visuele cues via slimme brillen om bevriezen van lopen te verminderen bij de ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een neurodegeneratieve aandoening. In Nederland zijn
er ongeveer 40.000 mensen met de
ziekte van Parkinson. De ziekte van Parkinson leidt onder andere tot motorische
stoornissen, zoals trillen en
loopproblemen. Deze verminderen de kwaliteit van leven van de patient en
mantelzorgers. Ondanks vooruitgang in
farmaceutische behandelopties blijven mensen met de ziekte van Parkinson last
houden van problemen bij het lopen. Het
looppatroon wordt gekenmerkt door kleine schuifelende stapjes, bradykinesie
(langzame bewegingen) en in de loop van
de ziekte ook bevriezen van lopen. Bevriezen van lopen wordt gekenmerkt door
episodische afwezigheid van stappen,
ondanks de intentie om te lopen. Patienten beschrijven bevriezen van lopen
alsof hun voeten vastgeplakt zitten aan de
vloer.
Hoewel bevriezen van lopen meestal in enige mate reageert op dopaminerge
medicatie, hebben veel patienten last van
bevriezen van lopen ondanks dopaminerge therapie. Revalidatie strategieen zijn
een goede optie om bevriezen van lopen
verder te verminderen. Het aanbieden van externe cues is een van deze
strategieen. Voorbeelden van externe cues zijn
strepen op de vloer of het geluid van een metronoom. Helaas vertaald het
positieve effect van cueing in een
therapiesetting zich niet altijd naar de dagelijke praktijk waarin geen cues
zijn. Daarom is het nodig om externe cues ook
in het dagelijks leven te kunnen aanbieden.
Recente ontwikkelingen in de mobiele technologie maken het mogelijk om externe
cues aan te bieden via smart glasses.
We hebben een app ontwikkeld die via smart glasses ritmische visuele en
auditieve cues kan aanbieden tijdens het lopen. De app hebben we geevalueerd in
een pilot studie in ons bewegingslaboratorium met 10 patiënten met bevriezen
van lopen. We zagen dat cues aangeboden via smart glasses het aantal en duur
van bevriezen van lopen verminderde ten opzichte van lopen zonder smart
glasses. Patiënten waren enthousiast over de ritmisch visuele cues aangeboden
via smartglasses, maar vroegen ook om visuele cues in de vorm van denkbeeldige
lijnen op de vloer. Deze denkbeeldige lijnen op de vloer kunnen we nu aanbieden
via smart glasses. In onze komende studie willen we evalueren wat het effect is
van visuele cues in de vorm van denkbeeldige lijnen op de vloer op het
voorkomen en de duur van bevriezen van lopen.

In onze komende studie willen we evalueren wat het effect is van visuele cues
in de vorm van denkbeeldige lijnen op de vloer (aangeboden via smartglasses) op
het voorkomen en de duur van bevriezen van lopen in vergelijk met conservatieve
ritmische cues (zoals een metronoom) en lopen zonder cues.

Patiënten komen eenmalig naar het beweginrgslaboratrium van de Universiteit
Twente. Patiënten moeten een aantal looptaken uitvoeren, met en zonder visuele
cues (in de vorm van denkbeeldige lijnen op de vloer) en conservatieve
ritmische cues.

Visuele cues zullen aangeboden worden via smartglasses.

Mensen met bevriezen van lopen hebben een groter risico op vallen dan gezonde
mensen. We verwacht echter niet dat het risico op vallen groter wordt door cues
aangeboden via smartglasses. We denken juist dat het risico minder groter is
omdat we verwachten dat bevriezen van lopen minder vaak voorkomt. Tijdens de
looptaken loopt de onderzoeker mee met de patient, zodat de patient niet kan
vallen (de onderzoeker vangt de patient op bij een mogelijke val). Er zijn
daarom geen risico's verbonden aan deelname aan de studie.