Het evalueren van het effect van inter-fractie verplaatsing van de tumor en organen bij behandelingsplannen voor fotonen en protonen radiotherapie met als doel robuuste intensiteit-gemoduleerde fotonen en/of protonen behandelingsplannen te creëren…
ID
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Thoracale aandoeningen (excl. long en pleura)
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Dosisdekking van de doelvolumes (CTV's).
Secundaire uitkomstmaten
- Marge voor inter-fractie variatie (ten opzichte van de ITV en PTV marge)
- Gebieden met een te lage dosis
- Gebieden met een te hoge dosis
- DVH parameters van het hart (MHD, V5, V10, V20, V30, V40, V50, V60)
- DVH parameters van de longen (MLD, V5, V10, V20, V30, V40, V50, V60)
Achtergrond van het onderzoek
Radiotherapie (gecombineerd met chemotherapie) wordt steeds vaker toegepast in
de curatieve behandeling van tumoren in het thoracale gebied, zoals
slokdarmkanker, longkanker, borstkanker en (non) Hodgkin lymfoom.
Accurate intekening, behandelplan en dosisafgifte is essentieel voor
radiotherapie om effectief te zijn. Daarentegen wordt de accuraatheid
bemoeilijkt door de tumor- en orgaanbeweging tijdens een fractie (intrafractie
beweging) en tussen fracties (interfractie bewegingen of veranderingen).
Momenteel wordt het maken van een behandelplan bij radiotherapie gebaseerd op
één (3D of 4D) planning-CT-scan voor de start van de behandeling. Maar
interfractie variaties en bewegingen van organen (inclusief afwijking van het
beginpunt) kunnen leiden tot verschillen tussen de berekende dosisverdeling op
de planning-CT en de stralingsdosis die daadwerkelijk ontvangen wordt door de
tumor en de normale organen (daadwerkelijk gegeven dosis). Bij radiotherapie
met fotonen is het inschatten van deze effecten essentieel om de juiste marges
te kunnen nemen, waarmee de tumor adequaat bestraald wordt en tegelijkertijd de
dosis op de kritieke organen te minimaliseren.
Protonenradiotherapie kan deze stralingsdosis op kritieke organen, en daarmee
de kans op bestralingsgeïnduceerde bijwerkingen, verder verminderen. Voor
bestralingstherapie met protonen (PBT) is kennis over de tumor- en
orgaanbewegingen echter nog belangrijker. PBT wordt bemoeilijkt door de
respiratoire beweging van de tumor, borst, slokdarm, diafragma, hart, maag en
longen. Set-up fouten en inter- en intrafractionele orgaanbeweging veroorzaken
geometrische verplaatsing van de tumor en normale weefsels, wat de
dosisgradiënten van het doelvolume naar de normale weefsels vervaagt. Bovendien
kan het resulteren in veranderingen in de dichtheid van weefsels in het
bestralingsgebied, welke de positie van de Bragg peaks kunnen veranderen, wat
tevens leidt tot een verstoorde dosisafgifte. Wanneer PBT pencil beam
technieken worden gebruikt om bewegende tumoren te behandelen, is er interactie
tussen de dynamische pencil beam dosisafgifte en beweging van de tumor of het
te bestralen gebied. Dit fenomeen kan extra verslechtering van de geleverde
dosisverdeling veroorzaken, wat zich kan uiten in significante lokale onder-
en/of overdoseringen. Daarom is het essentieel om bij het maken van het
RT-behandelplan rekening te houden met bewegingsonzekerheden tijdens de
behandeling.
In deze studie willen we het effect van de interfractionele tumor- en
orgaanbeweging tijdens planning van de behandeling met fotonen- en
protonentherapie evalueren, en rekening houdend met deze intrafractionele
bewegingen, robuuste intensiteit-gemoduleerde fotonen- en/of protonen
behandelingsplannen (IMRT, IMPT) creëren.
Doel van het onderzoek
Het evalueren van het effect van inter-fractie verplaatsing van de tumor en
organen bij behandelingsplannen voor fotonen en protonen radiotherapie met als
doel robuuste intensiteit-gemoduleerde fotonen en/of protonen
behandelingsplannen te creëren.
Onderzoeksopzet
Pilot-studie
Inschatting van belasting en risico
Tijdens de radiotherapie zullen patiënten wekelijks extra CT-scans ondergaan in
de behandelpositie zonder contrast om het effect van de inter-fractie beweging
van de tumor en organen te evalueren.
De extra straling van deze 3-6 CT-scans en maximaal 10 cone-beam CT's a 7 mSv
is extreem laag (3-6 x 25-30mSv) in vergelijking met de therapeutische dosis
straling (30-60 Gy). Het risico is daarom verwaarloosbaar en de belasting is
laag.
Publiek
Hanzeplein 1
Groningen 9713GZ
NL
Wetenschappelijk
Hanzeplein 1
Groningen 9713GZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Leeftijd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
- Histologisch bewezen slokdarmkanker, stadium 3 grootcellige of kleincellige longkanker, borstkanker of (non)Hodgkin lymfoom.
- Ingepland voor curatieve fotonen radiotherapie op het thoracale gebied.
- Ingepland voor (neo-) adjuvante of primaire (chemo)radiotherapie.
- WHO 0-2
- Leeftijd >= 18 jaar.
- Getekend toestemmingsformulier.
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- Relatieve contra-indicaties, zoals pijn, bij het liggen op de behandel- of CT-tafel.
- Niet voldoen aan één van de inclusiecriteria.
Opzet
Deelname
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL57550.042.16 |
Ander register | volgt |