Markers in de urine voor foetale groeirestrictie: de rol van gaseous vaso-actieve moleculen

Foetale groei restrictie (FGR) wordt veroorzaakt door placenta insufficiëntie
en treedt bij ongeveer 10% van de zwangerschappen op. Het heeft op zowel korte
als lange termijn negatief effect op de gezondheid, zoals dat er een verhoogd
risico op diabetes en hoge bloeddruk is. Volgens de Barker hypothese begint
predispositie van verschillende ziekten op latere leeftijd reeds in de
intra-uteriene periode van het leven door programmering van de placenta en de
foetus.
Een belangrijke uitdaging van FGR is het diagnostische proces. Kinderen die
groeien onder een bepaalde populatie gebaseerde groei lijn zijn of van zichzelf
(genetisch) te klein en dus gezond of hebben een groei achterstand en zijn dus
ongezond. Kinderen met een geschat gewicht (estimated fetal weight, EFW) boven
die bepaalde groei lijn, welke wordt gebruikt als afkappunt, kunnen nogsteeds
te klein zijn omdat ze eigenlijk volgens een andere groei lijn hadden moeten
groeien. Als we de p10 gebruiken als afkappunt dan weten we dat de helft van de
baby's onder deze lijn in feite gezond maar klein zijn (Voskamp et al 2014).
Echo onderzoek waarbij gebruik gemaakt wordt van zowel biometrische maten als
Doppler metingen kunnen FGR beter voorspellen. Bovendien kunnen we functionele
parameters toevoegen zoals PlGF en sFlit, bepaald in maternaal bloed
(Conde-Agudelo, Papageorghiou, Kennedy, & Villar, 2013). Dit zijn dure
bepalingen die beperkt beschikbaar zijn.
Er is behoefte aan vroege voorspellers van FGR die makkelijk meetbaar, goedkoop
en makkelijk te verkrijgen zijn. Het is bekend dat verschillende gaso-actieve
signaal moleculen als H2S, CO en NO een rol spelen in de regulatie van
bloeddruk en ontstekingsprocessen en het beïnvloeden van reactief zuurstof.
Deze moleculen en hun metabolieten zijn onderwerp van recente
onderzoeksprojecten waarbij deze moleculen mortaliteit en ziekte uitkomst
voorspellen bij niertransplantatie patiënten, hartfalen patiënten, diabetische
patiënten, gezonde vrijwilligers en bij patiënten met placenta insufficiëntie.
In hoeverre H2S een oorzaak of een consequentie is van placenta insufficiëntie
is nog niet duidelijk.

In deze pilot studie willen we onderzoeken of de metabolieten (sulfaat en
thiosulfaat) van H2S (makkelijk verkrijgbare, via niet-invasieve methode en
goedkoop) als marker voor FGR gebruikt kan worden.

Hypothese: gasoactieve signaal moleculen beïnvloeden de vasomotore activiteit
in de placenta om te compenseren voor hypoxie. Metabolieten van deze vasoactive
moleculen zijn terug te vinden in bloed en urine en kunnen zo aanwijzing geven
over of dit (compensatoire) mechanisme optreedt om de placenta functie te
verbeteren en dus of er sprake is van FGR.

Doel
Het meten van de in urine en bloed aanwezige metabolieten van gasoactieve
moleculen om tot een nieuwe biomarker voor FGR te komen.

Maternale urine samples en bloed samples worden afgenomen op het moment dat de
urine verzameld is. Placenta-biopten, navelstrengbloed en placenta bed biopten
worden direct na de geboorte van het kind afgenomen.

Bloedafname vindt plaats op het moment dat de urine verzameld is en de patiënt
voor standaard zorg een afspraak in het ziekenhuis heeft Er zit geen risico
aan, wel tijdelijk ongemak. Urine samples hebben geen risico. Placenta- en
placenta bed biopten: geen risico. Navelstrengbloed: samples uit de arteria
umbilicalis is na de geboorte van de placenta en heeft geen risico.