De karakteriserende aroma/smaak van tabak

Roken brengt ernstige gezondheidsproblemen met zich mee zowel voor de roker als
mensen in de omgeving. De meeste rokers beginnen met roken op de middelbare
school. Factoren die hier bij mee spelen bevinden zich zowel op individueel
niveau als op sociaal vlak. Een van de factoren die hierbij een rol speelt is
product aantrekkelijkheid van tabak. De aantrekkelijkheid van tabaksproducten
zou om deze reden meegenomen moeten worden bij besluiten over regulatie
maatregelen, gezien het feit dat tabaksproducten vaak aantrekkelijk worden
gemaakt (voor jongeren) om zo het gebruik te stimuleren.
Product aantrekkelijkheid kan worden onderverdeeld in interne zintuigelijke
factoren zoals smaak, geur en mond gevoel, en externe factoren zoals marketing,
verpakking en prijs.
Deze studie richt zich specifiek op de interne factoren en dan met name op de
additieven die worden toegevoegd om tabak een karakteriserende smaak of geur te
geven.
Onderzoek heeft uitgewezen dat naast de farmacologische effecten van nicotine,
zintuigelijke eigenschappen van een product zoals smaak, aroma en mondgevoel
een belangrijke rol spelen als het aankomt op rokers tevredenheid, product
acceptatie en verlangen om te roken.
Rokers identificeren taste,aroma en mondgevoel als belangrijke factoren voor
het kiezen van een tabaksproduct.
Uit Nederlandse survey data blijkt dat smaak en geur de belangrijskte factoren
zijn voor het kiezen van een sigaretten merk onder adolescenten.
Zo is de zoetheid van een sigaret sterk gerelateerd aan tevredenheid en
"plezier" van het roken.
De tabaks industry heeft veel sensorisch onderzoek verricht op dit gebied, met
als doel de sensorische eigenschappen van hun product zo te bewerkstelligen dat
dit gunstig is voor de verkoop. Zogenoemde " ameliorants" worden toegevoegd aan
tabak om het roken prettiger te maken, voorbeelden van ameliorants zijn suiker,
cacao en zoethout. Ameliorants verminderen de scherpheid en irritatie die
veroorzaakt door het roken van tabak.

Om het sigaret gebruik onder jongeren terug te dringen is de nieuwe Europese
"Tobacco Product Directive" (TPD) opgesteld. Deze regelgeving verbied
sigaretten en tabak met een karakteristieke smaak anders dan die van "echt of
regulier" tabak. Voorbeelden van smaken die worden toegevoegd aan tabak zijn
fruit smaken, chocolade, vanille en menthol. De nieuwe regelgeving moet er voor
zorgen dat roken niet aantrekkelijk(er) is voor jongeren zodat jongeren niet
beginnen met roken.

In sommige landen zijn er al maatregelen getroffen om de aantrekkelijkheid van
tabak te reguleren. In Canada zijn veel verschillende additieven verboden die
bijdrage aan de smaak van het tabak en in Frankrijk zijn er limieten opgesteld
voor het gebruik van additieven in "smaak" sigaretten, die een zoete of juist
zure smaak geven.
Echter een duidelijke methoden om vast te stellen of een tabakproduct een
andere smaak heeft dan die van "regulier" tabak is nog niet ontwikkeld.
De aroma en smaak van een tabaksproduct is echter subjectief, daarom is er
sensorische informatie nodig van consumenten of een getrainde jury. Om een
karakteriserende smaak te kunnen vaststellen zullen we in dit onderzoek
tabaksproducten van verschillende merken vergelijken waarvan sommige een zo
genaamde karakteriserende smaak hebben en andere geen toegevoegde smaak hebben
de zogenoemde "echte of reguliere" tabak.
Voor dit onderzoek zal een semi- getraind panel worden opgezet die de producten
op verschillende geur eigenschappen zal beoordelen om zo een omschrijving te
kunnen maken van de aroma van tabaksproducten.

Hoofd doel: Bepalen of een tabaksproduct (sigaretten en tabak) een
karakteristieke geur bevat.
Deelvraag: Komen de karakteristieke geuren van de tabaksproducten als getest
door het professioneel onderzoeken panel overeen met de bevinden van chemische
analyse van dezelfde tabaksproducten.

Dit onderzoek bestaat uit 3 fases;
- Screening fase (fase I)
- Training fase (fase II)
- Test fase (III).

Alle sessies zullen plaats vinden op de Universiteit van Wageningen. De gehele
studie duurt 4 maanden en zal plaats vinden van Februari tot en met mei 2015.

Fase I zal plaatsvinden in februari en maart. Tijdens deze fase worden
deelnemers gescreened om te bepalen of ze geschikt zijn als panel lid. Deze
fase bestaat uit 2 screening sessies, tijdens de eerste een uur durende
screening wordt reuk vermogen en het vermogen om geuren te herkennen en
beoordelen van deelnemers getest. Tijdens de tweede (2 uur durende) screening
wordt het reuk vermogen bepaald met behulp van sniffin sticks. Alle drie de
testen zijn korte en simpele testen (zie onderzoeken dossier p. 19 & 20) Voor
dit onderzoek zijn we opzoek naar een select aantal mensen die een goed reuk en
smaak vermogen hebben en geuren en smaken ook goed kunnen benoemen, alleen
deelnemers die voldoende score op de 3 testen ( op basis van normaal waarde)
zullen deelnemen aan de tweede training fase van het onderzoek.

De tweede Fase duurt ongeveer 2 maanden en is het zogenoemde panel *training*
onderdeel. Deze fase bestaat uit 14 training sessies die verspreid zullen zijn
over 7 weken (2 sessies van 1.5 uur per week). De tijden van de trainingen
zullen in overleg met de deelnemers worden gepland. Tijdens dit onderdeel wordt
geoefend met het herkennen en benoemen van geuren. Gedurende training sessies
vragen wij de deelnemers te ruiken aan tabaksproducten. Deze training sessies
zijn nodig om ervoor te zorgen dat ieder lid van het panel de sigaretten het
zelfde leert te beoordelen.

De derde en laatste fase bestaat uit de daadwerkelijke test sessies, waarbij we
de deelnemers vragen verschillende sigaretten te beoordelen op de manier als
aangeleerd en geoefend in de training fase. Een test sessie duurt net als de
training sessies 1.5 uur, en tijdens deze sessie vragen wij de deelnemers te
ruiken aan 20 verschillende sigaretten ( 10 per sessie). In totaal bestaat deze
fase uit 6 test sessies, die plaats vinden in 3 weken.

niet van toepassing

Het negatieve effect van roken op de gezondheid is algemeen geaccepteerd. Om
deze reden beoordelen panel leden de sigaretten op basis van ruiken aan
onverbrande sigaretten.