De incidentie van prolaps na laparoscopische hysterectomie

Prolapsklachten zijn erg vervelend en kunnen op termijn vrouwen ernstig
invalideren. Bij deze aandoening verzakt een gedeelte van de vagina of
baarmoeder door zwakte van de bekkenbodemspieren, waardoor de patiënte
hinderlijke klachten ervaart. In Nederland komt het bij 38.4% van de vrouwen
boven de 45 voor (zowel symptomatisch als asymptomatisch). Conservatieve
therapie met een pessarium of bekkenbodemfysiotherapie is niet altijd
effectief, waardoor patiënten meestal operatief behandeld worden. In 2009
werden er bijna 13.000 bekkembodemoperaties uitgevoerd ter behandeling van een
prolaps.

Hysterectomie is een bewezen risicofactor voor prolapsklachten. Dit komt
doordat belangrijke structuren die voor steun zorgen in het kleine bekken
worden doorgenomen (zoals onder andere het ligamentum sacro-uterina). Er is
echter nog nooit lange termijn onderzoek verricht naar prolapsklachten na de
laparoscopsiche hyserectomie waarbij het ligamentum sacro-uterina niet wordt
doorgenomen. Deze techniek wordt pas sinds 1996 toegepast. Daar wij als
gynaecologen deze techniek tegenwoordig veelvuldig toepassen, is inzicht in de
lange termijn complicaties en risico*s noodzakelijk om patiënten goed te kunnen
counselen. Tot dusver zijn nog geen studies verricht met een adequate populatie
en follow-up duur. Daarnaast zijn voor de andere technieken (vaginale uterus
extirpatie en abdominale uterus extirpatie) enkel lange termijn studies bekend
die prolapschirurgie als uitkomstmaat gebruiken, en niet een daadwerkelijk bij
lichamelijk onderzoek geobjectiveerde prolaps.

De POP-studie heeft als doelstelling om meer inzicht te geven in de incidentie
van prolaps als lange termijn complicatie van een laparoscopische hysterectomie
vergeleken met de vaginale hysterectomie.

We willen patiënten benaderen die in de periode van januari 1996 tot en met
december 2004 een vaginale of laparoscopische hysterectomie hebben ondergaan.
Participatie aan het onderzoek zal voor de participanten bestaan uit het
invullen van een éénmalige vragenlijst en een bezoek aan de polikliniek.

Het vragenlijstonderzoek bestaat uit een eenmalige vragenlijst, die in ongeveer
15 minuten te voltooien is. In deze vragenlijst wordt gevraagd naar de invloed
van bekkenbodemklachten op het dagelijks leven van de pati*nt volgens de
gevalideerde PFDI-20. Daarnaast wordt gevraagd naar mictie- en
defecatieklachten, die voortkomen uit de bekkenbodem-problematiek.

Indien de patienten hun vragenlijst voltooien, worden zij telefonisch
uitgenodigd voor een bezoek aan de polikliniek om eventuele prolapsklachten te
kunnen objectiveren. Wij gebruiken als gouden standaard hiervoor het POP-Q
onderzoek. Dit is een non-invasief lichamelijk onderzoek waarbij de stadiëring
van de eventuele prolaps in kaart kan worden gebracht. Voor dit bezoek aan de
polikliniek wordt een speciaal spreekuur ingericht, zodat er geen declaratie
wordt ingediend. Patiente lopen dus niet het risico dat er onterecht kosten
worden verhaald bij hun zorgverzekeraar. Ook zal het om deze reden geen invloed
hebben op het eigen risico.

Data en resultaten van deze onderzoeken zullen anoniem en niet-herleidbaar
worden verwerkt.

Er zijn geen ernstige complicaties verbonden aan dit onderzoek. Het
gynaecologisch onderzoek kan mogelijk als belastend worden ervaren.