*Een droge maand*; Een onderzoek naar de effecten van alcoholonthouding op de gezondheid

Overmatig alcoholgebruik is een steeds groter wordend probleem in de Westerse
wereld. Alcohol wordt verwerkt in de lever: Hierdoor kan ook schade aan de
lever ontstaan. Deze leverschade heeft te maken met het direct giftige effect
van alcohol op de levercel (=hepatitis). Daarnaast kan alcohol vetophoping
(=steatose) in de lever veroorzaken. Ook dit vet kan leiden tot ontsteking van
de lever. Na langdurig overmatig gebruik kan er tevens verlittekening
(=fibrose) van de lever ontstaan, waardoor deze niet meer goed functioneert.
Ook op andere processen in het lichaam heeft alcoholgebruik een negatief
effect. Zo kan het tot meer overgewicht, hart- en vaatziekten, suikerziekte en
psychische problemen leiden. Bij een groot aantal mensen leidt het staken van
alcohol tot het verdwijnen van de beschreven verschijnselen. Maar ook bij
mensen met *gemiddelde* alcoholinname blijken er positieve effecten te zijn na
het (kortdurend) geheel staken van de alcoholinname in recent cohortonderzoek
(ref 1 en 2). Na vier weken alcoholonthouding was het levervet-percentage
afgenomen. Er werd eveneens een afname van suiker- en cholesterolgehalte
gezien en deelnemers met overgewicht vielen af. Bovendien gaven ze aan dat de
kwaliteit van slaap verbeterd was, zij zich beter konden concentreren en
productiever op hun werk waren. De duurzaamheid van deze effecten is nog niet
veel onderzocht.


Referenties
1.
https://www.newscientist.com/article/mg22129502-600-our-liver-vacation-is-a-dry-
january-really-worth-it/
2. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/hep.28184/full Abstract 113;
AASLD 2015

Het effect evalueren van een maand alcoholonthouding in een gezonde populatie.

Prospectief cohort van 10 gezonde vrijwilligers die gedurende vier weken hun
alcoholinname geheel zullen staken (=interventie). Deze groep wordt vergeleken
met een controle groep van 10 gezonde vrijwilligers die geen alcohol drinkt.
Van alle deelnemers worden voor aanvang van de interventie (baseline t=0)
gegevens verzameld met betrekking tot hun gezondheid, zoals beeldvorming van de
lever, bloedonderzoek en vragenlijsten over leefstijl en psychische
welbevinden. Na vier weken alcoholonthouding worden deze gegevens opnieuw
verzameld (t=4). Ook in de controle-arm worden deze gegevens op t=4 verkregen.
Acht weken na start interventie (t=8) zullen de langere termijn effecten van de
onthouding nogmaals geëvalueerd worden in beide armen.

Variabelen:
Lichamelijk onderzoek: gewicht, BMI en bio-impedantie (vet%), bloeddruk,
hartfrequentie
Lever onderzoek:
-Lever steatose meting
-Fibroscan

Bloedonderzoek:
-Glucose nuchter, HbA1C, plasma insuline, C-peptide
-Cholesterol spectrum + triglyceriden
-Leverenzymen (ALT, AST, bili, gGT, AF, albumine)
-CDT (ter controle onthouding)
- volledige hemocytometrie
-ijzer, hepcidin, ferritine, ijzerverzadiging, C-reactive protein
- Na, K, Kreat, U, Mg
-TSH, FT4
Vragenlijsten:
-Alcoholgebruik: kwantitaticatie, AUDIT-C, CAGE
-Evaluatie lifestyle, middels SLIQ
Cognitieve functies:
-Kwaliteit van slaap, middels PSQI
-Concentratie
-Self-assessment vermogen plezier te hebben, middels SHAPS

een maand alcoholonthouding

drie bezoeken van 1-2 uur aan het onderzoekscentrum. Behoudens mogelijke
ongemakken van bloedafnames en mogelijkheid tot onverwachte medische
bevindingen bij onderzoeken geen risico's voor proefpersonen.