten wat het verloop is van het gewicht, buikomvang en lichaamsvet percentage. Voor de aanpassing van het beweegpatroon zal de patiënt worden begeleid door een fysiotherapeut in Hillegom. De patiënt heeft aan het begin een intake bij de fysiotherapeut en gaat dan 3 keer per week naar de fysiotherapeut om samen met anderen te gaan bewegen. Hierbij wordt er gekeken welk beweegadvies het beste bij hem/haar aansluit. Tijdens het behandeltraject van 3 maanden gaat de patënt in totaal vier keer naar de praktijkondersteuner (aan het begin, na vier weken, na acht weken en na 13 weken), waarbij naast gewicht, buikomvang, en lichaamsvet percentage ook de bloeddruk zal worden bepaald. De inhoud van het dieetprogramma bestaat uit een VLCD (very low calorie diet) in de eerste week, gevolgd door 12 weken LCD (low calorie diet), op basis van gewone voedingsmiddelen en maaltijdvervangers. Bewegen: 1 week bewegen volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (60 min/dag matige beweging), gevolgd door 12 weken kracht en conditietraining, 3x per week gedurende 60 min volgens het Beweegprogramma Diabetes (KNGF standaard Beweeginterventies Diabetes mellitus type 2). Bij deelnemers met een lage alvleesklierwerking zal de week VLCD worden vervangen door een week LCD. Verder zijn de behandelingen qua voeding en beweging gelijk voor de groepen met een matige of lage alvleesklierwerking. Na afloop van de behandeling bij de diëtist of fysiotherapeut gedurende 3 maanden wordt de patiënt opnieuw uitgenodigd voor een meetafspraak bij het prikcentrum. Hij/zij komt dan wederom >s ochtends nuchter (vanaf 22.00u de avond ervoor niet meer eten, water drinken mag wel) naar het prikcentrum. De afspraak duurt wederom circa 2,5 uur. Er wordt dan eerst bloed afgenomen, waarna de patiënt een suikerdrankje te drinken krijgt. Vervolgens wordt nog vier maal bloed afgenomen. Na verwerking van de resultaten van het bloedonderzoek (circa 1,5 week) wordt de patiënt opgeroepen voor een afspraak bij de praktijkondersteuner. Hij/zij krijgt dan de uitslag van het onderzoek te horen, en er wordt met hem/haar besproken wat het effect is geweest van de behandeling. De patient wordt gevraagd nogmaals de drie vragenlijsten in te vullen die hij/zij aan het begin van het onderzoek heeft ingevuld (vragenlijst over vitaliteit, kwaliteit van leven, en stress). Na 6 maanden, na 12 maanden, en na 24 maanden ontvangt de patiënt nogmaals een oproep voor een afspraak zowel bij het prikcentrum als bij de praktijkondersteuner. Bij het prikcentrum wordt de patiënt verzocht >s ochtends nuchter te komen (vanaf 22.00u de avond ervoor niet meer eten, water drinken mag wel). Er wordt dan eenmalig bloed bij hem/haar afgenomen. Bij de praktijkondersteuner wordt hij/zij verzocht nogmaals de drie vragenlijsten in te vullen. Tevens zal het gewicht, buikomvang, lichaamsvet percentage en bloeddruk worden gemeten. Met behulp van een prikje in de vinger wordt bloedsuiker gemeten van de patient.

Belasting:
1. Invullen van 4 vragenlijsten (in totaal 5 keer in 24 maanden)
2. Nuchter blijven gedurende 10 uur voorafgaande aan het bezoek aan het
prikcentrum voor bloedafname (in totaal 5 keer in 24 maanden)
3. Vijf keer bloedafname voor en na het drinken van een suikerdrankje tijdens
een 2,5 uur durende bezoek aan het prikcentrum (in totaal 2 keer in 3 maanden)
4. Afspraak bij de praktijkondersteuner voor het bespreken van de uitslag van
het bloedonderzoek (in totaal 2 keer in 3 maanden)
5. Een behandeltraject bij de diëtist of fysiotherapeut met nadruk op de
aanpassing van uw eetpatroon of beweegpatroon of een combinatie (gedurende in
totaal 3 maanden)
6. Drie controle bezoeken aan de praktijkondersteuner gedurende de eerste 3
maanden (met meten van gewicht, buikomvang, lichaamsvetpercentage, bloeddruk)
7. Zes controle bezoeken aan de diëtist gedurende de eerste 3 maanden (met
meten van gewicht, buikomvang, en lichaamsvetpercentage)
8. Nacontrole bij praktijkondersteuner (met meten van gewicht, buikomvang,
lichaamsvetpercentage, bloeddruk en bloedsuiker) (in totaal 3 keer in 24
maanden op 6, 12 en 24 maanden).

Risico:
Als bijwerking van het suikerdrankje kunt u wellicht een beetje misselijk
worden. Verder verwachten we geen bijwerkingen.
Het kan zijn dat u het advies krijgt om een week lang maaltijdvervangers te
gebruiken, zodat u heel weinig energie binnen krijgt. U kunt hiervan geringe
bijwerkingen ondervinden zoals vermoeidheid, verstopping, misselijkheid,
diarree of een slechte adem. Meestal doen deze bijwerkingen zich pas voor nadat
u het product enkele weken hebt gebruikt, terwijl u deze slechts een week zult
gebruiken. De maaltijdvervangers zijn dezelfde als die in de winkels
verkrijgbaar zijn.
Bij bloedafnames bestaat het risico op een blauwe plek. Dit trekt na 3-7 dagen
weg. Door meer te gaan bewegen bestaat het risico op meer blessures. De
fysiotherapeut zal bij de begeleiding hier extra op letten. Het gebruiken van
het Modifast dieet kan aanleiding zijn tot vorming van galstenen. Door de korte
periode (één week) en de regelmatige controle door zorgverleners zullen
klachten snel worden opgemerkt en kunnen worden aangepakt.